سرنوشت مذاکرات صلح یمن در هاله ای از ابهام

به گزارش بولتن نیوز،مذاکرات صلح یمن شامگاه شنبه با مشارکت تمام طرف های یمنی و با حضور «اسماعیل ولد الشیخ» نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن، در کویت از سرگرفته شد. در همین راستا هیات انصارالله بر حل جامع سیاسی، امنیتی، اقتصادی و انسانی بحران یمن از جمله تشکیل دولت وحدت ملی متشکل از تمام طرف های سیاسی این کشور تاکید کرد. این هیات همچنین تاکید کرده است که در راستای احترام به توافقات، اهتمام به موفقیت مذاکرات و دستیابی به صلح و راهکار سیاسی همه جانبه، بدون هیچ تاخیر یا مانع تراشی و در زمان مقرر از صنعاء عازم کویت شده است.

مذاکرات صلح یمن در حالی ازسرگرفته شد که دور قبلی این مذاکرات بیش از دو ماه به طول انجامید و «اسماعیل ولد الشیخ» فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن اندکی پیش از تعلیق این مذاکرات نقشه راهی را برای حل بحران یمن ارائه نمود. در هر صورت دور قبلی این مذاکرات با وجود اینکه چیزی حدود دو ماه به طول انجامید اما بدون دستیابی به هیچ نتیجه ملموسی به پایان رسید. اکنون نیز «اسماعیل ولد الشیخ» طرف های درگیر در یمن را گردهم آورده است تا بار دیگر شانس حل سیاسی بحران این کشور را بیازماید.

مذاکرات صلح یمن میان احزاب و جریان های سیاسی این کشور و در رأس آنها جنبش «أنصارالله» و «کنگره ملی» و هیأت نمایندگی از «منصور هادی» رئیس جمهوری مستعفی و فراری یمن و با نظارت فرستاده ویژه سازمان ملل، برگزار می شود. از آنجایی که تمامی دستورات لازم الإتباع برای هیأت نمایندگی «منصور هادی» از سوی رژیم سعودی صادر می‌شود، از هیأت وی تحت عنوان «هیأت ریاض» یاد می‌کنند.

مذاکرات صلح یمن در کویت در حالی شامگاه شنبه ازسرگرفته شد که حصول توافق در آن در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، چراکه رژیم سعودی تاکنون هیچ اقدامی را که حاکی از حسن نیت آن برای پایان دادن به حملات ددمنشانه به مردم مظلوم یمن باشد، صورت نداده است. از همین روی، به نظر می رسد که سعودیها برای گرفتن امتیازات بیشتر از طرف مقابل وارد کارزار مذاکره شده اند و علاقه ای به حل سیاسی بحران یمن ندارند و اگر اینچنین بود با طرح چند ماه قبل سازمان ملل مبنی بر تثبیت توافق آتش بس موقت موافقت می کردند.

پس از مخالفت با تثبیت آتش بس در یمن، مخالفت با تشکیل دولت وحدت ملی نیز از دیگر دست‌اندازی‌های رژیم سعودی در مسیر حل سیاسی بحران یمن بود. دور قبلی مذاکرات صلح یمن در کویت می توانست به تصویب پیش نویس طرح تشکیل دولت وحدت ملی منجر شود، اما کارشکنی‌های سعودیها و ماجراجویی‌های آنها مانع از تحقق این مهم شد. رژیم سعودی همچنان خود را در سایه توهم مشروعیت «عبد ربه منصور هادی» به عنوان رئیس جمهوری یمن پنهان کرده است.

در مذاکرات کنونی نیز اینگونه به نظر نمی رسد که راهبرد سعودیها نسبت به گذشته دستخوش تغییر ریشه ای و یا حتی جزئی شده باشد. حملات رژیم سعودی برای شانزدهمین ماه متوالی به زیرساخت ها و مناطق مسکونی یمن همچنان ادامه دارد و روز به روز بر تعداد شهدای بی‌گناه و بی‌دفاع در این کشور افزوده می شود. از سوی دیگر، تروریست‌هایی که به دنبال گسترش ناامنی ناشی از حملات ددمنشانه سعودیها مجال گسترده ای برای جولان دادن یافته اند، همچنان به ارتکاب اقدامات تروریستی علیه مردم بی دفاع یمن ادامه می‌دهند. از همین روی، تاکنون شاهد هیچ تغییری در رفتار سعودیها نبوده ایم.

علاوه بر این، همانگونه که گفته شد، سعودیها بر موضع خود مبنی بر برخورداری «عبد ربه منصور هادی» از مشروعیت، همچنان پافشاری می کنند و در آن تجدیدنظر نکرده‌اند. اگر تمامی این سلسله رفتار سعودیها را به صورت زنجیره‌وار در کنار یکدیگر قرار دهیم به این نتیجه خواهیم رسید که آنها از کوچکترین اراده‌ای برای پایان یافتن بحران یمن برخوردار نیستند و تنها برای دستیابی به امتیازهای بیشتر «گفتگو و مذاکرات» را چاشنی «قتل و کشتار» مردم یمن کرده اند.

