بیم و امیدِ «امید»

گروه سینما و تلویزیون: شبکه تلویزیونی «امید» به عنوان شبکه اختصاصی نوجوانان در روز پنج شنبه و همزمان با شب تولد امام رضا(ع) افتتاح شد. تأسیس این شبکه نشان دهنده توجه مسئولان رسانه ملی به برنامه سازی تخصصی و احترام به مخاطب است اما تجربه نشان داده که در افتتاح شبکه های تلویزیونی باید مراقب مواردی بود که می توانند ارزش های چنین اقدامی را زیر سوال ببرند.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه خراسان، امروز به 3 دلیلی می پردازیم که باید از افتتاح «امید» خوشحال باشیم و 3 دلیلی را مرور می کنیم که ممکن است آینده «امید» را زیر سوال ببرد:

1-افتتاح شبکه تلویزیونی خاص نوجوانان در شرایط فرهنگی جامعه امروز، تصمیمی منطقی و آینده نگرانه محسوب می شود. قشر نوجوان با توجه به حساسیت ها و آسیب پذیری ها، احتمالاً مهم ترین هدف اعمال نفوذ جریان تهاجم فرهنگی است و بنابراین شروع به کار شبکه تلویزیونی «امید»، با محور برنامه سازی برای نوجوانان را می توانیم به فال نیک بگیریم و اقدامی امیدبخش بدانیم. با افتتاح این شبکه می توان امیدوار بود که نوجوانان کشورمان به حق مسلم خود در زمینه استفاده از محتوای رسانه ای برسند و مجبور نباشند اوقات فراغتشان را پای برنامه های بزرگ سالان یا کودکان سپری کنند. به ویژه که تماشای برنامه های گروه سنی جوانان و بزرگ سالان ممکن است برای گروه سنی نوجوان در برخی موارد، آسیب زا باشد و از سوی دیگر تماشای برنامه های خاص کودکان هم می تواند مانع رشد فکری و تکامل شخصیت نوجوانان شود.

2-اختصاص دادن یک شبکه به نوجوانان، می تواند موجب ارضای احساس غرور نوجوانی این گروه سنی شود و اعتمادبه نفس و احساس ارزشمند بودن را در آنان تقویت کند. یکی از آسیب های مهم و فراگیر ایام نوجوانی این است که در این سن، نوجوان احساس می کند به اندازه کافی مورد توجه و محبت اطرافیان قرار نمی گیرد. در واقع نوجوانی سنی است که در آن، نه فرد آن قدر بزرگ شده که وارد مسائل بزرگ سالان شود و نه آن قدر کودک است که با بازی ها و برنامه های کودکان سرگرم شود. متاسفانه یکی از آسیب های اجتماعی اغلب خانواده های ایرانی در مورد نوجوانان همین است که فرزندان خود را پس از پشت سر گذاشتن ایام کودکی و توجه زیاد، در سنین نوجوانی به لحاظ عاطفی و توجه، تا حدی رها می کنند و این کم توجهی می تواند موجب آسیب های متعددی در جامعه شود. طبیعتاً یکی از وظایف رسانه از بین بردن خلأ های اجتماعی گروه های سنی مختلف است بنابراین تاسیس شبکه «امید» همان طور که از اسمش پیداست، می تواند با ایجاد احساس رضایت، امید را در دل نوجوانان جاری کند و احساس ارزشمند بودن را به این گروه سنی بدهد؛ نوجوانانی که حالا می توانند شبکه خاص خودشان را داشته باشند و قشر مهمی در جامعه تلقی شوند که رسانه ملی با اختصاص دادن یک شبکه تلویزیونی مستقل به آن ها، برایشان شخصیت قائل شده است.

3-شبکه «امید» می تواند با ایجاد تنوع و برنامه ریزی صحیح در حوزه برنامه سازی، از نگاه ایستا و بی تنوع در این زمینه فاصله بگیرد. متأسفانه حوزه نوجوانان تاکنون آن طور که باید و شاید مورد توجه مسئولان قرار نگرفته و تعداد برنامه های موثر و به یادماندنی این حوزه به سختی به تعداد انگشتان دست می رسد؛ همان تعداد محدود هم عموما از یک الگوی مشابه استفاده کرده اند. تأسیس شبکه تخصصی نوجوانان می تواند در برنامه سازی برای این گروه سنی تنوع ایجاد کند؛ به طوری که امیدواریم در شبکه امید برنامه های متنوعی از پویانمایی و برنامه های ترکیبی گرفته تا برنامه های گفت وگو و فیلم و سریال را شاهد باشیم. برنامه هایی که لازم است همگی شان بر مسائل مربوط به نوجوانان اعم از بلوغ و نحوه ارتباط فرزندان با والدین و حتی مسائل مذهبی و اجتماعی خاص نوجوانان متمرکز باشند و برای فرهنگ سازی و تاثیر مثبت، از نظرات کارشناسان علوم اجتماعی و تربیتی استفاده کنند.

