خنداندن مردم به هر قیمتی؛ این احتمالاً دقیقترین توضیح برای شیوع شوخیهای جنسی در سینمای کمدی ما است. در سالهای اخیر فیلمسازانی در سینمای ما پیدا شدهاند که برای فروش بیشتر فیلمشان دست به هر کاری میزنند. آنها با تکیه بر انگارههای جنسی میکوشند مخاطب را تحریک کنند. خنداندن مردم با شوخیهای جنسی دارد به سنت شومی در سینمای کمدی ما تبدیل شود. تماشای چنین فیلمهایی در خلوت هم آدم را به خجالت میاندازد چه رسد به اینکه افرادی بخواهند آخر هفته خود را با خانوادهشان به سینما بروند و به تماشای چنین فیلمهایی بنشینند. اپیدمی شوخیهای جنسی در سینمای کمدی ایران از کجا نشأت میگیرد؟ شورای نظارت و ارزشیابی، شورای پروانه نمایش و تیم وزارت ارشاد به چه کاری مشغول هستند؟ کارشناسان سینما و نمایندگان مجلس پاسخ میدهند.
هاشمزاده: شوخیهای جنسی سینمای ما را مستهجن کرده است
سیدناصر هاشمزاده، منتقد سینما، درباره استفادههای مکرر از شوخیهای جنسی در فیلمهای کمدی گفت: «من فکر میکنم سینمای مستهجن همین شوخیهای جنسی است. ابتذالی که باید بعد از انقلاب از آن میگریختیم همین است و حالا به آن گرفتار شدهایم. مبتذلتر از همه آنچه که نگرانش بودیم گریبان سینمای ما را گرفته است.»
وی با اشاره به عملکرد شورای پروانه نمایش در اکران فیلمهای مبتنی بر شوخی جنسی گفت: «از شورای پروانه نمایش بپرسید که دارند چه کار میکنید؟ لابد آنها هم دلایلی دارند. همیشه دلایلی هست. آنهایی که باید کاری بکنند بیاعتنا هستند.»
این منتقد سینما افزود: «بعضیها عاشق این اوضاع هستند و دارند ما را هم مشغول و سرگرم میکنند. آرام آرام توجیهاتی برای استفاده از شوخیهای جنسی در سینما پیدا میشود. کار شیطان همین است، به فساد زینت میدهد.»
وی ادامه داد: «واقعیت این است که اگر چهار تا رقاصه را هم از این سینما بیرون کنیم باز موفق نیستیم و تازه برمیگردیم به روز اول.»
هاشمزاده در پایان با بیان اینکه «فروش بالای این فیلمهای مبتذل بهانه است»، گفت: «آقایان خیلی از پولها را خرج چیزهایی میکنند که هیچ بازگشتی ندارد. وقتی مسئول و سیستم این حرف را بزند غلط است. آن هم وقتی که ارقام نجومی فراوانی دارد حیف و میل میشود. من فکر میکنم ارادهای نیست برای تغییر اوضاع.»
مستغاثی: شوخیهای جنسی در هالیوود هم تقبیح میشود
سعید مستغاثی، منتقد سینما، با بیان اینکه «استفاده از شوخیهای جنسی در سینما ما سابقه دارد»، گفت: «از اواسط دهه هفتاد فیلمهایی با چنین گرایشاتی ساخته شد. دلیلش هم دورافتادگی سینمای ایران از مردم و تقلید صرف از بخش مبتذل هالیوود بود.»
وی افزود: «شوخیهای جنسی در هالیوود هم تقبیح است. اما در سینمای تقلیدی ما به این فیلمها گرایش هست. مثل همین فیلم «بارکد» که تقلید سطحی از فیلم «بیلی ساده لوح» است.»
