گروه فرهنگ و هنر - مسافرت و گردشگری: نخستین نام این شهرستان مامطیر بود، بابل را می گویم. نام این شهر در
روزگاران کهن مه میترا بوده است. در زبان های هند و اروپایی قدیم کلمه دیو
به معنای خدا است. مازندرانی ها در زمان گسترش آئین زرتشتی از پذیرش این
آئین سر باز می زدند و در بخشهایی از آن که مردمش پیرو آئین «دیو یسنا»
بودند و در برابر آئین جدید مقاومت می کردند.
گفته می شود در محله برج
بن که در مرکز شهر بابل است، برج بزرگی وجود داشته که در بالای آن دو مجسمه
و دو آتشکده قرار داشت که آتش آن همیشه در روز و شب برای دید مردم روشن
بود. آتشکده دیگری به شکل هشت ضلعی در روستای روشن آباد وجود داشته که
بقایای آن در محل به جای مانده است.
به
گزارش بولتن نیوز، محله هایی در بابل با نامهایی وجود
دارد که نشان از وجود آیین مهر و مهر پرستی است. محل هایی مانند خورشید
کلا، روشن آباد، برج بن و غیره از این دست محله ها هستند.
در قرن دهم
هجری بارفروش ده در محل مامطیر بنا شد و هنگامی که محمدخالد حاکم آن بود
بازار و عمارتی در آن بنا کرد. درسال 160 هجری قمری مازیار بن قارن مسجد
جامع آن رابنا نهاد که شامل مساجد، عمارت، مدارس، دکاکین، سراها، بیوتات و
سایه بود.
بارفروش به عنوان مرکز تجاری به ویژه در دوره صفوی از رونق،
آبادی، وسعت و گستردگی برخوردار شد. شاه عباس اول فرمان داد باغ ارم را در
قسمت جنوبی شهر بنا کنند. بابل در زمان فتحعلی شاه قاجار نیز اهمیت قابل
توجهی پیدا کرد. قبل از انقلاب اکتبر روسیه، بابل از طریق بندر
مشهدسر
(بابلسر) با کشور روسیه ارتباط تجاری داشت و به یکی از مراکز مهم بازرگانی
استان مازندران تبدیل شده بود.
بابل جایی است که در آن آب فراوان داد و نام بابل از دو تکواژ با به معنای آب و بُل به معنای فراوان و بسیار تشکیل شده است.
بابل
که به شهربهارنارنج نیز معروف است، عطر شکوفه های بهارنارنج در خیابان های
این شهر در اواخر فروردین و اردیبهشت هر رهگذری را سرمست می کند.
به
همین دلیل جشنواره ملی بهارنارنج در اردیبهشت ماه هر سال، با شکوه خاصی، در
بوستان نوشیروانی بابل با هدف احیای این آیین سنتی و ایجاد فضایی بانشاط و
مبتنی بر صمیمیت و تقویت فرهنگ مهروزی با طبیعت برگزار می شود.
این شهرستان همچنین مناطق ییلاقی بسیار زیبا دارد که نه تنها چشم نواز بلکه روح نواز هستند.
مراکز تاریخی و باستانی بابل
**پل محمدحسن خاندر
اوایل حکمرانی کریم خان زند در سال 1146 به امر محمد حسن خان جد آقا
محمدخان قاجار، که در آشفته بازار سیاسی آن عهد حکومت مستقلی برای خود در
مازندران ساخته بود و بعدها به دست کریم خان زند کشته شد با صرف دوازده
هزار تومان پل با شکوهی بر سر راه قدیم بارفروش و آمل بنا کرد که 140 متر
درازا و 5 تا 6 متر پهنا و 8 متر ارتفاع و 8 چشمه (طاق) دارد، 6 چشمه اصلی
آن بزرگتر و دهانه هر یک 755 سانتیمتر است و دو چشمه فرعی آن در طرف این شش
چشمه قرار دارد که کوچکتر است و پهنای هر یک از آن دو 410 سانتیمتر است.
پل محمدحسن خان در زمان رضاخان تعمیر شد.
پل محمدحسن خان از یادگارهای
مهم تاریخ عهد زندیه است و هنوز هم یکی از مهمترین پلهای استان مازندران از
نظر مسایل اقتصادی، اجتماعی و ارتباطی به شمار می رود.
**کاخ بابلساختمان
این کاخ که به دوره پهلوی مربوط است، در باغ مصفایی در جنوب بابل قرار
دارد و محل فعلی دانشکده پزشکی مازندران و کتابخانه این دانشگاه است.
بنای
کاخ دو طبقه با اتاق ها و سالن های متعدد و مزین به گچبری های بسیار زیبا
است. مصالح عمده ساختمان کاخ را سنگ تشکیل می دهد ونمای خارجی کاخ، ویژگی
های خاص و منحصر به فردی دارد که مشابه آن در کاخ های دیگر این دوره کمتر
دیده می شود.
**حمام میرزا یوسفاین حمام در زمان حکومت فتحعلی شاه
توسط میرزا یوسف در 1217 قمری ساخته شد. این حمام از بزرگترین حمام های
شمال کشور است با سر بنیه و رختکن بزرگ که هنوز هم پابرجاست .
حمام میرزایوسف در کوچه باریکی بین خیابان بازار چهارسو و میدان سرحمام واقع است .
