راهکارهای موقتی تاثیری در خروج اقتصاد از رکود ندارد

گروه اقتصادی-مدتی است که اقتصاد ایران با مشکل رکود دست و پنجه نرم می کند . جدای از آثار کلان این رکود بر اقتصاد ایران، بررسی ها نشان می دهد تک تک اتباع ایران از این اتفاق متاثر شده و قدرت خرید خانوارهای ایران تا حد زیادی کاهش یافته است.

به گزارش بولتن نیوز،ایران در شرایطی با رکودی سخت و سنگین روبروست که از پس سال های طولانی ، رشد تورم در کشور ، نرخ آن به پایین ترین رقم در سال های اخیر رسیده است حالا برخی ریشه تداوم رکود را در کنترل تورم می دانند و معتقدند مهمترین دستاورد دولت اتفاقا بزرگترین بحران اقتصادی را رقم زده است . دکتر مهدی پازوکی، اقتصاددان در گفت و گو با خبرنگار ما به تشرح ابعاد مختلف این پدیده پرداخت و راهکارهایی در این باره ارائه داد. گفت و گوی ما را با این استاد دانشگاه علامه بخوانید:

دولت تاکنون با ارائه چند بسته قصد داشته طرف تقاضا را تحریک کند و رکود را از اقتصاد خارج کند اما در این زمینه موفق نبوده است. دلیل این موفق نبودن چیست؟


زمانی که گزارش می شود همه انبارهای بنگاه های تولیدی پر از کالا هستند و تقاضایی برای خرید وجود ندارد دولت باید با اعمال سیاست گذاری های محرک این بخش را تقویت کند اما آنچه از بسته های خروج از رکود مشخص است راهکاری های موقتی و کوتاه مدتی است که در نقش یک مسکن عمل می کند. این در حالی است که اقتصاد کشور از رکود انباشته‌شده از سال‌های گذشته رنج می‌برد و به نوعی کل صنایع با این موضوع درگیر شده‌اند.

یکی دیگر از ایرادات دولت برای طرح خروج از رکود این بود که صنایعی را موتور محرک اقتصاد معرفی کرد که در اقتصاد ایران تاثیر چندانی ندارد و آن هم صنایع لوازم خانگی و خودرو بود. همانطور که از نتیجه مشخص شد دولت نتوانست این بخش ها را از رکود خارج کند و تنها انبارهای خودروسازان خالی شد و کمتر از شش ماه دیگر دوباره این کارخانجات با مشکل نقدینگی روبه‌رو خواهند شد.

راهکار شما برای خروج از رکود اقتصاد چیست؟

اگر به‌دنبال خروج واقعی از رکود هستیم باید مسئولان به صورتی برنامه‌ریزی کنند که سیاست‌های کوتاه‌مدت  را به سیاستی کارآمد وبلندمدت متصل کرده و آن را نقشه راهی مناسب برای اقتصاد ایران در نظر بگیرند.


یکی از این موارد انضباط پولی است در این بخش بانک مرکزی و سیستم بانکی کشور بیشترین سهم و وظیفه را برعهده خواهند داشت تا بتوانند نقدینگی را به سمت تولید هدایت کنند تا در نهایت توان خرید مردم بالا رفته و تقاضا در کل مجموعه‌ها ایجاد شود.

اما برخی کارشناسان معتقدند که همین سیستم بانکی با جذب منابع اقتصاد را به رکود کشانده است.

همه تقصیرها متوجه نظام بانکی نیست. ساختار اقتصاد ایران باید تغییر کند. مهمترین نگرشی که می تواند روی اقتصاد ایران تاثیر گذار باشد خصوصی شدن آن است که هیچ دولتی حاضر نیست از شرکت داری دست بر دارد و به کار اصلی خود که نظارت و تدوین سیاست هاست بپردازد.

مالیات‌ها چه نقشی در خروج از رکود اقتصاد دارند؟

سیاست مالی دولت باید اصلاح شود و مالیات تنها یک پایه از آن است. در بخش انضباط مالی لازم است دولت در سه بخش نگاه خود را معطوف کند. گسترش چتر مالیاتی و جلوگیری از فرارهای مالیاتی، حذف یارانه ثروتمندان و استفاده از منابع آزادشده در پروژه‌های عمرانی و کاهش هزینه‌های غیرضروری دولت از جمله این راهکارها هستند.


فضای کسب ‌و کار مناسب در ایران هم می تواند نقش موثری در خروج از رکود داشته باشد. دولت باید با مشارکت قوه قضاییه اقدام به بهبود فضای کسب ‌و کار ایران کرده تا بتواند به عنوان مثال سهم قابل‌توجهی از 400 میلیارد دلار سرمایه‌ ایرانیان خارج از کشور (حداقل یک دهم یعنی 40 میلیارد دلار) را به داخل کشور هدایت کند به این ترتیب نه‌تنها اشتغالزایی خواهد شد بلکه بسیاری از مشکلات اقتصادی موجود ایران حل می‌شود.

یکی از افتخارات دولت یازدهم کاهش تورم بود اما این کاهش تورم با عمیق شدن رکود همراه بود. آیا ترجیح دولت در این زمینه درست بود؟

تورم بعد از سال‌ها تک رقمی شد اما موضوعی که از اهمیت بالایی برخوردار بوده، افزایش تولید در کشور است که در سال‌های اخیر صعودی نبوده و بنگاه‌های اقتصادی با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. اکنون کشور در رکودی است که همه اقتصاد را فراگرفته و تولیدکنندگان نیز از کمبود نقدینگی رنج می‌برند. دولت اکنون نرخ تورم را کاهش داده که هیچ‌کس نمی‌خواهد این تلاش دولت را زیر سوال ببرد، اما بخشی از این کاهش نرخ تورم ناشی از شرایط رکودی است و دولت با استفاده از سیاست‌های انقباضی که تزریق پول را کاهش داده تا نقدینگی در کشور رشد نکند، نرخ تورم را به عدد 5/9 رسانده است.

این کاهش تورم به نفع تولید است؟

جواب بسیاری از تولیدکنندگان، منفی است. یک بنگاه اقتصادی برای این‌که بتواند خود را سر پا نگه دارد به سرمایه در گردش نیاز دارد و برای این پول به طور معمول به نظام بانکی مراجعه می‌شود. تسهیلاتی که نظام بانکی به تولیدکنندگان می‌دهد، دارای سود بالایی است که در شرایط رکودی و شوک عرضه ای، باز پرداخت آن سخت خواهد بود،اما باز هم نظام بانکی در خدمت تولید و رشد اقتصادی کشور گام برنمی‌دارد.

دولت اگر سیاست نظارتی ثبات قیمت‌ها را فقط امسال در نظر می‌گرفت، شاهد خروج از رکود کشور بودیم، اما زمانی که بازار با شوک عرضه مواجه است و خریداری وجود ندارد، نباید قیمت‌ها باز هم روند افزایشی را دنبال کند.

اکنون هزینه‌های تولیدی بالا رفته و شرایط رکود تورمی را حاکم کرده است. دولت در بخش کاهش تورم خوب عمل کرده، اما می‌توانست بهتر عمل کند و هزینه های تولید را کاهش دهد. دولت باید سیاست کاهش قیمت را در نظر می‌گرفت و آن موقع بود که رکود ظرف چند ماه از اقتصاد رخت برمی‌بست.