آغاز مبارزه با جوهر قند در نانوایی‌های ۳ استان
به گزارش بولتن نیوز، نان غذای اصلی و قوت غالب ایرانیان به‌شمار می‌آید و طبق برآوردها، هر ایرانی سالانه تقریبا ۱۶۰ کیلوگرم نان مصرف می‌کند و این یعنی سلامت نان، نقش بسیار اساسی در سلامت مردم دارد. بر این اساس وظیفه اخلاقی و قانونی مسئولان، نهادهای نظارتی و در صف اول خود نانواهاست که از مصرف سالم ترین مواد اولیه در پخت قوت اصلی مردم اطمینان حاصل کنند، هر چند قانون نیز استفاده از مواد و افزودنی‌هایی چون جوش شیرین و بلانکیت را ممنوع اعلام کرده است. با این همه، متاسفانه مشاهده می‌شود جوش شیرین (برای ور آمدن خمیر) و بلانکیت یا جوهر قند (برای سفید کردن نان) همچنان توسط برخی نانواهای سودجو مورد استفاده قرار می‌گیرد. از میان این دو افزودنی، مصرف بلانکیت بسیار نگران‌کننده‌تر است، زیرا یک ماده سمی شیمیایی رنگ‌بر است که وقتی داخل نان ریخته می‌شود در حین پخت و پز تبدیل به بخار و گاز SO2 می‌شود و شاطر بیشتر از مصرف‌کننده در معرض خطر گاز سمی قرار دارد. مصرف بلانکیت، سیستم گوارش مصرف‌کننده (که سیستم دفاعی بسیار قوی در برابر میکروب و عوامل سرطان‌زاست) را خلع سلاح می‌کند و با مهار کردن آنتی‌اکسیدان، امکان سرطان‌زایی و همچنین زمینه بروز دیابت را افزایش می‌دهد.
معصوم علی‌معصومی، جراح و متخصص قلب و عروق می‌گوید: مقدار بلانکیتی که پیش از این در قند مورد استفاده قرار می‌گرفت، اندک، کنترل شده و در حد مجاز بود که بدن می‌توانست آن را دفع‌کند؛ اما اکنون متأسفانه شاهد هستیم به‌وفور در نانوایی‌ها به منظور سفید کردن، کش‌دار کردن و ور آمدن نان از این ماده سمی استفاده می‌شود.
به گفته این جراح، مصرف جوش‌شیرین هم که باعث ایجاد مشکلات معده و روده و گوارش می‌شود، خطرناک است، اما به اندازه بلانکیت سمی نیست.
افزایش مصرف و آغاز مبارزه
آنچه امروز مسئولان و کارشناسان را نگران کرده، اولا نبود سواد علمی و آگاهی لازم از میزان خطرناک بودن بلانکیت و ثانیا ارزان بودن این ماده سمی در بازار است که احتمال مصرف آن را افزایش می‌دهد. به‌طور مثال قیمت هر کیلوگرم بلانکیت ۱۲ هزار تومان است که این نگرانی را ایجاد می‌کند که نانواها مُشت‌مُشت از آن در خمیر استفاده کنند. بازرسی‌های سرزده ماموران نهادهای نظارتی حاکی است که مصرف بلانکیت با وجود ممنوعیت شدید هنوز در برخی نانوایی‌ها مشاهده می‌شود؛ در برخی استان‌ها بیشتر و در برخی کمتر. برای اطلاع از میزان مصرف این ماده خطرناک و سپس جلوگیری از استعمال آن، سه استان تهران، خراسان رضوی و کردستان به صورت پایلوت مورد آزمایش و بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد مصرف بلانکیت نه‌تنها در نان، بلکه در قند نیز بالاست و متأسفانه گاه تا ۲۰ پی‌پی‌اِم نیز می‌رسد، در صورتی که حد استاندارد مصرف بلانکیت در اروپا دو پی‌پی‌اِم و در ایران ده پی‌پی‌اِم است.
البته ناصر اسدی، رئیس اتحادیه نانوایان کردستان یعنی یکی از سه استان مورد پایش در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید می‌کند که در نانوایی‌های این استان به‌هیچ عنوان بلانکیت استفاده نمی‌شود و نظارت کاملی از سوی فرمانداری، اداره صنعت، معدن و تجارت و اتحادیه نانوایان استان روی نحوه کار و مواد اولیه نانوایی‌ها صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به این‌که استفاده از هر دو ماده جوش‌شیرین و بلانکیت کاملا غیرقانونی بوده و با آن برخورد می‌شود، می‌افزاید: با این حال فقط برخی نانوایی‌های سطح شهر سنندج، برای سطح رویی نان (و نه خود خمیر) و برای خوشرنگ و مشتری‌پسند شدن آن، هنوز از جوش‌شیرین استفاده می‌کنند که آن هم با جایگزینی شیر و زرده تخم‌مرغ و گیاه قاقلی در حال کم و جمع شدن است.