شبکه «امید» باید پس از تشخیص و بررسی دقیق مسائل و دغدغه های خاص نوجوانان، به تولید برنامه هایی توجه کند که در عین جذابیت و تنوع به حل معضلات فرهنگی و اجتماعی هم کمک می کنند. از شبکه امید انتظار می رود که درست مانند بزرگ سالان با قشر نوجوان برخورد کند و از لحاظ تنوع برنامه ها بخش های مختلفی مانند برنامه های ورزشی، اخبار، فیلم، سریال، پویانمایی، برنامه ترکیبی، برنامه گفت وگوی زنده و... را در کنداکتور خود در نظر بگیرد اما از جهت محتوای فرهنگی، هریک از این برنامه های متنوع باید به حل یکی از مشکلات نوجوانان توجه داشته باشند.

1-مهدی سالم مدیر شبکه «امید» چهارشنبه از مذاکره با مرضیه برو مند برای ساخت سریال در این شبکه خبر داد. این خبر در حالی درست یک روز قبل از افتتاح رسمی این شبکه روی خروجی خبرگزاری ها رفت که از یک طرف حدود 10 ماه از پخش آزمایشی آن می گذرد و از طرف دیگر، مرضیه برو مند را همه به عنوان یکی از تأثیرگذارترین و کاربلدترین برنامه سازان حوزه کودک و نوجوان می شناسند. حالا سوال این است که چرا مذاکره برای تولید سریال در این زمان باید انجام شود؟ چرا قرارداد ساخت برنامه های مهم این شبکه پیش از افتتاح آن صورت نگرفته و باعث شده که مردم از امروز و در آستانه پخش دائمی شبکه، ماه ها منتظر تولید و پخش برنامه های باکیفیت آن بمانند؟ این بی برنامگی می تواند در آینده دور یا نزدیک شبکه «امید» را با مشکل مواجه کند.

2-از دیگر اخبار تعجب آور روز های اخیر درباره شبکه «امید»، اعلام صریح مدیر این شبکه است که گفته است این شبکه تازه تاسیس چیزی به نام تأمین برنامه خارجی ندارد. در واقع این خبر به معنای آن است که مسئولان شبکه «امید» به دنبال اضافه کردن هیچ برنامه جدید خارجی به کنداکتور این شبکه نیستند و این سیاستی بسیار تأمل برانگیز است. سوالی که پیش می آید آن است که آیا مسئولان محترم شبکه امید هیچ برنامه ای در حوزه نوجوانان در سرتاسر جهان را مناسب پخش ندیده اند؟ اساساً چطور ممکن است که یک شبکه با تمام مؤلفه های حرفه ای کار رسانه ای، اعلام کند که بنا ندارد از تولیدات جدید جهانی در این عرصه استفاده کند؟ این موضوع زمانی نگران کننده تر می شود که بنابر اعلام مسئولان شبکه «امید»، این شبکه با کمبود برنامه ساز حرفه ای مواجه است و درباره تولیدات کمی تاکنون به توافق رسیده. بنابراین بیم آن می رود که با طرد کامل برنامه های خارجی، رویکرد شبکه به پخش برنامه های تکراری صرفاً برای پر کردن آنتن محدود شود.

3-یکی از مهم ترین تجربیات تلخ نه چندان دور شبکه های تازه تأسیس تلویزیونی در ایران، سیاست های انقباضی و انبساطی شبکه ها در 5-4 سال اخیر بوده. مخاطبان هنوز فراموش نکرده اند که با نظر برخی مدیران، شبکه «نمایش» که به پخش فیلم سینمایی می پرداخت و «تماشا» که سریال پخش می کرد، افتتاح شدند و خیلی زود وقتی که مدیران جدید بر سر کار آمدند، این دو شبکه هم سو و موازی تشخیص داده شده و ادغام شدند. امروز و با تأسیس شبکه «امید»، بیم آن می رود که سیاست های شبکه های «پویا» ( کودک) و «امید» هم به زودی مشابه و موازی تلقی شوند و مدیران دیر یا زود این شبکه ها را یکی کنند! اتفاقی که می تواند همه برنامه سازان کودک و نوجوان را از ادامه کار برای تلویزیون، ناامید کند.