هشدار:درباره آموزش‌ غلط «خودمراقبتی به کودکان»

دکتر مهدی بیاتی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه انتشار اخبار مربوط به آزار و اذیت کودکان جامعه را دچار بحران اجتماعی و خانواده های دارای فرزند کوچک را نگران می‌کند ادامه داد: گسترش اخبار این حوادث به تنهایی و به صورت ناخودآگاه آسیب‌های روانی زیادی را بر خانواده‌ها تحمیل می کند. وقوع حوادثی مانند آزار و اذیت کودکان قابل پیش بینی است و روز به روز شاهد افزایش آسیب‌ها هستیم.

برنامه‌های اساسی و ریشه‌ای درباره خودمراقبتی وجود ندارد

این روان شناس کودک با انتقاد از جای خالی برنامه‌های مشخص برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ادامه داد: در حال حاضر در صدا و سیما و مراکز آموزشی برای کودکان و زنان برنامه‌های اساسی و ریشه‌ای پیش بینی نشده است. در حال حاضر افراد زیادی از جامعه با مشکلات روان شناختی دست و پنچه نرم می کنند و  بعد از وقوع هر حادثه ناگوار در جامعه همین افراد هستند که  فضا را به سمت و سوی منفی و پر از هراس سوق می دهند و شرایطی نگران کننده ایجاد می‌کند.

وی با انتقاد از  سیاست‌ دیده نشدن مسائل و مشکلات در فضای جامعه و نبود آگاهی رسانی قوی عنوان کرد: اگرچه در حال حاضر فضای مجازی این قبح را شکسته و بعد از وقوع هر حادثه‌ای سراسر کشور از آن مطلع می‌شود اما گاهی افرادی که دچار بیماری های روانی هستند با سوء استفاده از این موضوعات سوژه‌های خبری ناموثقی درست می‌کنند. اگرچه پرداختن به این موضوعات درست است ولی آیا باید با مطرح کردن موضوعات به شکل نادرست شرایط را نگران‌کننده‌تر کنیم؟.

بیاتی با بیان اینکه بعد از وقوع هر حادثه، تصاویر زیادی از کودکان گم شده دست به دست می شود اظهار کرد: اگرچه بارها شاهد گم شدن و پیدا شدن این کودکان هستیم اما بیشتر این حوادث به جز مواردی که به طور رسمی از سوی نهادهای انتظامی مطرح می شوند، دروغ هستند و تنها خانواده‌ها را دچار بحران می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه مباحث جنسی در کشور ما به درستی سازمان داده نشده اند و کودکان و بزرگسالان نیز تربیت جنسی درستی نداشته‌اند اضافه کرد: اغلب روی موضوعاتی نظیر فیزیولوژی جنسی به دلیل تفکرات غلط برخی مسوولان آموزشی، خط قرمز کشیده شده و همین مسأله نیز آن را تبدیل به یک بحران اجتماعی کرده است.

این روان شناس کودک با بیان اینکه وقتی به این موضوعات نمی‌پردازیم، در آینده آنها را تبدیل به بحران می کنیم افزود: زمانیکه مردم به دلیل کمبود اطلاعات و نبود آگاهی رسانی نهادهای آموزشی، ندانند که کدام مساله درست و کدام مساله نادرست است، چطور باید با  بحران‌ها برخورد کنند و دچار استرس نشوند؟.

ایجاد نگاه تهاجمی در کودکان به دنبال آموزش‌های نادرست

وی با بیان اینکه در حال حاضر خانواده‌های زیادی به دلیل مشکلات تغذیه، خواب یا پرخاشگری کودکان به کلینیک‌های روانشناسی مراجعه می کنند ادامه داد: اگر آموزش‌های خودمراقبتی به شکل نادرستی برای کودک مطرح شوند، برای مثال تنها به کودک درباره دیگران هشدار داده شود، کودک دچار بی اعتمادی بیش از اندازه شده و نسبت به اطرافیان نگاه تهاجمی پیدا می کند.

بیاتی با تأکید بر اینکه آموزش خودمراقبتی به معنی آگاه‌سازی کودک در سنین پایین درباره اعضای حساس بدن است عنوان کرد: ارائه آموزش های خودمراقبتی درباره اجزای بدن همه جای دنیا متداول و عرف است. درصورتی که این مسائل با مبحث "حیا" اشتباه گرفته شوند تنها آنها را تبدیل به تابو خواهد کرد.

وی با اشاره به انتشار اخبار  قتل و تجاوز به کودکان بعضا توسط اعضای نزدیک خانواده، در فضای مجازی افزود: در نتیجه گسترش این اطلاعات که در اغلب مواقع صحیح نیستند، فضای مملو از نگرانی نسبت به پدران یا سایر اعضای خانواده ایجاد شد و بحرانی را ساخت که هیچ راه درمانی برای آن وجود ندارد. این نگرانی‌ها در نهایت برسر کودک ریخته می‌شوند و تبعات آن هراس‌های شبانه در قالب کابوس، بهم خوردن تغذیه، ناخن‌جویدن و استرس خواهد بود.

وی با اشاره بر اینکه افرادی که این اخبار را در فضای مجازی منتشر می کنند، به لحاظ روانی افراد سالمی نیستند افزود: مهم‌ترین مشکل ما این است که هیچ نهادی نسبت به این مسائل پاسخگو نیست. تنها گفته می‌شود که مقصران این فجایع دادگاهی می‌شوند اما اگر نهادی مسوولیت این حوادث را به عهده نگیرد در آینده شاهد مشکلات بیشتری خواهیم بود.

این روانشناس  کودک در پایان به خانواده‌ها توصیه کرد به شکل "تلگرامی" ، به این موضوعات نپردازند و گفت: خانواده ها باید در کارگاه‌های مناسب و مورد اطمینان شرکت کنند و از طریق متخصصان اطلاعات درست را دریافت کرده و کودکان را نسبت به این مسائل مقاوم‌سازی کنند.