با نزدیک شدن به فصل پاییز و پایان یافتن فصل مسافرت ها،در حالی که به نظر می رسید،بازار خرید و فروش خودرودر تابستان رونق بگیرد،اما این بازار همچون سایر بازارها راکد است.
گروه اقتصادی-پس از صنعت نفت،بیشترین کاهش تولید در دوران تحریم های ظالمانه علیه کشورمان،متوجه صنعت خودروسازی شد.صنعتی که زمانی بیش از 2 درصد تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص می داد.حالا نزدیک به 8 ماه از لغو تحریم های بین المللی گذشته،اما خبری از بازگشت رونق به این صنعت نیست.هرچند یک بار مقامات دو خودروساز بزرگ کشور یعنی ایران خودرو و سایپا از ورود محصولات جدید طرف قرارداد با خودروسازان فرانسوی،ژاپنی و آلمانی خبرمی دهند، اما آنچه در بازار و کوچه و خیابان دیده می شود،همان تولیدات قدیمی با همان کیفیت های پایین است.انگار رفع تحریم ها تاثیری بر تولیدات خودروسازان نگذاشته و به اصطلاح هرچه ته انبارهایشان داشتند،سرهم می کنند و روانه بازار می کنند.
به گزارش بولتن نیوز، گزارش ها نشان می دهد ، که تولید خودرو در در سالهای 90 و 91 بیش از 50 درصد کاهش یافت؛ یعنی اگر تا پیش از شدت گرفتن تحریم ها روزانه یک و نیم دستگاه خودرو روانه بازار می شد،در ابتدای دهه 90 میزان تولید خودرو کشور به کمتر از 700 هزار دستگاه رسید.این کاهش تولید،البته با کاهش تقاضا نیز مواجه شد؛کیفیت پایین از یک سو و رکود سایر صنایع از سوی دیگر سبب شد تا صنعت خودروسازی دچار مشکلات بزرگ از جمله ادامه حیات شود.هرچند که اخیرا آمارهای وزارت صنعت،معدن و تجارت از بازگشت تولید خودرو به یک میلیون دستگاه در سال خبر می دهد،اما صنعت خودروسازی گرفتار مسایل ریشه ای دیگری شده است.
سه شرط احیای بازار5 سال رکود برای یک صنعت فعال که بازاری انحصاری داشته و مورد حمایت های گسترده دولت بوده، زمان کمی نیست.کارشناسان می گویند،بازگشت به دوران رونق در این صنعت نیازمند تحولات ساختاری است.تحولاتی چون تنوع در تولید ، افزایش کیفیت و البته خدمات پس از فروش گسترده تر.
قطعا فراهم کردن همه این مولفه ها با هم، به عمر دولت یازدهم قد نمی دهد.در نتیجه کارشناسان توصیه می کنند که وزارت صنعت،معدن و تجارت به عنوان حامی اصلی این صنعت باید،ریل این تغییرات را ایجاد کند تا در سالهای بعد خودروسازان بتوانند خود را احیا کنند.
بهرام شهریاری فعال صنعت قطعه سازی در این رابطه می گوید:«برای اینکه صنعت خودروی کشور از رکود فعلی خارج شود و بتواند حرکت رو به جلویی داشته باشد،لازم است سه محور مهم در اولویت کاری مقامات صنعت خودرویی کشور قرار بگیرد؛ اولین محور توجه به افزایش قدرت خرید مردم است. به این دلیل که اگر تحرکات لازم برای افزایش قدرت خرید مردم انجام نشود، مردم نمیتوانند خودرو خریداری کنند و همین موضوع صنعت خودرو را در رکود نگه می دارد.»
او دومین محور را تنوع در تولید خودرو عنوان می کند و می گوید:« برای رونق صنعت خودروسازی باید خودروسازان تنوع محصولاتشان را افزایش بدهند تا مردم حق انتخاب داشته باشند. محور سومی که برای تحقق اهداف موردنظر باید مورد توجه اساسی قرار گیرد، کیفیت و قیمت خودرو است. حتما لازم است قیمت ها کاهش پیدا کند تا مردم اطمینان بیشتری برای خرید پیدا کنند.»
امیدها زنده می شود؟
اما آیا عملیاتی شدن این سه شرط در صنعت خودروسازی که حالا پس از ایزوله شدن در تحریم ها فاصله اش با پیشرفت های تکنولوژیکی در دنیا بیشتر شده،برای رونق این صنعت کافی است؟ بهرام شهریاری در این رابطه می گوید:« میتوان امیدوار بود که این صنعت از رکود موجود فاصله بگیرد و وارد دوران رونق شود در غیر این صورت نمیتوان به آینده روشن این صنعت امیدوار بود.»
او هم مانند سایر فعالان صنعت خودروسازی و قطعه سازی امیدواراست که توافق برجام بتواند فصل تازه ای از روابط با خودروسازان خارجی باز کند.هرچند که توصیه کارشناسان استفاده از توان داخلی و سرمایه گذاری مشترک است،اما هنوز جزییات توافق های خودروسازان با شرکت های خارجی خودروساز مشخص نیست.تجربه همکاری ایران خودرو با پژو از دو دهه گذشته همواره مورد نقد کارشناسان بوده،چه آنکه صنعت خودروسازی ایران را تبدیل به صنعت مونتاژکار کرده است.در حالی که آنچه می تواند صنعت خودروسازی را تبدیل به یک صنعت مادر در دنیا کند،سرمایه گذاری مشترک خارجی به شیوه جوینت ونچر است.این شیوه سرمایه گذاری می تواند صنعت قطعه سازی را نیز به بلوغ برساند.
بهرام شهریاری در این رابطه می گوید:« آینده صنعت خودرو بستگی به تصمیمات آتی دارد. اگر تصمیمات بهدرستی اخذ شود، میتوان امیدوار بود که صنعت خودروسازی رونق بگیرد، در غیر این صورت این صنعت در شرایط فعلی باقی خواهد ماند.»
او در عین حال توجه به صنعت قطعهسازی را مورد تاکید قرار می دهد و می گوید:« صنعت خودروسازی بدون زنجیره قطعهسازان راه به جایی نمیبرد ، بنابراین برای اینکه صنعت قطعهسازی از شرایط فعلی خارج شود باید بتواند در تیراژ اقتصادی، قدرت تامین قطعات را داشته باشد.»