کد خبر: ۳۲۱۵۹۷
تاریخ انتشار:
مركز اسناد انقلاب اسلامی منتشر كرد

نظارت استصوابی شورای نگهبان در سال 1363

این انتخابات زمانی برگزار شد که کشور طی چندین سال پس از پیروزی انقلاب دوران پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته بود و بسیاری از یاران و حامیان اصلی انقلاب نظیر آیت الله مطهری و آیت الله بهشتی به شهادت رسیده بودند و بنی صدر اولین رئیس جمهور ایران فراری شده و محمدعلی رجایی، رئیس جمهور بعدی نیز در حادثه ای به همراه نخست وزیر محمدجواد باهنر شهادت رسیده بود.
گروه سیاسی-کلمه «نظارت استصوابی1 شورای نگهبان، در دوره چهارم مجلس شورای اسلامی وارد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران شد. برخی منتقدان که عمدتا از جریان چپ هستند، با استناد به همین مصوبه مجلس چهارم، ضمن مخالفت با آن، نظارت شورای نگهبان را از نوع «استطلاعی»2 دانسته و این نوع نظارت را مربوط به دوران پس از رحلت امام خمینی (ره) می‌دانند.

به گزارش بولتن نیوز،این جریان در حالی علیه نظارت استصوابی شورای نگهبان هجمه می کنند که پیشتر و در دوران حیات حضرت امام خمینی (ره) نیز شورای نگهبان در عمل، نظارت استصوابی را اعمال می‌کرد. یکی از این نمونه‌های نظارت استصوابی مجلس شورای اسلامی، به انتخابات دومین دوره مجلس شورای اسلامی بازمی‌گردد.

نظارت استصوابی شورای نگهبان در سال 1363

این انتخابات زمانی برگزار شد که کشور طی چندین سال پس از پیروزی انقلاب دوران پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته بود و بسیاری از یاران و حامیان اصلی انقلاب نظیر آیت الله مطهری و آیت الله بهشتی به شهادت رسیده بودند و بنی صدر اولین رئیس جمهور ایران فراری شده و محمدعلی رجایی، رئیس جمهور بعدی نیز در حادثه ای به همراه نخست وزیر محمدجواد باهنر شهادت رسیده بود.

گذشته از این، در خلال این سالها کشور وارد جنگی ناخواسته شد و تمامی سرمایه های مادی و معنوی مصروف دفاع از کیان و استقلال مملکت شد و علاوه بر آن، گروه‌ها و نحله‌های مخالف نظیر سازمان مجاهدین خلق برای به سقوط کشاندن انقلاب، دست در دست بیگانگان و متجاوزان نهاده و با ترور اشخاصی از دولتمردان ناامنی و بی ثباتی ایجاد می کردند.

در کنار این موارد رویارویی انقلاب اسلامی با آمریکا و غرب، تحریم‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی را نیز همچنان در پی داشت و جالب اینکه با وجود چنین وضعیتی، در ساز و کار انتخابات مجلس دوم خللی ایجاد نشد و انتخابات به خوبی و سر موعد برگزار شد.

در این دوره انتخابات، بسیاری از گروه‌های معاند به روش مسلحانه روی آورده و از این طریق در پی ارعاب مردم بودند تا آنان را از همراهی با نظام سیاسی باز دارند. گروه‌های مخالفی هم بودند که علنا در مقابل نظام نایستاده، ولی یا ساز تحریم می زدند یا اینکه با بهانه‌هایی چون عدم آزادی از حضور در صحنه شانه خالی می‌کردند.

نظارت استصوابی شورای نگهبان در سال 1363

در  انتخابات این دوره از مجلس شورای اسلامی، تعداد 1586 نفر آمادگی خود را برای کاندیداتوری اعلام کردند که از این تعداد صلاحیت 1275 نفر از داوطلبین توسط هیئت‌های اجرایی و شورای نگهبان تائید شد؛ از این تعداد، 115 نفر هم اعلام انصراف کردند.

رد صلاحیت یکی از نامزدهای این انتخابات از سوی شورای نگهبان، منجر به شورش می‌شود. به دنبال این شورش، حجت‌الاسلام ناطق‌نوری وزیر کشور وقت دستور می دهد کسی که با نظر شورای نگهبان مخالفت کرده و در کشور نیز شوراش به پا کرده است را زندانی کنید.

حجت الاسلام ناطق نوری وزیر کشور وقت در کتاب خاطراتش که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است، در این باره می‌گوید: در انتخابات مجلس دوم شورای اسلامی، آقای «سید محمدعلی زابلی» از سیستان را شورای نگهبان ردصلاحیت کرده بود. ایشان روحانی بود و خیلی هم قیافه ی علمایی  داشت. برخی از سیستانی‌ها هم شورش کرده و دفتر امام جمعه - آقای «عبادی» را آتش زدند و سپس به طرف استاندارای حرکت کرده بودند که آنجا را تصرف کنند. آقای سید «احمد نصری» که استاندار آنجا بود، تلفن زد و گفت: «حاج آقا، دارند به طرف استانداری می آیند ما چه کار کنیم؟» گفتم: «کوتاه نیایید، برخورد کنید.»

جمعه ظهر بود به آقای آخوندی که برای تشکیل شورای تأمین ویژه به ارومیه رفته بود، گفتم مستقیماً از همان جا به زاهدان برود. اتفاقاً در آن جمعه آقای شمخانی هم حضور داشتند، لذا این دو نفر به اتفاق، به زاهدان پرواز کردند و جمعه بعد از ظهر کنترل اوضاع را در اختیار گرفتند و آقای فلاحیان نیز روز بعد به آنها پیوست سپس آقای فلاحیان و آخوندی و شمخانی را با نیرو و امکانات و اختیارات به آنجا فرستادم. فردا آقای زابلی را قانع کردند که به استانداری برود. آقای آخوندی زنگ زد و گفت «آقای زابلی اینجاست، چه کار کنیم؟» گفتم: «به ایشان احترام بگذارید، اما عمامه‌ی ایشان را بردارید و چشمهایش را ببندید و او را به زندان بیندازید.» آقای آخوندی گفت: «این کارهزینه‌ی بالایی دارد.» گفتم: «همین که دستور می‌دهم عمل کنید.»3

مرحله‌ی نخست انتخابات  مجلس دوم، در 1363.1.26 مصادف با میلاد حضرت علی(ع) برگزار شد که حدود 15 میلیون و 995هزار و 21 رای به صندوق اخذ رای ریخته شد و تعداد 121 نفر به مجلس راه یافتند. تعداد 130 نفر از نمایندگان نیز در انتخابات مرحله‌ی دوم که در تاریخ 1363.2.27برگزار شد، به مجلس راه یافتند و سایر نمایندگان نیز در انتخابات میان‌دوره‌ای انتخاب شدند.

شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.

bultannews@gmail.com

نظر شما

آخرین اخبار

پربازدید ها

پربحث ترین عناوین