تحلیلی بر نسخه جدید فرمان مهاجرتی ترامپ و اعتراضات پیرامون آن

گروه بین الملل: مصطفی مطهری* در یادداشت پیش رو که پیرامون فرمان مهاجرتی ترامپ نگاشته شده، نویسنده معتقد است علیرغم مخالفت‌های گسترده داخلی و خارجی بافرمان مهاجرتی قبلی ترامپ مبنی بر عدم ورود اتباع هفت‌کشور مسلمان به خاک آمریکا، فرمان جدید مهاجرتی وی با تغییرات اندکی (حذف نام عراق از لیست 7 کشور مسلمان و تفریق آن به شش کشور) مخالفت‌ها و موضع‌گیری‌های حقوقی – سیاسی – اقتصادی ایالت‌ها را در آمریکا علیه فرمان مهاجرتی جدید را وارد مرحله تازه‌ای اعتراضات کرده است.

به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار گرفته به شرح زیر می باشد:

پس‌ازآن ‌که ایالت هاوایی با ثبت شکایتی، فرمان منع ورود شهروندان شش کشور مسلمان به آمریکا را به چالش کشید، ایالت‌های واشنگتن، نیویورک، مینه‌سوتا، اورگان و ماساچوست اعلام نیز کردند که علیه فرمان مهاجرتی جدید «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور این کشور اقدام قضایی کرده و به دادگاه فدرال شکایت خواهند کرد. به عبارتی باید گفت که چالش حقوقی علیه فرمان جدید دونالد ترامپ درباره ورود اتباع شش کشور مسلمان به آمریکا با اعلام شکایت پنج ایالت دیگر این کشور در کنار ایالت هاوایی، تشدید شده است.

درواقع با توجه به موانع صادرشده از سوی کاخ سفید مبنی بر عدم ورود اتباع شش کشور مزبور، بنا بر انتقادات از سوی منتقدین و مخالفین فرمان ترامپ، نسخه جدید (فرمان دوم) همان سیاست فرمان اول است. به عبارتی اگرچه فرمان جدید در مقایسه با فرمان قبلی شامل گروه کوچک‌تری از افراد و کشورها می‌شود، اما نسخه جدید فرمان ترامپ همچنان مشمول حکمی می‌شود که دادگاه برای نسخه قبلی فرمان ترامپ داد و مانع اجرایش شد. علیرغم این اتفاقات و اعتراضات، کاخ سفید اعلام کرده است اطمینان زیادی دارد» که فرمان جدید در دادگاه پیروز خواهد شد.

از سوی دیگر مخالفین ایالتی با فرمان مهاجرتی ترامپ بر این اعتقادند که رئیس‌جمهور آمریکا نمی‌تواند یک‌جانبه فرمان‌های خودش را فارغ از حکم و دستور دادگاه اعلام کند. بطوریکه اگرچه فرمان جدید ترامپ شمول محدودتری به خود گرفته است اما ازنظر آن‌ها (مخالفین و منتقدین ایالتی) ضدیت آن با قانون اساسی آمریکا هنوز پابرجا بوده و برطرف نشده است. بطوریکه رابرت فرگوسن، دادستان کل واشنگتن دراین‌باره با توجه موارد منع قانونی فوق گفته است ایالت‌ها همچنان می‌توانند این فرمان را به‌طور حقوقی به چالش بکشند.

 

بااین‌حال قابل‌ذکر است که‌موج جدید اقدام و شکایت علیه فرمان اجرایی جدید ترامپ، اولین چالش قانونی در برابر دستور جدید ترامپ خواهد بود که زیرگروه‌های اقتصادی و اجتماعی، علمی با مطالبات فراگیر از موقعیت‌های ایالتی و اولویت‌های هر ایالت از مؤلفه‌های مذکور اقتصادی و یا علمی و غیره را در برمی‌گیرد.

هرچند مقامات در ایالات‌های مخالف معتقدند که ممنوعیت مسافرتی جدید ترامپ، کماکان اقدامی تبعیض‌آمیز و خلاف قانون اساسی است و در جهت پوشاندن جامه عمل به قول‌ها و شعارهای انتخاباتی است اما این مقامات همسو با این استنادهای حقوقی و سیاسی، صیانت و حفاظت از ساکنان، مؤسسات و اقتصاد ایالت‌های متبوعشان را نیز موردتوجه و تأکید قرار می‌دهند. بطوریکه مقام‌های ایالت هاوائی اعلام کرده‌اند فرمان اجرایی ترامپ باعث لطمه به دانشگاه‌های این ایالت شده چراکه از جذب دانشجو و اعضای هیئت‌علمی جلوگیری می‌کند. از سوی دیگر مقامات در هاوائی افت گردشگری در این ایالت را از دیگر دلایل مخالفت با منع سفر اتباع کشورها به آمریکا عنوان کرده‌اند.

 

بااین‌حال گرچه درباره اعلام و ابلاغ فرمان مهاجرتی در داخل آمریکا در نزد مردم این کشور اختلاف‌نظر جدی وجود دارد اما باید تأکید کرد که اکثریت نسبی آمریکایی‌ها با دستور ترامپ مخالف بوده و مخالفت می‌کنند. بطوریکه گروهی از مخالفان دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا همزمان ابلاغ فرمان جدید مهاجرتی وی و رسانه‌ای شدن آن با راهپیمایی در خیابان‌های اطراف اداره گمرک و محافظت از مرزهای آمریکا در واشنگتن ضد وی و سیاست‌هایش تظاهرات کردند و شعارهای: «نه به ترامپ»، «نه به فاشیسم در آمریکا»، «نه به ممنوعیت»، «نه به نام‌نویسی مهاجران» و «نه به برتری سفیدپوستان» سر دادند.

به‌هرحال چندوجهی و چندلایه‌ای بودن اتفاقات (کاخ سفید و دولت، مقامات ایالتی منتقد، مخالفین مردمی فرمان مهاجرتی) در عرصه داخلی آمریکا در ارتباط با فرمان مهاجرتی ترامپ موجب شده است که فرآیند تحلیل و ارزیابی آن با شاخص‌های متنوعی بررسی شود. بطوریکه نبردها در سطح مقامات در ایالات‌متحده آمریکا در کنار اعتراضات به سیاست‌های ترامپ از سوی مردم جبهه‌گیری‌ها را برعلیه ترامپ و برنامه و اهداف و سیاست‌های او را وارد فاز جدیدی از رویارویی‌ها کرده است.

* دکتری علوم سیاسی