بهره‌برداری از کارخانه دارویی سلول‌درمانی تا شهریور

به گزارش بولتن نیوز، دکتر ناصر اقدمی با اشاره به راه‌اندازی گروه پزشکی بازساختی یا سلول‌درمانی در پژوهشگاه رویان، افزود: هدف این گروه تبدیل دانش تولید شده به فناوری است که در این راستا یک روند تجاری‌سازی در پیش گرفته شد.

وی با بیان این که در این زمینه مطالعات بالینی اولویت‌بندی شدند، اظهار کرد: در گام بعدی بر اساس مستندات جهانی، بیماری‌هایی که قابل درمان با سلول درمانی بودند نیز مورد مطالعه قرار گرفتند، ضمن آن که به منظور بررسی برآورد هزینه‌ها و تجهیزات مورد نیاز در سلول درمانی، مطالعات امکان‌سنجی نیز انجام شد.

اقدمی خاطرنشان کرد: نتایج اولیه این مطالعات نشان داد که توسعه سلول‌درمانی برای کشور سودآور است و اگر سرمایه‌گذاری خوبی در این زمینه صورت گیرد، می‌توان مجددا نام ایران را در حوزه پزشکی احیا کرد و ایران پرچمدار حوزه سلول‌درمانی شود.

مدیرگروه پژوهشی سلول‌درمانی پژوهشگاه رویان با اشاره به بازار سلول‌درمانی در دنیا، افزود: بر اساس برآوردهای انجام شده گردش مالی حوزه سلول‌درمانی و سلول‌های بنیادی تا سال 2011 حدود 4 میلیارد دلار بوده است و پیش‌بینی می‌شود که این میزان تا سال 2020 به 6 میلیارد دلار برسد.

وی علت رشد کم گردش مالی در این حوزه را تا سال 2020 قوانین و استانداردهای حاکم بر آن دانست و ادامه داد: بر اساس برآوردها گردش مالی این حوزه از سال 2020 تا 2030 حدود 170 میلیارد دلار و از 2030 تا 2050 حدود 500 میلیارد دلار خواهد بود که این جهش بزرگ به دلیل حضور شرکت‌های دارویی بزرگ است.

اقدمی، با تاکید بر ضرورت حرکت کشور به سمت این فناوری، ادامه داد: مشکل اساسی ما در این زمینه تامین هزینه‌های اولیه است که در این زمینه با امکان‌سنجی‌های انجام شده به دنبال شریک سرمایه‌گذاری در این زمینه بودیم.

مدیرگروه پژوهشی سلول‌درمانی پژوهشگاه رویان با اشاره به مذاکرات انجام شده در این زمینه با صنایع و شرکت‌های مختلف، یادآور شد: در این راستا شرکت دارویی «برکت» آمادگی خود را برای سرمایه‌گذاری بر روی تولید فرآورده‌های دارویی اعلام کرد.

وی شرکت دارویی «برکت» را وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) دانست و اضافه کرد: همکاری پژوهشگاه رویان با این شرکت منجر به تاسیس شرکت «سل‌تک فارمد» شد که این شرکت متعهد به سرمایه‌گذاری 100 میلیون دلاری برای تجاری‌سازی شده است.

دکتر اقدمی یادآور شد: این شرکت از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان شرکت دانش‌بنیان مورد تائید قرار گرفته است.

به گفته وی در این پژوهشگاه 14 فناوری به مرحله تجاری‌سازی رسیده است که با سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته از سوی این شرکت از این تعداد، پنج فناوری به مرحله تولید صنعتی و تجاری‌سازی خواهد رسید.

اقدمی، قیمت‌گذاری بر روی فناوری‌های تولید شده در پژوهشگاه رویان را اولین گام برای تجاری‌سازی فناوری‌های تولید شده در حوزه سلول‌درمانی ذکر کرد و یادآور شد: برای این منظور تیمی متشکل از متخصصان حقوقی و دانشگاهی تشکیل دادیم تا با بررسی 3 تا 4 هزار مستند اقدام به قیمت‌گذاری بر روی این فناوری‌ها شود.

عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان، ایجاد کارخانه برای راه‌اندازی خط تولید را گام دیگر تجاری‌سازی نام برد و افزود: برای ساخت کارخانه اقدام به بررسی مستنداتی چون مطالعات فاز حیوانی، کارآزمایی‌ها و مطالعات بالینی، تضمین این که داروی تولید شده دقیقا مطابق با ایده‌های اولیه است یا خیر و بررسی سمیت داروها کردیم.

وی با تاکید بر این که این نوع مستندات در کشور قبلا تولید نشده بود، توضیح داد: زمانی که یک فناوری از خارج خریداری می‌شود، فایلی با عنوان «مستندات فنی» (Commen technical document) ضمیمه آن می‌شود که ما هیچ‌گاه این اطلاعات را تولید نمی‌کردیم؛ از این رو برای راه‌اندازی این کارخانه تیمی از متخصصان برای تهیه این مستندات ایجاد کردیم.

