بوی ماه مهر در ایل پیچید؛ مشکلاتی که از مدارس عشایری کوچ نمی‌کنند
اینجا عشایری بودن وزندگی در ییلاق و قشلاق بهانه «نیاموختن» نشده است، بچه‌های عشایر شاید بیشتر از هم سن و سال‌هایشان شوق یادگیری دارند و برای اول مهر لحظه‌ها را می‌شمارند، اما مقابل این شوق موانعی هم قد کشیده‌اند که گاهی باعث می‌شود به‌رغم اشتیاق عطای درس خواندن را به لقایش ببخشند.
مشکلات دانش‌آموزان عشایری
در خراسان جنوبی رئیس اداره آموزش‌وپرورش عشایری از کمبود امکانات و تجهیزات آموزشی برای دانش آموزان عشایری گفته است و در خوزستان مدیر آموزش‌وپرورش عشایری از کمبود ۱۵۰ مدرسه سخن به میان آورده است.
وجود کلاس‌های چندپایه، کمبود تجهیزات و امکانات آموزشی، قرارگیری در مناطق صعب‌العبور و مرزی، نبود سرویس ایاب و ذهاب، تشکیل برخی کلاس‌ها در چادر، کانکس، شبه کپر یا ساختمان‌های استیجاری تنها بخشی از مشکلات دانش آموزان در مناطق عشایری است.
۱۷۱ هزار دانش آموز در مناطق عشایری درس می خوانند
به گفته علی‌نقی یزدان پناه مدیرکل عشایری وزارت آموزش‌وپرورش در حال حاضر ۱۷۱ هزار و ۴۴۲ دانش‌آموز در ۶ هزار و ۴۵ مدرسه عشایری درس می‌خوانند.
در حال حاضر ۱۷۱ هزار و ۴۴۲ دانش‌آموز در ۶ هزار و ۴۵ مدرسه عشایری درس می‌خوانندوی همچنین گفته است: هزار و ۶۰۰ دانش‌آموز عشایری بازمانده از تحصیل در سال گذشته جذب‌شده و تعداد مدارس شبانه‌روزی در مناطق عشایری به بیش از ۱۹۹ مرکز رسیده است.
محمد دیمه ور معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش‌وپرورش هم از اجرای دوره آمادگی در مناطق لازم التوجه و دوزبانه کشور خبر داده و وعده داده است: برای سال آینده تلاش می‌کنیم دانش آموزان کنکوری مدارس عشایر با شرایط بهتری ادامه تحصیل دهند و بتوانند به شکل مطلوب‌تری با سایر دانش آموزان رقابت کنند.
و اما در استان لرستان هم آموزش‌وپرورش عشایری با مشکلاتی دست در گریبان است که مهمترین آن کمبود فضای آموزشی است، موضوعی که اداره کل نوسازی مدارس را برای توجه بیشتر به این حوزه جدی کرده است.
نصراله بازگیران رئیس اداره اداره آموزش و پرورش عشایری در گفت‌وگو با خبرنگارمهر با اشاره به تعداد کارکنان و دانش‌آموزان آموزش و پرورش منطقه عشایری استان لرستان اظهار داشت: تعداد دانش‌آموزان در سه مقطع ابتدایی متوسطه اول و دوم و کار و دانش چهار هزار و ۸۰۰ نفر و تعداد کارمندان آموزشی و اداری با احتساب سرباز معلمان ۶۴۳ نفر است.
برنامه ریزی برای جذب بازماندگان از تحصیل در لرستان
وی با اشاره به فعالیت‌ها و اقداماتی که در آموزش و پرورش منطقه عشایری استان لرستان در راستای جذب بازماندگان از تحصیل انجام شده است گفت: برنامه‌ریزی برای شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل و لازم‌التعلیم در سنین ۱۶-۷ سال برابر تفاهمنامه انجام شده و در حال حاضر هم در حال انجام است.