این منتقد سینما ادامه داد: «همه این کارها برای جذب تماشاگر است. درحالیکی در بهترین حالت فروش یک فیلم بیشتر از سه یا چهار درصد مردم این فیلمها را نمیبینند. در واقع گرفتاری بیماری شبهروشنفکری به این سینما هم منتقل شده و به نوعی تلفیق سینمای روشنفکری و فیلمفارسی است که زمان شاه هم بود.»
مستغاثی در پایان گفت: «فضا جوری است که انگار شورای نظارت و ارزشیابی نداریم. واقعیت این است که بود و نبودش فرقی نمیکند. در سینمای انگلیس قانونی دارند که بر اساس آن شخصیت مثبت نباید سیگار بکشد. یا فیلمی که از الفاظ رکیک استفاده میکند درجه پایینی میگیرد. آنها هم چیزهایی را رعایت میکنند. ولی اداره نظارت و ارزشیابی در سینمای ما مثل نجات غریقی است که شنا کردن بلد نیست.»
سعیدی: نباید به هر قیمتی مخاطب را بخندانیم
محمداسماعیل سعیدی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، با اشاره به افزایش شوخیهای جنسی در برخی فیلمهای سینمایی، اظهار داشت: «یکی از مشکلاتی که در بعضی از فیلمهای طنز وجود دارد آن است که معمولا تهیهکنندگان این آثار میخواهند به هر قیمتی مخاطب خود را تحت تاثیر قرار داده و بخندانند.»
وی با بیان اینکه «نفس خنداندن مخاطب و مردم، امری مطلوب است»، افزود: «مخالفتی در اینکه بتوانیم با آثار طنز مردم را بخندانیم نیست و باید تلاش کنیم در شرایط کنونی برنامههای طنز مفیدی را برای اقشار مختلف مردم ایجاد کنیم.»
سعیدی خاطرنشان کرد: «البته نباید این خنداندن به هر قیمتی صورت گیرد؛ اینکه ساختههای طنز به قیمت خدشه وارد کردن اخلاقیات جامعه، آداب و رسوم و باورهای ما باشد امری ناصحیح است.»
وی تاکید کرد: «باید ضمن ایجاد فضای طنز و شاد برای مخاطب تلاش شود تا این مسئله از هرگونه بدآموزی و ایجاد فرهنگ غلط در جامعه به دور باشد.»
سعیدی در پایان گفت: «تعیین چارچوب و پیوستهای فرهنگی برای ساخت آثار هنری از ساخت فیلمهایی با محتوای هجو جلوگیری میکند ضمن آنکه دیگر شاهد لغو پروانه نمایش آثار در حین اکران آن نخواهیم بود.»
آزادیخواه: باید آثار هنری را مهندسی کنیم
حجتالاسلام احد آزادیخواه سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس با اشاره به افزایش شوخیهای جنسی در برخی فیلمهای کمدی سینمایی، اظهار داشت: «شورای نمایش و دیگر دستگاههای نظارتی و بالادستی همچون کمیسیون فرهنگی مجلس باید آثار هنری را مهندسی کنند.»
وی ادامه داد: «باید به نحوی هندسه هنر، نمایش و سینما را در کشور پیش ببریم که شوخیهای آثار طنز و دیگر اعمال موجود در آن به آرمانهای انقلاب و ارزشهای دینی آسیب نرساند. باید زمانی که مخاطب فیلم را مشاهده میکند اسلامیت آن اثر زیر سوال نرود.»
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس افزود: «شوخی و طنز دارای محدودهای است و محدوده آن حفظ آرمانهای اسلام و انقلاب است؛ اگر فیلمی به آموزههای اسلام آسیب برساند دیگر هیچ توجیهی برای ساخت و اکران آن وجود ندارد.»
وی در پایان با بیان اینکه قرار نیست به اسم طنز هر حرفی را بزنیم، هر کاری انجام دهیم و مقدسات را زیر سوال ببریم، خاطرنشان کرد: «طبیعتاً مردم نیز از این مسئله استقبال نخواهند کرد، آنها طنزی را دوست دارند که عقاید و ارزشهایشان را زیر سوال نبرد.»
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com