حال نقد تئاتر خوب نیست/ کمک به احیای جایگاه اخلاقی و علمیِ نقد

به گزارش بولتن نیوز، امین عظیمی درباره هدف شکل گیری کارگروه نقد در سی و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر گفت: اساسا حال نقد تئاتر خوب نیست و به دلایلی که یک شبه اتفاق نیفتاده، نقد تئاتر حتی جایگاه ۱۰ سال پیش خود را که خیلی ها به همان هم معترض بودند، ندارد. بخشی از این امر به کم کاری منتقدان، نبود اعتماد هنرمندان تئاتر به جریان نقد و همچنین رشد فضاهای مجازی که هنرمندان از طریق آنها مخاطبان بیشتری را جذب می کنند، باعث شده جریان نقد تئاتر ایران رشد متعالی نداشته باشد.

وی اظهار کرد: این روند باعث شد جریان نقد نحیف شود و کسانی که متخصص بودند کنار بروند و از سوی دیگر افرادی که تخصص ندارند وارد جریان نقد شود. البته منظور این نیست که کل جریان بدین گونه است بلکه اگر درصدبندی کنیم، بخشی از روند به این شکل طی شده است.

دبیر کارگروه نقد سی و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر با بیان اینکه شاید شکل گیری این کارگروه تلنگری باشد تا جریان نقد خود را بسنجد، افزود: ما ۲ نهاد کانون ملی منتقدان و همچنین انجمن منتقدان تئاتر را داریم که تصمیم گرفتیم به هیأت مدیره های این تشکل ها پیشنهاد دهیم منتقدان فعال خود را برای حضور در کارگروه نقد جشنواره معرفی کنند. در نهایت این تشکل با حضور منتقدان آزاد، منتقدان کانون ملی و منتقدان انجمن تئاتر شکل گرفت.

عظیمی معتقد است شکل گیری این کارگروه باعث می شود که در عین وجود تفاوت سلیقه ها، همکاری بین منتقدان شکل بگیرد.

وی یادآور شد: ما به عنوان جشنواره برای منتقدان این کارگروه اصولی را مدنظر قرار می دهیم که باید در همه نوشتارها مورد توجه قرار گیرد نظیر اینکه نوشتارها باید نگاه تحلیلی توصیفی داشته باشند نه قضاوت، یعنی باید فضای قضاوت برای مخاطب فراهم شود. همچنین در نوشتارها باید اصول اخلاقی رعایت شود. اگر موفق شویم چنین رویکردی را داشته باشیم، شاید جریان نقد بتواند شأنی پیدا کند.

دبیر کارگروه نقد جشنواره تئاتر فجر ادامه داد: باید تلاش شود که در نوشتارها نگاه علمی شکل بگیرد نه اینکه فقط در نوشتارمان توضیح نظریه وجود داشته باشد بلکه باید دانش مخاطب را رشد دهیم ولی در عین حال اگر قرار است به حوزه علمی نیز بپردازیم، مخاطب را به منابع ارجاع دهیم.

باید تلاش شود که در نوشتارها نگاه علمی شکل بگیرد نه اینکه فقط در نوشتارمان توضیح نظریه وجود داشته باشد بلکه باید دانش مخاطب را رشد دهیم ولی در عین حال اگر قرار است به حوزه علمی نیز بپردازیم، مخاطب را به منابع ارجاع دهیمعظیمی اظهار کرد: کارگروه نقد تئاتر زیر چتر بزرگ جشنواره تئاتر فجر اتفاق می افتد و طبیعی است که باید سیاست های جشنواره را مدنظر قرار دهد ولی این بدان معنا نیست که کارها نقد نشوند بلکه هدف توسعه و تعالی تئاتر و نقد تئاتر است. هدف این کارگروه کمک به احیای جایگاه نقد اخلاقی و علمی تئاتر است.

این منتقد جوان تئاتر با بیان اینکه نقدهایی که نوشته می شوند توسط چند چهره برجسته نقد و در اسفندماه در قالب یک کتاب منتشر می شوند، افزود: هدف از این کار این است که منتقدان هم اشتباه های خود را بشناسند.

دبیر کارگروه نقد سی و پنجمین جشنواره تئاتر فجر درباره نحوه تماشای آثار و ارزیابی آنها توسط منتقدان کارگروه، توضیح داد: این کارگروه دارای ۳۰ عضو است و برای اینکه ۱۰۰ اثر بخش های مسابقه جشنواره مورد ارزیابی قرار گیرد، هر منتقد تا ۳ اثر را می بیند و مورد نقد و بررسی قرار می دهد. سعی منتقدان با توجه به توانایی شان یعنی آشنایی به زبان های بین المللی، آثار بخش خارجی را تماشا و مورد نقد و بررسی قرار دهند.

عظیمی ادامه داد: به خاطر محدودیت بلیت آثار جشنواره، بهتر بود که همه آثار بخش های مسابقه مورد نقد و بررسی قرار نمی گرفتند و کارگروه آثاری را برای نقد انتخاب می کرد ولی در این شرایط، بنده به عنوان دبیر کارگروه تعیین می کنم که هر کدام از منتقدان کدام آثار را ببینند. البته سعی می کنم سبد متنوعی برای منتقدان در نظر گرفته شود.

وی در پایان درباره احتمال معرفی آثار برگزیده کارگروه نقد در مراسم اختتامیه جشنواره سی و پنجم، تأکید کرد: این ایده را داشتیم اما اجرای آن ۲ مشکل داشت؛ اول اینکه باید همه اعضای تشکل تمام آثار بخش های مسابقه را می دیدند که این امر به لحاظ محدودیت بلیت و زمان میسر نبود. دوم اینکه نمی خواستیم یک گروه داوری دیگر به گروه های داوری بخش های مسابقه جشنواره اضافه شود که این امر کمکی به جریان تئاتر و نقد تئاتر نمی کرد.