استرس طولانی مدت، حافظه را نابود می‌کند

به گزارش بولتن نیوز، پژوهشگران می‌گویند نتایج تحقیقاتی که روی موش انجام داده‌اند ممکن است روزی به درمان حملات روانی طولانی مدت منجر شود. این حملات در قربانیان قلدری، سربازان و کسانی که برای کارفرمایانِ حیوان صفت کار می‌کنند، تجربه می‌شود.

جاناتان گودبات استادیار عصب شناسی دانشگاه اوهایو و پژوهشگر ارشد این مطالعه می‌گوید: "منظور ما استرس مزمن است نه استرس ناشی از یک سخنرانی یا ملاقات با یک فرد ناشناس."

در نوع خود این اولین مطالعه‌ای است که بین حافظه کوتاه مدت و استرس مداوم ارتباط برقرار می‌کند. در موش‌ها این استرس با ملاقات مداوم یک موش بزرگ، بدبو و مهاجم ایجاد شده‌است. موش‌هایی که مکررا در معرض یک مهاجم آزار دهنده قرار گرفته بودند، مکان سوراخ فراری را که قبل از این آزمایش یاد گرفته بودند به سختی به یاد می‌آوردند.

به گفته آقای گودبات: "موش‌هایی که در شرایط استرس بودند محل سوراخ فرار را به یاد نمی‌آوردند، در حالی که موش‌های بدون استرس به خوبی آن را به یاد می‌آرودند." مغز این موش‌ها دچار یک سری تغییرات قابل اندازه‌گیری نیز شده بود، از جمله التهابی که به‌دلیل استرس توسط سیستم ایمنی به‌وجود آمده بود. این التهاب با حضور نوعی از سلول‌های ایمنی تحت عنوان ماکروفاژ در مغز موش‌های استرس دیده در ارتباط است. این تیم توانسته بین التهاب ایجاد شده بوسیله سیستم ایمنی و از دست دادن حافظه کوتاه مدت ارتباط برقرار کند.

این پژوهش که نتایج آن در نشریه Neuroscience منتشر شده ادامه تحقیق قبلی این تیم است که ارتباط بین استرس مزمن و اضطراب مداوم را اثبات می‌کرد.

    به عقیده آقای گودبات اثبات این حقیقت که التهاب مغز به وسیله سیستم ایمنی ایجاد می‌شود و تاثیر این التهاب بر حافظه از کشفیات جدید و مهم این پژوهش است. وی می‌گوید: "این احتمال وجود دارد که روزی بتوانیم بوسیله دارو یا رفتاردرمانی این بیماران را درمان کنیم."

موش‌های مورد استفاده در این مطالعه با هدف شبیه‌سازی استرس روانی مزمنی که انسان تجربه می‌کند به صورت مداوم در شرایط شکست اجتماعی ناشی از غلبه یک نرِ آلفا قرار داده شدند.

پژوهشگران به دنبال اسرار پشت پرده استرس و مشکلات شناختی و خلق و خو هستند تا در دراز مدت راهی پیدا کنند برای کمک به کسانی که از اضطراب، افسردگی و اختلال پس از سانحه رنج می برند. این مطالعه بر هیپوکامپ متمرکز بوده است. بخشی از مغز که مرکز حافظه و واکنش‌های احساسی است. براساس نتایج بدست آمده، موش‌های استرس دیده دچار مشکلاتی در حافظه مکانی می‌شوند که 28 روز بعد بهبود می‌یابد. همچنین این مو‌ش‌ها نوعی رفتار شبه افسردگی نیز بروز می دادند که تا چهار هفته ادامه داشت.


این گروه موفق شد اختلالات مربوط به تشکیل نورون‌های جدید را 10 روز و 28 روز پس از استرس طولانی مدت بررسی کند. هنگامی که آنها یک ماده شیمیایی ضدالتهاب به موش‌ها دادند نه مشکل سلول‌های مغز برطرف شد و نه علائم افسردگی از بین رفت اما مشکل از دست دادن حافظه از بین رفت و ماکروفاژهای التهابی نیز ناپدید شدند.

در نهایت آنها به این نتیجه رسیدند که مشکلات ناشی از استرس مستقیما با التهاب و سیستم ایمنی در ارتباط است و ارتباطی به سایر آسیب‌های مغزی ندارد. به گفته آقای گودبات این اطلاعات می‌تواند راه را برای یک درمان مبتنی بر سیستم ایمنی هموار کند.

آقای شریدان دیگر همکار این مطالعه می‌گوید "استرس سلول‌های ایمنی را از مغز استخوان آزاد می‌کند و این سلول ها می‌توانند به مناطقی از مغز بروند که به فعال سازی عصبی در واکنش به استرس مربوط هستند. آنها به مغز فراخوانده می‌شوند، به جایی که مرکز حافظه است."

منبع:مجله علمی ایران