کارشکنی های سعودیها در مسیر توافق با گروه های سیاسی یمن تنها منحصر در یک یا دو مسأله نیست که بتوان به راحتی از کنار آن عبور کرد. در همین ارتباط «محمد عبدالسلام» سخنگوی جنبش «أنصارالله» یمن در سخنانی کارشکنی رژیم سعودی در روند مبادله اسراء میان دو طرف را به باد انتقاد گرفت. وی در این زمینه اظهار داشت: «ارتش و نیروهای مردمی یمن بیش از ۷۰۰ نفر از اسراء طرف مقابل را آزاد کرده اند اما سعودیها همچنان به وعده خود در آزادی اسرای یمنی عمل نکرده است».

عهدشکنی رژیم سعودی در روند آزادسازی اسرای یمنی در مقابل آزادی نظامیان خود هیچ معنایی جز به سخره گرفتن نتایج اندک دور قبلی مذاکرات که حدود دو ماه به طول انجامید، نمی‌تواند داشته باشد. این نقض عهد می تواند مذاکرات صلح یمن در کویت را وارد تونل تاریکی کند که خروج از آن به سختی میسر خواهد شد، چراکه هیأت مذاکره کننده یمنی دیگر زیر بار هیچیک از وعده و وعیدهای سعودیها نخواهد رفت. بر همین اساس می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که مذاکرات صلح یمن فاقد بدیهی‌ترین اصول مذاکره یعنی «اعتمادسازی» در نزد طرف مقابل، است.

مسأله بعدی که عدم جدیت سعودیها و عروسک‌های خیمه شب‌بازی آنها یعنی اعضای هیأت وابسته به «عبد ربه منصور هادی» را به خوبی نشان می‌دهد، اظهارنظر اخیر «عبدالملک المخلافی» رئیس هیات وابسته به هادی در مذاکرات صلح است که برای مذاکرات یک سقف زمانی تعیین می کند و می گوید: «این دور از مذاکرات بیش از ۲ هفته به طول نخواهد انجامید». المخلافی در سخنانی همچنین گفت: «طبق جدول برنامه ها در این مذاکرات فقط عقب نشینی ها، تحویل سلاح و بازداشتی ها بررسی می شود».

المخلافی بدون توجه به کارشکنی های این هیأت در روند مذاکرات و تعلیق چند هفتگی آن تصریح کرد: «سازمان ملل طرفی را که در مذاکرات مانع تراشی کند، مشخص می کند و آن طرف مسئولیت آن را باید بپذیرد».

تعیین جدول زمانی برای مذاکرات صلح یمن در کویت از سوی رئیس هیأت وابسته به هادی حاکی از آن است که از دیدگاه رئیس جمهور مستعفی و فراری یمن و سعودیهای حامی آن، «جدول زمانی» بر لزوم «حصول توافق» مقدم تر است و در صورتی که توافقی حاصل نشود و زمان هم پایان یابد به ناچار باید مذاکرات را به پایان رساند. از سوی دیگر، این اقدام را نوعی تهدید طرف مقابل (جنبش أنصارالله) می تواند قلمداد کرد، بدینگونه که سعودیها برای گروه‌های یمنی ضرب الأجل تعیین کرده اند که در صورت عدم توافق طی دو هفته مذاکرات را کأن لم یکن تلقی خواهند کرد.

تداوم کارشکنی های سعودیها در مسیر حل و فصل بحران کنونی یمن تنها یک معنا می تواند داشته باشد و آن، این است که خاندان کودک کُش سعودی همچنان در توهم تسلیم ارتش و نیروهای مردمی یمن هستند. سعودیها همچنان متوهم هستند که یمنی‌ها روزی از مواضع خود عقب نشینی کرده و به تمامی خواسته‌های آنها تَن می‌دهند. این توهم در حالی است که گذشت ۱۶ ماه از حملات وحشیانه و ددمنشانه سعودیها به مردم یمن با پیشرفته‌ترین تسلیحات برای خم شدن کمر یمنی‌ها و تعظیم آنها در برابر خواسته‌های ریاض کافی بود، اما اینگونه نشد. با این حال سعودیها همچنان «تکیه بر باد» را بجای توجه به واقعیات موجود ترجیح می دهند.

در هر صورت با توجه به عدم جدیت و حسن نیت رژیم سعودی و ابزار در دست آن یعنی «منصور هادی» در مذاکرات صلح، امیدی به موفقیت این مذاکرات نیست و یا حداقل موفقیت آن در هاله ای از ابهام قرار دارد. بر همین اساس، به نظر می رسد که اگر احزاب و جریان‌های سیاسی یمن از جمله «أنصارالله» و «کنگره ملی» بدون اعطای امتیازاتی نه چندان با اهمیت به طرف سعودی از گود مذاکرات خارج شوند، این مسأله به خودیِ خود یک دستاورد محسوب می شود.