خانوادهها باید به این باور برسند که آنان نقش اساسی را در ترویج یا کاهش دخانیات در کشور دارند. براستی چه عاملی موجب میشود که برخی والدین در این راه موفق اما برخی والدین دیگر که ممکن است حتی خودشان هم لب به سیگار نزده باشند در این راه شکست خورده و فرزندانشان به سیگار رو آورند؟
به گزارش بولتن نیوز، این انتظار که فقط با بستن مالیات و اعمال جریمه و برخورد شدید، مصرف دخانیات را در جامعه بدون توجه به نقش خانوادهها کنترل کنیم بسیار خوش بینانه است. بر همین اساس، خانوادهها باید به این باور برسند که آنان نقش اساسی را در ترویج یا کاهش دخانیات در کشور دارند. براستی چه عاملی موجب میشود که برخی والدین در این راه موفق اما برخی والدین دیگر که ممکن است حتی خودشان هم لب به سیگار نزده باشند در این راه شکست خورده و فرزندانشان به سیگار رو آورند؟
نخستین کاری که والدین در نبرد برای داشتن زندگی عاری از مواد دخانی میتوانند انجام دهند، یادگیری و شناخت انواع مواد دخانی است. این یادگیری موجب میشود والدین موقعیت خوبی برای بحث صریح و رک با فرزند خود کسب کنند.
بر اساس گزارشی از ایرنا، بسیار مهم است که والدین فرزندان خود را تشویق به انجام فعالیتهایی سرگرم کنندهای کنند که آنها را خوشحال میکند. فعالیتهای ورزشی، مذهبی و تفریحی میتواند جایگزین مناسبی برای مواد دخانی باشد؛ همچنین صحبت درباره قوانین رفتاری و وضع صریح آنها و مشخص کردن محدودیتهای قابل درک آن برای والدین و فرزندان از اهمیت زیادی برخوردار است.
پیشگیری از سیگاری شدن فرزندان
پیشگیری از سیگاری شدن فرزندان با انجام این مراحل میتواند آغاز شود:
مرحله اول؛ درک کردن و فهمیدن: «میدانم دوستانت تو را برای مصرف سیگار تحت فشار میگذارند»
مرحله دوم؛ تاکید: «به عنوان پدر یا مادر نمیتوانم به تو اجازه دهم درگیر فعالیتهای آسیب رسان یا مضر شوی»
مرحله سوم؛ حمایت کننده: «من به تو کمک میکنم روشی را برای ˈنهˈ گفتن به سیگار پیدا کنی»
مرحله چهارم؛ خودارزیابی: «آیا رفتار ناشایست من روی فرزندم تاثیر منفی و بد میگذارد؟»
عوامل شکست پیشگیری از سیگاری شدن فرزندان
رفتارهایی که برخی والدین برای پیشگیری از رویکرد فرزندشان به مواد دخانی انجام میدهند در صورت رخ دادن موارد زیر نمیتواند موفق باشد و حتی ممکن است وضعیت را بدتر کند:
اول؛ طعنه: «فکر نکن نمیفهمم داری چه کاری میکنی!»
دوم؛ تهمت: «تو دروغ میگویی!»
سوم؛ برچسب زدن: «تو فرد خیلی بدی هستی!»
چهارم؛ همدردی طلبی: «نمیدونی چقدر منو اذیت میکنی!»
پنجم؛ سرزنش خود: «همه ش تقصیر منه!»
نقش والدین در جلوگیری از استعمال دخانیات در مدارس
خانوادهها نفوذ زیادی روی برداشت و نگرش دانش آموزان در مورد استعمال دخانیات دارند و اعضای خانواده باید تا حدامکان در برنامههای پیشگیری از دخانیات مشارکت فعال داشته باشند.
برنامههای آموزشی که شامل تکالیف تعاملی برای والدین و دیگر اعضای خانواده است نه تنها موجب افزایش بحثهای آموزشی در این موضوع مهم میشود بلکه منجر به اجرای سیاستهای بهتر در مورد مصرف دخانیات در خانه نیز شده و حتی بزرگسالان سیگاری را تشویق به ترک سیگار میکند.
خانوادههای سیگاری و آسیبی که به کودکانشان میزنند
تقریبا نیمی از کودکان جهان در معرض هوای آلوده و استنشاق تحمیلی دود سیگار والدینشان قرار دارند. در هر مکانی که دخانیات مصرف میشود، فرد در معرض دود آن قرار میگیرد و طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت، بیش از ۷۰۰ میلیون کودک در جهان در معرض استنشاق تحمیلی دود سیگار قرار دارند که این آلودگی به ویژه در خانه بیشتر است.
به گفته مدیرکل آموزش ارتقای سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مصرف قلیان و سیگار در کشور از یک ناهنجاری به یک هنجار تبدیل شده و خانوادهها در کنار هم از قلیان استفاده میکنند در حالیکه حتی مواد باقی مانده از این محصولات برای کودکان مضر است.
دکتر «شهرام رفیعی فر» میافزاید: والدینی که سیگار میکشند ۹۰ درصد نیکوتین و ۱۴ نوع ماده سیمی سیگار آنها روی اثاثیه خانه باقی میماند و سلامت کودکان را در معرض خطر قرار میدهد.
وی تصریح میکند: زمانی مصرف سیگار در جامعه قبح داشت اما اکنون با ورود قلیان، خانوادهها در کنار یکدیگر در پارک و بوستان و اماکن تفریحی قلیان میکشند؛ چه بلایی سر ما آمده که اینگونه عمل کرده و فرزندان را به استعمال مواد دخانی تشویق میکنیم.
به هرحال با توجه به اینکه سالانه شش میلیون نفر در جهان به علت مصرف دخانیات جان خود را از دست میدهند که ۶۰۰ هزار نفر آنها سیگاری نبودهاند بلکه به علت تحمیل دود سیگار دیگران جان خود را از دست دادهاند، والدین باید بیش از پیش به مضرات استعمال دخانیات برای کودکان توجه کنند و بر مضرات آن اشراف داشته باشند تا بتوانند فرزندان خود را برای دوری از مصرف مواد دخانی قانع کنند.