پیشی گرفتن واردات از صادرات کالاها و تجهیزات صنعت برق/ قیمت تمام شده بالا مشکل اصلی

«پیام باقری» امروز(سه شنبه) در حاشیه چهارمین و آخرین روز برگزاری شانزدهمین نمایشگاه بین المللی صنعت برق در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، ضمن اشاره به توانمندی های صنعت برق ایران، اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران با ظرفیت نیروگاهی بیش از 75 هزار مگاوات، دارای رتبه نخست منطقه و چهاردهم جهان است.
وی با بیان این که صنعت برق کشور به بیش از 95 درصد خودکفایی رسیده است،
افزود: برق صنعتی برونگرا، درونزا و دانش بنیان مبتنی بر اقتصاد مقاومتی است که خدمات آن امروز در 100 درصد شهرها و 99.8 درصد روستاهای کشور ارایه شده و تولید بیش از 50 درصد برق توسط بخش خصوصی انجام می شود.
باقری با اشاره به صادرات خدمات فنی و مهندسی صنعت برق، افزود: این صنعت هم اینک سه میلیارد دلار پروژه در خارج کشور در دست اجرا دارد؛ خدمات و تجهیزات آن به بیش از 40 کشور جهان صادر می شود و در زمینه نیروگاه سازی جزو 10 کشور برتر جهان است.
عضو هیات مدیره و رییس کمیته صادرات سندیکای برق ایران افزود: صادرات کالاها و تجهیزات صنعت برق در سال گذشته 227 میلیون دلار و بطور عمده شامل تابلو برق، ترانسفورماتورها، موتورهای برق و الکتروموتورها بود. در مقابل، واردات کالاها و تجهیزات این صنعت در سال 1394 حدود 676 میلیون دلار و عمده آن قطعات الکتریکی بود.
باقری با اشاره به شاخص نسبت دلاری به وزنی صادرات، افزود: این شاخص برای کل صنعت یک دلار، اما برای صنعت برق هشت دلار است که حاکی از سودآوری و مبتنی بر ارزش افزوده بودن این صنعت است.
عضو هیات مدیره سندیکای برق تصریح کرد: چالش اصلی ورود سازندگان داخلی به عرصه صادرات، قیمت تمام شده بالا و در نتیجه ناتوانی در رقابت پذیری در بازارهای هدف است.
باقری یکی از دلایل اصلی این مساله را ارزش دو برابری قیمت تمام شده تولید برق نسبت به فروش برق برشمرد که تراز منابع و مصارف وزارت نیرو را منفی کرده و نزدیک به 300 هزار میلیارد ریال بدهی برای آن به دنبال داشته است.
فعال صنعت برق دلیل دیگر این مشکل را رکود عمیق در صنعت برق عنوان کرد که خود ناشی از کاهش تقاضای وزارت نیرو در تعریف پروژه های جدید و ناتمام ماندن حجم قابل توجهی از پروژه های پیشین این وزارتخانه است.
وی از کاهش ظرفیت تولید برق، تعدیل نیرو و استقراض مطالبات معوق در شرکت ها و بالا رفتن ریسک ورود به پروژه های جدید به دلیل فشار بیکاری و بدهی های بانکی شرکت های فعال در عرصه برق را سایر دلایل قیمت تمام شده بالا در عرصه صادرات برق عنوان کرد.
رییس کمیته صادرات سندیکای برق ایران، واقعی و تک نرخی نبودن قیمت ارز، نامساعد بودن فضای کسب و کار، اجرا نشدن قوانین حمایتی موجود، قیمت بالای مواد اولیه، معضلات ساختار بانکی، بوروکراسی و دیوانسالاری اداری، نبود آزمایشگاه های مرجع و مشکلات ناشی از نظام مالیاتی بویژه مالیات بر ارزش افزوده را مهمترین موانع پیش روی سازندگان داخلی صنعت برق برشمرد.
باقری می گوید، رغبت کمتر به استفاده از تولیدات داخلی در پروژه های فرامرزی از سوی شرکت های صادرکننده خدمات فنی و مهندسی و در نتیجه موفق تر عمل کردن صادرات خدمات فنی و مهندسی در مقایسه با صدور کالاها و تجهیزات و اقدام به تامین قطعات ارزانتر از خارج از سوی سازندگان داخلی، آثار و پیامدهای قیمت تمام شده بالا است.

** اهم راهکارها
فعال صنعت برق در ادامه برخی از مهمترین راهکارها برای مقابله با این وضعیت را تامین مالی از طریق منابع داخلی، جذب سرمایه های مستقیم خارجی، استفاده از ظرفیت های موجود درقوانین حمایتی، افزایش تبادلات برق باهمسایگان و کشورهای منطقه و تشکیل کنسرسیوم های صادراتی و شرکت های مدیریت صادرات، عنوان کرد.
باقری خواستار افزایش قیمت حامل های انرژی بویژه برق متناسب با نرخ تورم شد و گفت: واقعی و تک نرخی کردن نرخ ارز مطابق با قانون پنجم توسعه، پرداخت هدفمند جوایز صادراتی بر مبنای میزان ساخت داخل و ارزش افزوده، اخذ عوارض از صادرات مواد خام به منظور تقویت مالی ساخت داخل و معافیت همه عوامل تولیدی مرتبط در شکل گیری فرآیند صادرات از پرداخت مالیات، سایر راهکارهای پیشنهادی است.
رییس کمیته صادرات سندیکای برق ایران همچنین بر جذب سرمایه های خارجی تاکید و تصریح کرد: باید زیرساخت های لازم را برای تحقق این مهم آماده کنیم که مهمترین آنها تامین امنیت سرمایه گذاری است.
شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت برق ایران در یک فضای 45 هزار مترمربعی و در 12 سالن برپا شده است. در این نمایشگاه 295 شرکت خارجی و 350 شرکت داخلی مشارکت دارند. این نمایشگاه امروز (سه شنبه) با برگزاری آیین اختتامیه به کار خود پایان می دهد.