استفاده از بلانکیت در مشهد
دکتر صابری، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در این‌باره می‌گوید: متاسفانه برخی سودجویان برای سفید کردن نان خود از بلانکیت (که در درازمدت سرطان‌زاست) استفاده می‌کنند، اما این تخلف آنچنان رواج ندارد، زیرا اجازه تهیه آرد خارج از استان (آرد مرغوب) نیز به نانوایی‌ها داده شده است. ضمن این‌که واحدهای صنفی به‌طور مرتب کنترل می‌شود و نمونه‌گیری از نانوایی‌ها صورت می‌گیرد و برای واحدهای متخلف در تعزیرات پرونده تشکیل و با آنها برخورد می‌شود.
حمیدرضا کریم، مدیرکل تعزیرات حکومتی استان خراسان رضوی نیز درمورد تخلفات نانوایی‌ها بخصوص استفاده از جوهر قند در نان سنگک و برخی دیگر از نان‌ها در تعدادی از واحدهای صنفی می‌گوید: این اداره با همکاری سایر ارگان‌های ذی‌ربط طرح‌های خوبی را به اجرا درآورده است که تنها در یک طرح، طی بازدید از بیش از ۱۳۰۰ نانوایی،۵۵۷پرونده تخلف تشکیل شد. این آمار نشان از تخلف بالای نانوایی‌های مشهد در این زمینه درحد ۶۰ درصد است.
به گفته وی، استفاده از ماده سرطان‌زا و خطرناک بلانکیت در نان بویژه نان سنگک صحت دارد و حتی برخی شیرینی‌فروشان و نبات‌فروشان برای خوشرنگ شدن تولیدات خود از آن استفاده می‌کنند.
اگرچه کارشناسان نسبت به مصرف بلانکیت هشدار می‌دهند، اما مسیح انصاری، مدیرعامل انجمن حمایت از مصرف‌کنندگان کشور به جام‌جم می‌گوید: از آنجا که مصرف بلانکیت در نان، غیرمجاز و غیرقانونی است، آمار دقیق و موثقی از میزان استفاده از آن در نانوایی‌ها وجود ندارد، گرچه می‌دانیم برخی هنوز از این ماده سمی‌در پخت نان استفاده می‌کنند.
انصاری با اشاره به این‌که مصرف بلانکیت بیشتر در نان‌های سنگک و برای سفید کردن این نوع نان است، می‌افزاید: از آنجا که استان و شهر تهران، بیش از هر استان و شهر دیگری در کشور نانوایی سنگکی دارد، می‌توان نتیجه گرفت که میزان مصرف بلانکیت در نانوایی‌های تهران بیش از هر جای دیگری در کشور باشد.
مدیرعامل انجمن حمایت از مصرف‌کنندگان کشور در عین حال این را هم اضافه می‌کند که بلانکیت یا
جوش‌شیرین در تهیه مواد غذایی دیگری هم به کار می‌رود، اما اگر بر ممنوعیت استعمال آنها در نان تاکید می‌شود، به این دلیل است که نان قوت غالب مردم بوده که هر روز و در هر روز در سه وعده مصرف می‌شود و وجود اندک ماده سمی‌یا ناسالم در آن اثری مخرب و تاثیرگذار در سلامت مردم دارد.
سلامت مردم کرمانشاه هم در خطر است
کرمانشاه هم از استان‌هایی است که اخبار نگران‌کننده‌ای از مصرف بلانکیت در نانوایی‌های آن به گوش می‌رسد.
امید عبدی، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با بیان این‌که اگرچه دانشگاه و معاونت غذا و دارو در کنار سایر نهادهای استان، بر تولید و محصولات غذایی و دارویی بویژه مصرف بلانکیت در نانوایی‌ها نظارت و پایش مستمری دارد، اما باید این نظارت‌ها بیشتر شود، می‌گوید: سال گذشته سه مورد تخلف در بحث استفاده از بلانکیت در سطح نانوایی‌ها مشاهده کردیم و امسال متاسفانه این تخلفات به
۱۶ مورد رسید و متخلفان به مراجع قضایی معرفی شدند و نانوایی‌های متخلف نیز پلمب شد.
عبدی با بیان این‌که استفاده از بلانکیت در حال افزایش است، می‌افزاید: مخاطرات مصرف این ماده بسیار جدی است و تشخیص وجود بلانکیت در نان نیاز به آزمایش‌ها و تجهیزات دقیق دارد و باید برخوردها جدّی‌تر شود، ضمن این‌که آگاهی لازم به مردم داده شود که نان سفید ارزش غذایی کمتری دارد در حالی‌که نان سبوس‌دار از املاح و ویتامین و ارزش غذایی بیشتری برخوردار است.
منبع: رکنا نیوز
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
