تئاتر محیطی در ایران الگوی توزیع درستی ندارد/ لزوم سنجش نیاز مردم

به گزارش بولتن نیوز، وحید لک فعال عرصه تئاتر و تئاتر خیابانی همزمان با برگزاری جشنواره تئاتر خیابانی مریوان درباره نگاه و تحلیل خود از وضعیت تئاتر خیابانی  گفت: با گذشت نزدیک به ۲ دهه از شکل گیری گونه هایی از تئاتر بیرونی تحت عناوین مختلف و بدون در نظر گرفتن کارکرد آن در سطح جامعه، این بخش از هنر های نمایشی هنوز جایگاه واقعی خود را در بین مردم پیدا نکرده و به ظهور و بلوغ کاملی دست پیدا نکرده است.

وی اظهار کرد: با وجود حمایت هایی که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مراکز مختلف و نهاد فرهنگی و هنری از این بخش شده است، به دلایل عدیده ای این گونه نمایشی در انزوا به سر می برد.

لک توضیح داد: یکی از این عوامل که باعث کندی روند رو به رشد در کارکرد و تاثیرپذیری اجرا در فضای باز شده است باید در عمومی و مردمی کردن این گونه نمایشی دانست، از این رو که نیاز های روز جامعه در بطن و محتوای آثار دقیقا طرح نشده و اگر هم این اتفاق می افتد در موقعیت جغرافیایی محل اجرا، کارشناسی دقیق صورت نمی گیرد. به عنوان مثال اگر در یک نمایشی مسأله مهمی مانند آلودگی هوا و گرد و غبار و بحران آب دستمایه طراحی یک نمایش می شود، موقعیت جغرافیایی اجرا در شهر رشت باید باشد و یا امیدیه اهواز؟ یا در یک مثال دیگر بسیاری از اجراها  محیطی سطح شهر، موضوع و داستان نمایش پیرامون جوانان (مسأله ازدواج و بی کاری) است اما همین نمایش را فرض بگیرید در بوستان شهر (پارک شهر تهران) برای مخاطبانی اجرا می شود که اکثرا بازنشستگان ارگان ها و سازمانی هایی از جمله بانک، پست، روزنامه اطلاعات، شهرداری، میراث فرهنگی هستند. پس در واقع تولید نمایش، سرمایه انسانی و مالی و خصوصا زمان و انرژی خود را صرف کاری کرده ایم که کارکرد موثر و کاملی نخواهد داشت و این مسأله در یک بخش معطوف عملکرد برنامه ریزان و در سوی دیگر گروه های نمایشی است که از این وضعیت با توجه به تکلیف هنری خود بی اطلاع هستند.

وی تأکید کرد: مسأله مهم تر دیگری نیز وجود دارد و آن نبود تفکر پراکندگی و توزیع مناسب اجرا در سطح کلان شهری همچون تهران بزرگ است. در واقع خدمات هنری معطوف به چند بوستان و شاید چند ایستگاه مترو شود. شهری همچون تهران با ۲۲ منطقه شهرداری و جمعیتی بالغ بر ۱۸ میلیون نفر چگونه می تواند از این ظرفیت های هنری استفاده کند، اگر هر شهر وند تهرانی از هر نقطه تهران قرار باشد برای دیدن یک نمایش از چهار گوشه شهر به مرکز شهر بیاید حداقل و با کمترین هزینه باید ۱۰ هزار تومان هزینه کند و چهار ساعت زمان نیز را نیز صرف سفر خود کند. پس این راه حل منطقی نخواهد بود اما گروه های نمایشی محیطی می توانند با یک برنامه ریزی سالانه و یا فصلی حداقل یک اجرا را در تمامی بوستان های شهر در معرض دید عموم قرار دهند.

این فعال تئاتر خیابانی در پایان یادآور شد: مردم هنردوست فقط ساکن مرکز شهر نیستند، در باقر شهر، تهرانپارس، دهکده المپیک و سوهانک نیز علاقه مندان بسیاری به هنر نمایش منتظر گروه های نمایش محیطی هستند. همین مسأله را در ۳۱ استان دیگر نیز باید جدی گرفت. بسیاری از خدمات هنری فقط در مراکز استان ها اتفاق می افتد و این در حالی است که نیمی از جمعیت کشور در شهرها، شهرک ها و روستاها زندگی می کنند. الگوهای توزیع و پراکندگی خدمات هنری در یک کشور باید دارای زیرساخت های مناسبی باشد، در واقع با شرایط دشوار اقتصادی که با آن روبرو هستیم، نمی توان تصور کرد که براحتی، یک خانواده از منطقه ای در شرق تهران برای دیدن یک تولید هنری به مرکز شهر سفر کند و یا برای دیدن آثار یک جشنواره که شاید دیگر اجرایی از آن نباشد، به شهرهای اصفهان، همدان، رامسر، لاهیجان و یا مریوان برود.