آشنایی با شیوه‌ کار حمید معصومی‌نژاد / او خبرنگار رسمی صداوسیما نیست

گروه فرهنگ و هنر:  «حمید معصومی‌نژاد ــ خبرگزاری صداوسیما ــ رُم»؛ این جمله را بارها و بارها از تلویزیون ایران دیده و شنیده‌ایم. وقتی گزارش‌گرِ لاغراندامی جلوی دوربین ایستاده و با آن سبیل ساده‌اش و آن لحنی که اکنون دیگر خیلی معروف است، از ایتالیا و از پایتخت این کشور برایمان گزارش می‌دهد، همه منتظریم تا گزارشش تمام شود و این جمله معروف را رو به دوربین بگوید: «حمید معصومی‌نژاد ــ خبرگزاری صدا و  سیما ــ رُم».

به گزارش بولتن نیوز به نقل از تسنیم، عصومی‌نژاد اکنون مشهور است و بسیاری از مردم ایران او را می‌شناسند. شاید علت شناختی که مردم از او دارند، فعال بودنِ اوست. هر رویداد مهمی در ایتالیا که به‌نوعی به ایران مربوط باشد، یک پای ثابتش «حمید معصومی‌نژاد» است. رویدادهای مهمِ ایتالیا را هم به‌خوبی پوشش می‌دهد. کار به جایی رسیده که همه مسئولان ایرانی هم او و شیوه کارش را می‌شناسند. در روزگاری که گزارشگران ایرانیِ حاضر در کشورهای دیگر به سالی یک گزارش یا در نهایت دو گزارش کفایت می‌کنند، معصومی‌نژاد هیچ رویدادی را از دست نمی‌دهد.
خیال همه ما تا حدود زیادی راحت است که هر اتفاق مهمی که در ایتالیا رخ می‌دهد، معصومی‌نژادی هست که برایمان گزارشش را تهیه کند.

دیدار در راونا

وقتی همراه ارکستر سمفونیک تهران به ایتالیا رفتیم تا شاهد حضور این ارکستر کنار ارکستر فستیوال راونا باشیم، هرگز فکرش را هم نمی‌کردیم که حمید معصومی‌نژاد 5 ساعت راه از رُم تا راونا را را بیاید. او آمده بود تا از اجرای مشترک ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر فستیوال راونا گزارشی تهیه کند، این درست همان روحیه‌ای است که معصومی‌نژاد را از دیگر گزارش‌گران مستقر در خارج از کشور متمایز می‌کند.

کسی که برای تهیه‌ یک گزارش سختی 5 ساعت رانندگی را به‌جان می‌خرد، بی‌شک برای کارش ارزش قائل است و مستحق این است که مردم کشورش هم او را بشناسند.

شیوه کار معصومی‌نژاد

او انفرادی کار می‌کند. خودش، دوربینش و یک میکروفُن. خبری از فیلمبردار و صدابردار هم نیست. تصاویر لازم را با دوربین ضبط می‌کند. وقتی می‌خواهد با کسی مصاحبه بگیرد، اگر سه‌پایه داشته باشد که دوربین را می‌کارد و تنظیم می‌کند و بعد از مانیتور دوربین هوای تصویر را دارد. کنار دوربین می‌ایستد و میکروفن را به‌سمت مصاحبه‌شونده می‌گیرد و پرسش‌هایش را با او مطرح می‌کند. اگر هم تک‌پایه داشته باشد که با یک دست دوربین را می‌گیرد و با یک دست هم میکروفن را، در عین حال هم با مانیتور هوای کادرِ دوربین را دارد و پرسش‌هایش را با مصاحبه‌شونده مطرح می‌کند.
در نهایت هم تدوینِ گزارش را خودش انجام می‌دهد.

خودسانسوری

در آموزه‌های خبرنگاری و روزنامه‌نگاری بلای جان خبرنگار را «خودسانسوری» می‌دانند، یعنی زمانی که خبرنگار خودش، خودش را سانسور می‌کند و بسیاری از واقعیت‌ها و اتفاق‌ها را به‌دلیل مصلحت‌اندیشی از گزارشش حذف می‌کند. متأسفانه معصومی‌نژاد دچار خودسانسوری است. او وقتی می‌خواهد گزارشی برای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تهیه کند، خوب می‌داند که باید هوای خیلی از مسائل را داشته باشد. گاهی در پرسش‌هایی که با مصاحبه‌شونده مطرح می‌کند، نوع پاسخ را هم تعیین می‌کند و از مصاحبه‌شونده می‌خواهد آن‌گونه که خواست اوست پاسخ دهد.

این مسئله البته به‌دلیل ملاحظاتی است که در صدا و سیمای ما وجود دارد. اما به هر ترتیب این کار از اصول حرفه‌ای به‌دور است و جلوی بسیاری از وقایع جذاب برای مخاطب را می‌گیرد.

خبرنگار صداوسیما نیست

هیچ می‌دانید که معصومی‌نژاد به‌طور رسمی خبرنگار صدا و سیما نیست. او به‌طور آزاد کار می‌کند و گزارش‌هایش را برای صداوسیمای ایران می‌فرستد و آنها هم اگر صلاح بدانند گزارش‌هایش را پخش می‌کنند. در واقع معصومی‌نژاد بابت هر گزارشی که در صدا و سیما پخش شود پول می‌گیرد. این مسئله تا حدود زیادی خودسانسوری‌هایش را توجیه می‌کند.

به هر روی گزارشگری که در ایتالیا زندگی می‌کند، در طول سالیان گذشته به‌گونه‌ای کار کرده که گزارش‌های بسیاری از او در تلویزیون ایران پخش شده است. او چند سال پیش هم برای مدتی تحت تعقیب پلیس ایتالیا قرار گرفت که در نهایت از اتهامش تبرئه شد.
به‌طور حتم در سفارت‌ها و رایزنی‌های فرهنگی ایران در دیگر کشورهای جهان خبرنگاران و گزارشگران دیگری هستند که ما هیچ‌گاه کاری از آنان مشاهده نکرده‌ایم و اگر هم بوده تعدادشان به انگشتان یک دست هم نمی‌رسد. شاید زمان آن فرارسیده که نمایندگان رسانه‌ای ایران در کشورهای مختلف دنیا کمی به خودشان تکانی بدهند و آنها هم مانند حمید معصومی‌نژاد دل به کار بدهند.

در ادامه می‌توانید فیلمی از پشت‌صحنه یکی از مصاحبه‌های حمید معصومی‌نژاد را ببینید. این فیلم معصومی‌نژاد را در حال گفت‌وگو با علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان می‌دهد. این گفت‌وگو پس از اجرای مشترک ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر فستیوال راونا در شهر راونا ــ ایتالیا تهیه شد.