انقلاب اسلامي و پيشرفت علمي

گروه سياسي - پيشرفت هركشوري از جنبه هاي مختلف علمي، اقتصادي، صنعتي، عمراني و ... قابل بررسي و سنجش است، ولي پايه همه اين پيشرفت ها، مقوله پيشرفت علمي و به خصوص توليد علم است. كشوري كه همه چيزش را براساس علم و منطق و تدبير به پيش ببرد، پيشرفتي متقارن را رقم خواهد زد ولي اگر علمي در كار نباشد، يا پيشرفتي حاصل نمي شود و يا همان پيشرفتهاي كمي هم كه حاصل مي شود نيز با اتلاف انرژي و منابع انساني و ملي و استهلاك شديد آن ها و به خصوص محيط زيست همراه مي گردد و در نهايت پيشرفت هاي ناپايدار را رقم مي زند، پيشرفت هايي كه نهايتاً به يك ساختار غير متقارن اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي تبديل مي گردد و آينده اي نامطمئن را براي تأمين نيازهاي اوليه و حياتي نسل هاي بعد موجب مي گردد.

تا قبل از انقلاب، عدم عدالت آموزشي از موانع جدي در ارتقاي جايگاه علم و دانش در جامعه و جوانان بود ولي توسعه فضاهاي آموزشي و تحقيقاتي در استان ها و شهرهاي مختلف كشور، موجب ارتقاي علمي و تحصيلي كشور گرديد و اين مسئله از طريق تشكيل نهضت سوادآموزي تا توسعه دانشگاه هاي مختلف سراسري، پيام نور، آزاد و غيرانتفاعي در كشور، صورت گرفت و كشوري كه در زمان پهلوي حتي قادر به تأمين پزشك مورد نياز براي كشور نبود، به يكي از قطب هاي گردگشگري درماني در منطقه تبديل گرديده است..

به گزارش بولتن نيوز، پيشرفت هاي علمي كشور منوط به يك يا دو حوزه نبود و حوزه هاي مختلف تجربي، فني، علوم پايه، شبيه سازي، بيوتكنولوژي، نانو، هسته اي، فضايي، نظامي، عمراني و ... را شامل مي شد. كسب درجات عاليه در المپيادها و مسابقات بين المللي در زمينه هاي مختلف علوم پايه و مهندسي، رسيدن به جايگاه هاي برتر جهاني در علوم نوين و قرار گرفتن در بين 10 كشور توليد كننده علم در جهان نائل گرديد.

بحث توليد علم به عنوان يكي از مؤلفه هاي قدرت كشور، همواره از سوي مقام معظم رهبري مورد تأكيد قرار داشت و حتي در مقاطعي كه مراكز علمي و دانشگاهي به جولانگه احزاب سياسي يا انحرافات ضدفرهنگي تبديل شده بودند، با توصيه هاي اكيد مقام معظم رهبري در خصوص پرهيز از آلوده كردن اين فضاها به سياستزدگي و يا حواشي ضدفرهنگي، تلاش شد تا دوباره به شرايط مناسب براي توليد علم بازگردند، ليكن دغدغه ها و به تبع آن، تذكرات مقام معظم رهبري در يكي دو ساله اخير، شكل و شمايل جدي تري پيدا كرده است و ايشان بارها از روندي كه اخيراً در دانشگاه ها درپيش گرفته شده است و موجب دور شدن از رشد قبلي و حتي عقب رفتن در حوزه توليد علم گرديده، گلايه كرده اند.

ايرانِ پس از انقلاب، بابت نخبگان علمي كه تربيت مي كند به شدت مورد هجمه كساني قرار گرفته است كه در پي شكار نيروهاي مساعد، دانشمند و متفكر هستند و هرچند اين مسافرت ها تحت عنوان فرار مغزها خوانده مي شود كه كشور در حفظ نخبگان و دانشمندان و نيروهاي مساعد خود دچار ضعف هايي است. مطمئناً اگر ايران به نحوي شرايط را براي رشد علمي و عملي نخبگان خود فراهم نكند كه نخبگان كشور، به منظور ارتقاي جايگاه علمي خود و يا استفاده عملياتي از آموخته هايشان، به كشورهاي خارجي مسافرت نكنند و به نحوي تدبير شود كه استفاده و سود نخبگان كشورمان، به حساب همين كشور و مردم واريز شود.

يكي از مقولات مهم در خصوص پيشرفت هاي علمي، اثردوجانبه پيشرفت هاي علمي و صنعتي بريكديگر است. در صورتي كه پيشرفت هاي علمي به مرحله صنعتي سازي و تجاري سازي نرسند، عملاً بازار توليد علم كساد خواهد ماند و بازخوردي هم از بازار براي ايجاد ايده و ارتقا، به نخبگان و دانشمندان وارد نمي شود و عملا هم صنعت از علم داشمندان بهره مند نمي شود و هم پيشرفت پايدار با علوم بدون تكيه بر حمايت هاي صنعت و تجارت محقق نمي گردد.

نتيجه: پس از انقلاب، توزيع عادلانه امكانات تحصيلي و آموزشي در تمام كشور در دستور كار قرار گرفت و هر چند اين سيستم هزاران نفر نخبه را تربيت كرده است و اگر چه به لحاظ توليد علم داراي رتبه عالي جهاني است،‌ اما به نظر مي رسد برخي از سياست هاي دولت ها نه تنها به علمي تر شدن دانشگاه ها كمك نمي كنند بلكه به عنوان مانع براي ارتقاي شاخص توليد علم ايران در جهان تمام مي شود. در نتيجه لازم است همانگونه كه رهبر انقلاب نيز بدان اشاره داشتند، اين دولت و همه دولت ها، بستر را براي پيشرفت سريع تر و با كيفيت تر علمي كشور مهيا كنند كه تعيين قدرت در آينده جهان، ارتباط مستقيمي با پيشرفت علمي هر كشوري دارد.