اقدمی با بیان این که با تشکیل این تیم تخصصی اطلاعات فناوری استخراج شد، ادامه داد: در کنار آن بررسی‌های لازم برای تبدیل این داده‌ها به نقشه ساخت کارخانه صورت گرفت تا بر اساس آن بتوانیم به شرکت‌های سازنده، انتظاراتمان را از ساخت کارخانه منتقل کنیم.

مدیر گروه پژوهشی سلول‌درمانی پژوهشگاه رویان با تاکید بر این که در اواخر سال 94 نقشه اولیه و مفهومی کارخانه تهیه شد، اظهار کرد: علاوه بر آن قوانین سلول‌درمانی نیز از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منتشر و ابلاغ شد و توانستیم بر اساس این قوانین، طراحی کارخانه مورد نظر را اصلاح کنیم.

مدیر گروه پژوهشی سلول‌درمانی پژوهشگاه رویان با تاکید بر این‌که برای ساخت کاخانه دارویی سلول‌درمانی با شرکت‌های سازنده داخلی و خارجی مذاکراتی انجام دادیم، خاطر نشان کرد: چون تاکنون در ایران ساخت چنین کارخانه‌هایی تجربه نشده بود، هیچ شرکت سازنده‌ داخلی قادر به همکاری با ما نبود و در دنیا نیز 3 تا 4 شرکت در این زمینه تجربیاتی داشتند که از میان آنها مذاکرات با یک شرکت ایتالیایی نهایی شده است.

اقدمی، با تاکید بر این که کارخانه دارویی سلول‌درمانی از فناوری ساخت بالایی برخوردار است، یادآور شد: از این رو طراحی و نقشه این کارخانه را تهیه و به وزارت بهداشت ارائه کردیم و با جلسات متعددی که با این شرکت ایتالیایی داشتیم، قرار شد که کار ساخت اجزای کارخانه را بر اساس طراحی‌های ما انجام دهد.

مدیر گروه پژوهشی سلول‌درمانی پژوهشگاه رویان، هزینه ساخت این کارخانه را 40 تا 45 میلیارد تومان ذکر کرد که هزینه‌های ساخت آن نیز از سوی شرکت «برکت» تامین خواهد شد.

وی با تاکید بر این که مجوزهای لازم برای استقرار این کارخانه در شعاع 120 کیلومتری تهران دریافت شده است، اضافه کرد: کار ساخت این کارخانه در منطقه یافت آباد آغاز شده است و امیدواریم این کارخانه تا شهریورماه جاری آماده بهره‌برداری شود.

عضو هیات مدیره پژوهشگاه رویان از صادرات دانش سلول‌درمانی پژوهشگاه خبر داد و در این باره توضیح داد: به منظور عرضه و توسعه فناوری سلول‌درمانی در کشورهای منطقه، اروپایی و آسیای جنوب شرقی مذاکراتی را با چند کشور آغاز کردیم.

وی با تاکید بر این که مذاکره برای صادرات این دانش با مالزی به مرحله عقد قرارداد رسیده است، ادامه داد: بر اساس این قرارداد شرکت مشترکی با اعتبارات مالی این کشور و دانش فنی ایران برای تولید فرآورده‌های سلولی ایجاد خواهد شد.

اقدمی با بیان این‌که در حال حاضر قرارداد تنظیم شده در گروه‌های حقوقی در حال بررسی است، اظهار کرد: این شرکت قرار است در مالزی تاسیس شود.

وی با بیان اینکه تولید سلول شرایط خاصی را نیاز دارد، افزود: سلول از خود فرد گرفته می‌شود و در شرایط کاملا استریل در شرکت فرآوری می‌شود و در نهایت به خود فرد تزریق خواهد شد؛ از این رو در همکاری با مالزی درحوزه سلول‌درمانی نیاز است شرکت مشترکی در مالزی تاسیس شود.

به گفته مدیرگروه پژوهشی سلول‌درمانی پژوهشگاه رویان، محققان مالزیایی دانش فنی تولید سلول را از کشور ژاپن دریافت کرده بودند، اما در نیمه راه پروژه را رها کرده بودند، از این رو با پیشنهاد ایران، شرکت مشترک برای انتقال فناوری ایجاد خواهد شد.

اقدمی، توسعه توریسم‌درمانی و تولید ثروت را از مزایای این همکاری نام برد و اضافه کرد: علاوه بر آن ایران به عنوان کشوری در زمینه عرضه‌کننده روش‌های درمان استاندارد شناخته خواهد شد.

اقدمی با اشاره به انتخاب پنج فناوری از میان 14 فناوری برای تجاری‌سازی گفت: این فناوری‌ها را به دلیل آن که قابلیت تجاری‌سازی داشتند، در اولویت کاری خود قرار دادیم، ولی هدف پژوهشگاه رویان تجاری‌سازی تمام فناوری‌های تولید شده است.

مدیر گروه پژوهشی سلول‌درمانی پژوهشگاه رویان خاطرنشان کرد: در این راستا با مراکز درمانی داخل کشور نیز پروژه‌هایی در زمینه سلول‌درمانی آغاز کرده‌ایم که از آن جمله می‌توان به اجرای پروژه‌هایی با یکی از مراکز درمانی شیراز و بیمارستان سلامت برکت اشاره کرد.