رئیس اداره آموزش و پرورش عشایری استان لرستان با بیان اینکه تعامل و هماهنگی لازم با مسئولان استانی و منطقه‌ای، ادارات ثبت احوال، امور عشایر، نهضت سوادآموزی، دهیاران، شوراهای اسلامی و دیگر نهادهای ذیربط را انجام داده‌ایم تا آمار درستی از بازماندگان از تحصیل داشته باشیم گفت: همچنین برنامه‌ریزی و انجام هماهنگی لازم برای تحت پوشش قرار دادن افراد شناسایی شده در مدارس و رفع موانع احتمالی برای تحصیل آنها انجام شده است.
بازگیران تاکید می‌کند: حمایت مالی و تهیه لوازم‌التحریر برای دانش‌آموزان نیازمند از طریق بهره‌گیری از ظرفیت خیرین از دیگر برنامه‌های آموزش و پرورش امور عشایری استان است.
مشکلات پیش روی آموزش دانش‌آموزان عشایری
وی اجرای طرح سرویس ایاب و ذهاب، برای سهولت در تردد دانش آموزان، استفاده از طرح روستا مرکزی و تجمیع مدارس کم جمعیت، تشکیل جلسه و تعامل با مدارس راه دور برای جذب دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل و رایزنی با خیرین برای تقبل پرداخت شهریه آنها، اجرای طرح آموزش مهارتی در مدارس متوسطه اول و دوم، کسب مجوز برای مدارس زیر نرم به منظور ادامه فعالیت و جلوگیری از بازماندن دانش‌آموزان از تحصیل را از دیگر اقدامات صورت گرفته از سوی این نهاد در استان برشمرد.
رئیس اداره آموزش و پرورش عشایری استان لرستان با اشاره به مشکلات پیش روی آموزش دانش‌آموزان عشایری در استان لرستان تصریح کرد: مشکلات فرهنگی و اقتصادی اولیاء در زمینه ادامه تحصیل فرزندان شاید مهمترین مسئله در این زمینه باشد.
بازگیران همچنین نداشتن سرویس ایاب و ذهاب در مناطق صعب‌العبور برای اجرای طرح روستا مرکزی، پراکندگی جغرافیایی، وجود مشکلات در برگزاری کارگاه‌های آموزشی در اداره با توجه به بعد مسافت محل زندگی همکاران، کمبود تجهیزات آموزشی، کارگاهی و آزمایشگاهی، نداشتن کتابخانه‌های مجهز، کمبود وسایل نقلیه مناسب برای پوشش‌دهی بعد نظارت را از دیگر مشکلات موجود در این حوزه عنوان کرد.
برنامه ریزی برای افزایش سطح توانمندی معلمان عشایری
رئیس اداره آموزش و پرورش عشایری استان لرستان با اشاره به برنامه‌ها برای افزایش سطح توانمندی معلمان عشایری گفت: نخستین اولویت اداره آموزش و پرورش منطقه عشایری استان لرستان توانمندسازی مدیران و معلمان در مدارس عشایری است.
بازگیران گفت: در این راستا اخذ مجوز و تهیه دستورالعمل اجرایی برگزاری کلاس‌های کارگاهی، دعوت از اساتید مجرب به منظور تحلیل محتوای آموزشی کتب درسی، تهیه بسته‌های آموزشی مورد نیاز معلمان، تشکیل کارگاه‌های آموزشی مدیران، برگزاری همایش‌های علمی با موضوع کتب درسی به صورت تک درس و تخصصی، برگزاری دوره‌های ضمن خدمت مجازی و حضوری زیر نظر اداره کل آموزش و پرورش استان لرستان و فعال کردن شورای معلمان در دستور کار قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه تفاوت حقوق و مزایا برای معلمان عشایری تنها به صورت جزئی و بسته به سختی شرایط محیط کار در بعضی از مناطق وجود دارد گفت: بعضی از مناطق در آموزش و پرورش عشایری با توجه به تقسیمات کشوری، جزو بخش‌های مرکزی شهرستان‌ها محسوب شده و هیچ‌گونه مزایایی برای معلمان عشایری در نظر گرفته نمی‌شود.
