هر ارکستر بهطور معمول بر اساس قرار گرفتن نوع و تعداد سازها در آن نامگذاری میشود. برای نمونه، ارکستر سمفونی، که بهعنوان بزرگترین نوع ارکستر شناخته میشود، بدان معناست که در آن از تمام گروههای سازی استفاده شده و تقریباً تمامی سازهای موسیقی کلاسیک غربی در آن وجود دارد. ارکسترهای کوچکتر، که بخشی از سازهای موسیقی کلاسیک در آن قرار دارد، با نامهای دیگر از جمله ارکستر مجلسی نامیده میشوند. ارکستر مجلسی به ارکستری گفته میشود که در آن از سازهای زهیِ آرشهای، سازهای بادی چوبی و سازهای کوبهای و سازهای کلیدی همچون پیانو میتواند استفاده شود. در برخی از موارد، بعضی از عنوانها برای ارکسترها استفاده میشود، که این نامها اشارهای به نوع سازهای بهکاررفته یا نقش سازها در این ارکسترها ندارد و این نامگذاریها تنها برای تشخیص دادن ارکسترهای مختلف در یک منطقه یا شهر استفاده میشود. برای نمونه، ارکستر فیلارمونیک معمولاً از سوی انجمن دوستداران موسیقی در هر شهر (انجمن فیلارمونیک) پشتیبانی مالی میشود و در این ارکسترها معمولاً از نوازندگان خبره و چیرهدست هر شهر استفاده میشود. البته ساختار ارکستر فیلارمونیک، ازنظر سازی، بهصورت ارکستر سمفونیک یا ارکستر بزرگ است، مانند ارکستر فیلارمونیک برلین و ارکستر فیلارمونیک لندن. در ارکسترها رهبر ارکستر مهمترین نقش و در واقع قلب ارکستر به شمار میرود.
در ادامه این گزارش به جزئیات بیشتر درباره ارکسترهای حاضر در جشنواره موسیقی فجر امسال بهصورت دقیق پرداخته شده است:
ارکستر پارس / 22 بهمنماه ساعت 15 / تالار وحدت
گروه موسیقی پارس در سال 1364 با هدف حفظ و
اشاعه موسیقی کودکان و توسعه روشهای خلاقانه در این حوزه پایهگذاری شد.
برگزاری کلاسهای آموزشی موسیقی ارف برای کودکان و نوجوانان و همچنین آموزش
مربیان در سراسر ایران از مهمترین فعالیتهای این گروه است.
ناصر نظر پایهگذار گروه موسیقی پارس و خالق اثر دنیای شادی، نخستین ارکستر
سمفونیک نوجوانان را در سال 1371 تشکیل داد. او همواره آموزش مربیان
موسیقی کودک را از ارکان مهم موسیقی در ایران قلمداد و خود تلاشهای بسیاری
در این جهت کرده است. این گروه به صورت فعال و پیاپی در جشنواره موسیقی
فجر و از سال 1380 همه ساله در جشن روز جهانی کودک حضور دارد.
آخرین کنسرت این گروه روزهای 16 و 17 مهرماه در تالار وحدت برگزار شد.
ارکستر فیلارمونیک کردستان / 22 بهمنماه ساعت 18 / تالار رودکی
ارکستر فیلارمونیک کردستان از سال 1384 با رهبری مهدی احمدی که در این اجرا دستیاری نادر مشایخی را بر عهده داشتند در سنندج آغاز به کار کرد و تاکنون بیش از 20 کنسرت موسیقی را در داخل کشور برگزار کرده است و حضور این ارکستر در کویت اولین حضور بینالمللی فیلارمونیک کردستان محسوب میشود.
رهبر ارکستر: مهدی احمدی، ویولن 1: بهروز
آشناگر-خالد مبارکی- میلاد نامدار-کنعان موسوی - نسترن ملکی- کاوه خدایوندی
-گلناز خزدوزی -آزاد احمدی، ویولن 2: ساسان حنیفی -پارسا اسکندری- فربد
دانشخواه - حمید رضا قربانی- کیوان حبیبی- پگاه ساعد پناه- نگین مرادی-
شعیب بابایی، ویولا: مرتضی کرمی – هیوا رحمانی - فرح محمد نژاد- -باسط
بهرامی- میلاد غلام ویسی، ویولنسل: محمد محمدی - نوید شنوا - فرهاد
خوارزمی-سارا محمدی-مهران بدخشان، کنترباس: آرام ساعد پناه، فلوت: جمشید
ولیخانیا- اسری رحیمی، ابوا: آرتین حسن زاده، کلارینت: امین رحیمی – کارو
اکبری، ساکسیفون آلتو: محمد زارعی، ساکسیفون تنور: مهدی محرابی ترومپت:
حسین خدایاری، آرام کریمی نژاد، هورن: ایران احمدی، ترومبون: آریان خدایار،
پیانو: کوهیار پیک- آرش سلامیه، تنبک-دهل-مثلث: مسلم زارعی، سارا احمدی،
تومبا: پیام قرنی، گروه کُر: هدی رستگار، پریسا کمانگر، اوین نعمتی، فریده
ساعدی، ساحل سلامیه، مارال شیروانی، شمیم برهانی، دریا فاضل نژاد، آرینا
امین پناه، هیوا ناصری، پارسا اسکندری، فرید گیاهی، عرفان خیرآبادی، آرش
سلامیه- اسماعیل ابراهیمی اعضای این ارکستر را شامل میشوند.
