صادرات چند سالی که با مشکلات خاصی دست و پنجه نرم می کند و برخی از فعالان اقتصادی معتقدند که نبود حمایت های دولتی باعث شده تا بخش صادرات کشور با توجه به ظرفیت بالای آن نتواند خودی نشان دهد. برخی دیگر نیز معتقدند که دو نرخی بودن دلار و فشارهای قیمتی دولت برای پایین نگه داشتن قیمت آن دلیل دیگری است که صادرکنندگان را تحت فشار قرار می دهد.
گروه اقتصادی:محمد رضا انصاری نایب رئیس اتاق ایران به خبرنگار ما می گوید که بخش فنی مهندسی کشور به دلیل تحریم ها نتوانستند در جهان حضور داشته باشند و اگر مراودات بانکی کشور با خارج از کشور حل شود و ضمانتنامههای بانکهای ایران قابل نقد شدن باشد از دید کارفرماهای خارجی بخش مهمی از مشکلات برطرف میشود. و مسلما در این شرایط اوضاع این بخش بهبود خواهد یافت. گفت و گوی ما را با این فعال اقتصادی بخوانید:
صادرات خدمات فنی مهندسی در دوره تحریمها آسیبهای زیادی دید زیرا صادرات خدمات فنی و مهندسی عملاً یعنی کار کردن در صحنه جهانی اما دوباره شاهد برقرار شدن این رابطه هستیم.
نظر شما در این باره چیست؟ در دوران تحریمها اشکالات بسیاری پیش آمد که یکی از آنها این بود که کشورها به دلیل تحریمها به شرکتهای ایرانی کار نمیدادند و از طرف دیگر نقل و انتقالات مالی و باز کردن حساب باز نیز ممنوع شده بود. در این دوران شاهد بودیم که ضمانتنامه از طرف بانکهای ایران نمیتوانست صادر شود و اگر میشد آنها نمیپذیرفتند زیرا ضمانت نامهها قابل نقد کردن نبود این قصه البته با وجود لغو تحریمها هنوز هم وجود دارد و مشکلاتی را به وجود آورده که دولت باید برای برطرف کردن آن تلاش کند.
اگر مراودات بانکی برقرار شود چه تغییری در بخش صادراتی خدمات فنی مهندسی خواهیم بود؟
اگر مراودات بانکی کشور با خارج از کشور حل شود و ضمانتنامههای بانکهای ایران قابل نقد شدن باشد از دید کارفرماهای خارجی بخش مهمی از مشکلات برطرف میشود. باتوجه به لغو تحریمها و توافق هستهای پذیرش شرکتهای ایرانی در پروژههای خارجی و خدمات فنی و مهندسی افزایش یافته است. شاید حدود 60 کشور هستند که به صورت سنتی با شرکتهای ایران تا قبل از تحریمها کار میکردند و حالا باتوجه توافق هستهای و آشنایی که با شرکتهای ما دارند و پتانسیلها و توانمندیهای مهندسی کشور ما را میشناسند دوباره همکاریهایشان را شروع کردهاند.
حمایت های دولتی چه تاثیری در این بخش صادرات دارند؟مشوقهای صادراتی می تواند تاثیر زیادی در این زمینه داشته باشد. متاسفانه با حذف مشوقهای صادراتی از سال 1388 پای بسیاری از صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی شکست و حالا آنها با پای لنگ در حال راه رفتن هستند برای اینکه همه رقبا از کشورهای دیگر مورد حمایت دولتهایشان هستند ولی شرکتهای ایرانی حمایت نمیشوند و در شرایط نابرابر با شرکتهای خارجی رقابت میکنند.
اگر دولت مشوق های صادراتی را برقرار کند، مشکل صادرات حل خواهد شد؟موضوعی که باید روی آن تاکید کنم این است که مشوقهای صادراتی بدون مشورت با انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی تهیه و تنظیم شده است و حتما باید مورد بازنگری قرار بگیرد. در حال حاضر دولت به دنبال آن است که شرایطی که در نظر گرفته شده را اصلاح کند زیرا آن چیزی که تنظیم شده غلط است. شما توجه داشته باشید که مساله اصلی ایجاد اعتماد است؛ به دلیل اینکه رشد صادرات خدمات فنی و مهندسی با تخفیف دادن شرکتهاست، اگر شرکتها اعتمادی نداشته باشند تخفیف هم نمیدهند برای اینکه پروژهای که شروع میکنند چند سال طول میکشد باید اعتماد به دولت دوباره برقرار شود و باید حتماً آن چیزی که دیون دولت است در مورد جایزه صادراتی پرداخت شود و این موجب میشود که شرکتها با دل و جرات بروند و تخفیف بدهند و دوباره یک جهش صادراتی در این حوزه اتفاق بیفتد.
ظرفیت صادرات در بخش فنی چقدر است؟ظرفیت صادرات خدمات فنی و مهندسی کشور سالانه حداقل 25 میلیارد دلار است و اگر به این موضوع توجه خاص شود و مشوقهای درست تدوین و پرداخت شود این عدد قابل تحقق خواهد بود.