رئیس اداره آموزش و پرورش عشایری لرستان ادامه داد: در مناطق صعب‌العبور به علت دوری مسافت، سختی کاری با ضریب ۷۶۰ به همکاران تعلق می‌گیرد، که این مبلغ در صورت اجرای اساسنامه معلمان عشایری که از طریق دفتر آموزش و پرورش عشایر کشور تهیه و به امضای ریاست جمهوری رسیده، به هزار امتیاز برای معلمان سیار افزایش می‌یابد.
ساخت مدرسه در مناطق محروم و عشایری کوهدشت
کمبود فضاهای آموزشی بزرگترین چالش در آموزش و پرورش عشایری استان استوی در ادامه سخنان خود به مشکلات عمده این آموزش و پرورش اشاره و از کمبود فضاهای آموزشی به عنوان بزرگترین چالش در آموزش و پرورش عشایری این استان یاد کرد.
بازگیران با اشاره به دو پروژه در دست ساخت در منطقه «هومیان» شهرستان کوهدشت، شامل یک باب آموزشگاه تک کلاسه در روستای «وره زرد» که عملیات ساخت آن به اتمام رسیده و یک باب مدرسه سه کلاسه در روستای «چشمه کبود همیان» که تا اواسط مهرماه سال جاری به بهره برداری خواهد رسید گفت: امیدواریم با افتتاح این مدارس تا اواسط مهرماه سال جاری، بخش عمده ای از مشکلات مدارس فاقد فضا در این منطقه حل شود.
رئیس اداره آموزش و پرورش منطقه عشایری استان لرستان گفت: با بهره برداری از این آموزشگاه ها ۵۵ نفر از دانش آموزان منطقه، از این فضاهای آموزشی بهره مند خواهند شد.
بازگیران با اشاره به انتقال کانکس های متعلق به مدرسه «لاله روستای چشمه کبود» به مدارس فاقد فضای منطقه گفت: امیدواریم با این کار بخش عمده ای از مشکلات مربوط به کمبود فضای آموزشی منطقه عشایری «همیان» کوهدشت رفع شود.
جشن برچیده شدن مدراس فاقد فضا در برخی روستاهای دلفان
وی در ادامه با اشاره به اقدامات انجام شده در منطقه عشایری دلفان گفت: در سال گذشته با مساعدت مدیرکل آموزش و پرورش و همچنین مدیرکل نوسازی مدارس استان لرستان، تمامی مدارس فاقد فضا به وسیله کانکسهای پیش ساخته، دارای فضا شده و با افتتاح دو مدرسه در دست ساخت روستاهای «فاضل آباد» و «سفیدخانی»، در مهر امسال جشن برچیده شدن مدارس فاقد فضا را در این منطقه برگزار خواهیم کرد.
رئیس اداره آموزش و پرورش منطقه عشایری استان لرستان همچنین با اشاره به روند ساخت مدارس عشایری شهرستان های خرم آباد، نورآباد، کوهدشت و چگنی گفت: امیدواریم با ساخت مدارس نوساز و مجهز در مناطق عشایری، زمینه برای رفع مشکلات آموزشی دانش آموزان عشایری فراهم آید.
بازگیران با اشاره به مساعدت مدیرکل آموزش و پرورش و مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان لرستان، گفت: تمامی ملزومات لازم برای تجهیز مدارس نوساز تامین شده و به محض پایان عملیات ساخت، تجهیزات لازم به مدارس عشایری منتقل خواهند شد.
کپری نداریم ولی شبه کپری داریم
این سخنان در حالی مطرح می‌شود که محمد چگنی مدیرکل نوسازی مدارس استان لرستان با اشاره به اینکه مدرسه‌ای بانام کپری در لرستان نداریم، اظهار داشت: مدارسی داریم که با استفاده از مصالح منطقه‌ای ساخته‌شده‌اند و نمی‌توان نام آنها را کپر گذاشت.