آخرین کنسرت این گروه سال گذشته برگزار شد.
ارکستر موسیقی ملی ایران / 24 بهمنماه ساعت 18 / تالار وحدت
ارکستر موسیقی ملی ایران توسط فرهاد فخرالدینی در سال ۱۳۷۷ با پشتیبانی دفتر امور موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی راهاندازی شد، مدیریت دفتر امور موسیقی در آن زمان بر عهده علی مرادخانی بود. در نخستین اجرای این ارکستر از آواز محمدرضا شجریان و ساختههای علی تجویدی بهره برد. بیش از ۲۷۰ قطعه موسیقی در گنجینه ارکستر ملی وجود دارد.
این ارکستر امسال به رهبری لوریس چکناواریان در جشنواره حضور پیدا خواهد کرد.
آخرین کنسرت این گروه روزهای 26 و 27 شهریورماه در تالار وحدت برگزار شد.
ارکستر سمفونیک تهران / 24 بهمنماه ساعت 21 / تالار وحدت
ارکستر سمفونیک تهران بزرگترین و قدیمیترین ارکستر سمفونیک ایران است. این ارکستر در سال ۱۳۱۲ به وسیله غلامحسین مین باشیان و با نام ارکستر بلدیه آغاز به فعالیت کرد. فعالیت ارکستر سمفونیک تهران طی سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳ با وقفه روبرو شد تا اینکه در اسفندماه ۱۳۹۳ مجدداً آغاز به کار کرد. در حال حاضر علی رهبری رهبر این ارکستر است.
آخرین کنسرت این گروه روزهای 2 و 3 دیماه در تالار وحدت برگزار شد.
ارکستر ملی ایران / 29 بهمنماه ساعت 18 / تالار وحدت
ارکستر موسیقی ملی ایران توسط فرهاد فخرالدینی در سال ۱۳۷۷ با پشتیبانی دفتر امور موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی راهاندازی شد، مدیریت دفتر امور موسیقی در آن زمان بر عهدهی علی مرادخانی بود. در نخستین اجرای این ارکستر از آواز محمدرضا شجریان و ساختههای علی تجویدی بهره برد. بیش از ۲۷۰ قطعه موسیقی در گنجینه ارکستر ملی وجود دارد.
این ارکستر در دومین برنامه خود در جشنواره امسال با حضور فرهاد فخرالدینی رهبری خواهد شد.
گروه کر ارکستر سمفونیک تهران / 29 بهمنماه ساعت 18 / تالار رودکی
گروه کُر، کُرال یا گروه همسرایان گروهی موسیقیایی متشکل از خوانندگان است. البته باید در نظر داشت موسیقی کرال، به قطعاتی گفته میشود که برای اجرای چنین گروهی نوشته میشود. به گروهی از خوانندگان که اجرای گروهی دارند، گروه کر یا گروه همسرایان گفته میشود.
اصطلاح گروه کر غالباً به گروههای وابسته به کلیسا اطلاق میشود (فارغ از اینکه جزء اعضای اصلی گروه کر هستند یا نه)، و دسته دوم به گروههایی اشاره دارد که در سالنهای کنسرت یا تئاتر به اجرا میپردازند. البته این تفاوت چندان سختگیرانه نیست. اصطلاح "کر" در شکلی دیگر به معنای زیرمجموعهای از اجرای دستهجمعی به کار میرود. بدین ترتیب ممکن است به عباراتی مانند "کر سازهای بادی-چوبیِ ارکستر، یا کرهای گوناگون مجموعهای از صداها یا سازها در ساختهای پلیکرال بربخوریم. در اوراتوریوها و مسهای معمول سدههای هجدهم تا بیست و یکم، از واژه گروه کر یا همسرایان برای نشان دادن وجود بیش از یک خواننده در هر بخش برای مقایسه با کوارتت تکخوانهایی نیز که در این کارها وجود دارد، به کار میرفته و میرود.
گروه کر سمفونیک تهران هم به رهبری رازمیک اوهانیان در جشنواره فجر امسال حضور دارد.
آخرین کنسرت این گروه مهرماه سال جاری در تالار وحدت با همراهی سمفونیک تهران به رهبری علی رهبری برگزار شد.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com