**کاخ شاپوردر
دوره صفویه عمارت زیبایی در محل این کاخ، بنا شدودر اطراف این عمارت را آب
پوشانده بود و این عمارت مجلل در جزیره قرار داشت. این عمارت مجلل تفرجگاه
شاهان صفوی و قاجار بود. در دوره رضاشاه این کاخ توسعه یافت. پس از پیروزی
انقلاب اسلامی این کاخ به ساختمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی مازندران و
سپس به دانشگاه علوم پزشکی بابل تغییر کاربری داد.
** گنجینه بابل(موزه
بابل) به عنوان تنها موزه مردم شناسی مازندران در ساختمان شهرداری سابق
شهر بابل واقع شده است. ساختمان این موزه در سال 1307 به عنوان بلدیه یا
شهرداری بنا شده بود. این ساختمان در سال 1374با کاربری فرهنگی در اختیار
میراث فرهنگی مازندران قرار گرفت.
**خانه قاجاری خلیلیان بابلخانه
خلیلیان میراثی ماندگار از عهد قاجار محل برگزاری روضه و حضور علمای بزرگ
از جمله مرحوم آیت الله بیکایی و مرحوم آیت الله هادی روحانی بود.
این
خانه قدیمی که درحقیقت موقوفه است، بیش از یکماه گذشته با دستور اوقاف و
عدم اقدام مناسب میراث فرهنگی با وجود ثبت ملی بودن به تلی از خاک تبدیل و
حدود 90 درصد آن تخریب شده است.
ساختمان شهربانی و سردر دانشگاه علوم پزشکی از دیگر اماکن تاریخی شهرستان بابل هستند.
**کاروانسراهابابل
بعنوان یک مرکز تجاری که دارای کارونسراها و دکان های معتبر بوده است. این
شهر توجه ناصرالدین شاه رادر 1292 ه.ق هنگامی که وی در حال انجام دومین
سفر خودبه مازندران بود ، جلب کرده، طوری که وی در سفرنامه خود نوشته است:
«شهر بارفروش از بلاد معظمه مازندران و پرجمعیت و مرکز تجارت شده است
وکاروانسرا دکاکین معتبره دارد».
کاروانسراهایی چون شاه عباس، امین
الملک، ملک، معتمد، سه راه چال، حضرت، قیصریه، حاج محمدحسن،ارس، لعلی،
داداش پور، حاجی طالبیان و مفتخرالممالک از بنام ترین کاروانسراهای این
شهرستان به شمار می روند که البته از برخی از آنان هیچ اثری وجود ندارد.
**زیبایی های طبیعیبابلرود:
این رود از رودهای پر آب استان، در شهرستان بابل است که از کوه های سواد
کوه سرچشمه می گیرد و شاخه مهم آن سجادرود است. 78 کیلومتر طول دارد که پس
از گذر از غرب شهرستان بابل و آبیاری شالیزار های بابل، در بابلسر به دریای
خزر (مازندران) می ریزد. مصب این رود محل خوبی برای تفریحات آبی است. عمق
این رود در قسمت های مرکزی بسیار کم و در هنگام ریختن به دریا بسیار زیاد
است
جنگل های (بزچفت) بابلکنار: این پارک جنگلی حفاظت شده در بخش بابل
کنار شهرستان بابل و در روستای درونکلا شرقی و بزچفت قرار دارد که دارای
امکانات رفاهی تفریحی برای مسافران و گردشگران است.
جنگل شیاده: این
جنگل زیبا در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد که به دلیل مرتفع بودن
سد شیاده را می توان از بالای آن مشاهده کرد.
جنگل های نارنجلو، ویوج و لفوراز دیگر جنگل های این شهرستان به شمار می آیند.
آبشار
های حاجی شیخ موسی، تیرکن (هفت آبشار)، کیمون، کلیره، درازکش و گزو از
زیباترین آبشارهای منطقه هستند که برخی از آنان با آبشارهای سوادکوه مشترک
است.
چشمه آب گرم اَزرو: این چشمهٔ آب گرم در روستای آری از توابع بندپی
شرقی شهرستان بابل قرار دارد که دارای جاذبه های توریستی فراوانی است.
** مساجد قدیمیشهرستان بابل دارای مساجدی با قدمت چند صدساله است که مسجد جامع، محدثین و کاظم بیک از معروفترین این مسجدها هستند.
مسجد
جامع: این مسجد در محله مسجد جامع واقع شده است و به گفته ابن اسفندیار
این مسجد را ابتدا مازیار بن قارن بنا کرد (سال 160 ق). این مسجد در عهد
فتحعلی شاه قاجار بر اثر زلزله خراب شد و در سال 1225 ق به فرمان این شاه
قاجار و به مباشرت میرزا محمد شفیع بندپی ای صدر اعظم توسط میر محمد حسین
متولیان دوباره ساخته شد.
مسجد کاظم بیک: این مسجد در محله سرحمام بابل قرار دارد که در سال 1092 ه.ق توسط کاظم بیگ ساخته گردید .
مسجد
محدثین: در 1136 توسط ملا نصیرا ساخته شدو مقبره وی نیز در آن قرار دارد و
در پشت طوق داربن بابل واقع است . این مسجد را جمکران ثانی نیز نامیده
اند.
شهرستان بابل نیز مانند دیگر شهرستانهای استان مازندران امسال نیز
همانند سالهای دیگر آماده میزبانی و پذیرایی از مسافران و گردشگران نوروزی
است.