وی بابیان اینکه ۲۴ مدرسه شبه کپری و ۵۰ مدرسه خشتی، گلی و چوبی در لرستان وجود دارد، تصریح کرد: در حال رایزنی با بنیاد برکت، بنیاد علوی، خیرین مدرسه‌ساز و قرارگاه خاتم‌الانبیا هستیم تا بتوانیم امسال موضوع این مدارس را جمع کنیم.
سال گذشته بالغ‌بر ۱۱۷ کانکس را برای مناطق عشایری استان ارسال و برای هر کانکس ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان هزینه کردیم مدیرکل نوسازی مدارس استان لرستان با اشاره به صعب‌العبور بودن مناطق عشایری و کوچ رو لرستان افزود: سال گذشته بالغ‌بر ۱۱۷ کانکس را برای مناطق عشایری استان ارسال و برای هر کانکس ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان هزینه کردیم که این مقدار هزینه هنگفتی بود.
چگنی بابیان اینکه این کانکس‌ها هرکدام ۲ تا ۳ محصل دارند، تصریح کرد: خود عشایر با وضعیت کنونی مدرسه‌ها مشکلی ندارند و فقط نیازمند تجهیزاتی مانند چادر و پلاستیک هستند.
کوچ رو بودن عشایر بر مشکلات افزوده است
وی یادآور شد: در این راستا ۴۰ چادر به عشایر استان داده‌ایم.
وی بابیان اینکه این نوع مدارس شبه کپری و خشتی در مناطقی واقع‌شده‌اند که حتی مال‌رو نیز نیست و نهایتاً دو تا سه دانش‌آموز در آنجا است، تصریح کرد: باید راهکار بهتری برای رفع مشکل این نوع مدارس اندیشیده شود.
باید مدارس عشایری با استفاده از مصالح بومی و با توانمندی خودشان احداث شودمدیرکل نوسازی مدارس استان لرستان با اشاره به اینکه کانکس‌هایی که قبلاً به مناطق صعب‌العبور ارسال کرده‌ایم پس از فارغ‌التحصیلی دانش آموزان در محل مانده‌اند و عشایر در آنها کاه و یونجه ریخته و نگهداری می‌کنند، اظهار داشت: باید مدارس عشایری با استفاده از مصالح بومی و با توانمندی خودشان احداث شود.
چگنی ادامه داد: مخالف جمع‌آوری مدارس شبه کپری و خشتی نیستیم اما برای انجام این کار مشکلات عدیده‌ای وجود دارد که باید حل شود.
وی تصریح کرد: این موضوع که عشایر یکجا ساکن نیستند هم بر مشکلات افزوده است.
احداث ۲۴ مدرسه در مناطق عشایری لرستان
این سخنان در حالی مطرح می‌شود که محمد چگنی مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس لرستان در آخرین اظهارات خود از احداث و تکمیل هشت مدرسه عشایری در این استان خبر داده بود.
وی تأکید کرد: تعداد ۲۴ مدرسه عشایری برای ساخت به سازمان نوسازی استان معرفی‌شده است که این مدارس در مناطق صعب‌العبور قرار دارند.
مدیرکل نوسازی مدارس استان لرستان یادآور شد: جشنواره خیرین مدرسه‌ساز امسال با رویکرد گسترش عدالت آموزشی باهمت خیرین مدرسه‌ساز و جذب و هدایت موسسات و افراد خیر به سمت مناطق محروم برگزار شد.
چگنی ابراز امیدواری کرد که بتوان با کمک خیرین ضمن ساخت‌وساز فضاهای آموزشی علاوه بر محرومیت‌زدایی آموزشی در مناطق عشایری فضایی امن و مناسب برای دانش آموزان فراهم کرد.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
