تشکیل «دفتر اسیران جنگی ایران و عراق» حوزه هنری/ جمع‌آوری نامه‌های اسرای عراقی

گروه فرهنگ و هنر: گلستان جعفریان، مسئول «دفتر اسیران جنگی ایران و عراق» نویسنده و محقق حوزه خاطرات دفاع مقدس، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به تشکیل  این دفتر در حوزه هنری گفت: کار در حوزه ادبیات مقاومت و اردوگاهی بحث نوپا و جدیدی در حوزه هنری نیست، اما قرار است از این پس کارهای انجام شده در حوزه ادبیات اردوگاهی تحت عنوان این دفتر انجام شود. کارهای انجام شده در این رابطه با همان سیر در دفتر پیگیری خواهد شد.


به گزارش بولتن نیوز، وی ادامه داد: قرار است در این دفتر جمع‌آوری خاطرات و نامه‌های اسرای ایرانی و عراقی به صورت منسجم‌تر پیگیری شود. «دفتر اسیران جنگی ایران و عراق» ساختار مشخصی دارد که اهداف معینی برای آن تعریف شده است. علاوه بر این، تغییر نگاه جامعه از طریق کارهای منتشر شده، از دیگر اهدافی است که برای این دفتر در نظر گرفته شده است.

جعفریان یادآور شد: تاکنون عمده نگاه‌ها درباره اسارت، به بیان سختی‌ها و شکنجه‌ها معطوف بود، اما باید گفت که ادبیات اسارتگاهی هم این هست و هم نیست. به نظر من بحث اصلی درباب ادبیات اردوگاهی، نشان دادن آن دیدگاهی است که برای اسرا شکل گرفته است. دیدگاهی که در جامعه غریب است و برای مردم قابل درک نیست. آزادگان معمولاً از دوران اسارت با عنوان دوران با ارزش یاد می‌کنند که با این نگاهی که سعی دارد تا شکنجه را بیشتر نشان دهد، متفاوت و گاه متضاد است. تلاش داریم تا در این دفتر بیشتر از اینکه روی شکنجه‌ها و بدی آب و هوا و ... متمرکز باشیم، روی این تناقض‌ها که البته تناقض هم نیست، تمرکز کنیم.

این محقق با بیان اینکه نوع نگاه اسرای ایرانی با اسرای عراقی به جنگ و دوران اسارت متفاوت است، گفت: نوع نگاه در مورد اسرای ایرانی، کنکاش‌گرایانه است، اما نوع نگاه درباره اسرای عراقی متفاوت است. این نوع نگاه‌ها در نامه‌هایی که هم از اسرای ایرانی و هم از اسرای عراقی به دست ما رسیده، به خوبی مشخص است. به همین دلیل بخشی از کار ما بررسی این نامه‌هاست تا هم کارهای تحقیقاتی در این زمینه صورت بگیرد و هم مبنای کار ما برای ایده گرفتن به منظور نگارش آثار باشد.

مسئول «دفتر اسیران جنگی ایران و عراق» یادآور شد: اصل فرهنگ اسارت در نامه‌ها قید شده است و به همین دلیل می‌تواند جزو مرجع اسنادی ما به شمار آید. اگر امروز یکی از اسرا در سال 95 از 30 سال پیش سخن می‌گوید و خاطرات خود را بیان می‌کند، حرف‌های او می‌تواند یکی از منابع در نظر گرفته شود، اما نامه‌ها قول اسنادی قوی‌تری نسبت به نامه‌ها دارند و جنگ را از همان زمان روایت می‌کنند. این نامه‌ها توسط مرتضی سرهنگی طی سال‌های متمادی جمع‌‌آوری شده و به دست ما رسیده است.