چه کسی فیس‌بوک بازان را پر داد؟

به گزارش بولتن نیوز،شاید بتوان ادعا کرد پیشرفت علوم از ابتدای زندگی ابنای بشر تا کنون، یک خط ثابت را همواره دنبال کرده که همانا چیزی نیست جز "ساده سازی و سهولت بیشتر" برای رسیدن به هدف های مورد مختلف. از اهداف نظامی گرفته تا اقتصادی و امثالهم.

می توان یکی از مصادیق این استدلال را اختراع کامپیوتر دانست که به سهولت در ذخیره سازی داده ها و انجام محاسبات عددی کمک شایانی کرد. اگرچه خود رایانه بسیاری از امور را به ورطه "سهولت" کشاند اما خود نیز از این منطق بی نصیب نماند و روز به روز با پیشرفت و ساده سازی های بسیاری رو به رو شد؛ تا بدین وسیله ارتباط میان کاربر و سیستم را بیش از پیش به یکدیگر نزدیک می ساخت.

از تالارهای گفتمان تا اتاق های موبایلی

یکی از فناوری هایی که بعدها توانست بر بستر رایانه شکل بگیرد اینترنت و وب بود. با مرور زمان وب نیز تولیدات مختلفی را از خود به نمایش گذاشت که درخشان ترین آن نسل های مختلف شبکه های اجتماعی بود.

اولین گونه از شبکه های اجتماعی را می توان تالارهای گفتمان دانست. این تالارها امکان گفتگو و به نمایش گذاشتن انواع محتوا را در اختیار کاربر قرار می داد. اما نقد مهمی به آنها وارد بود و آن "در لحظه به روز نبودن" این نسل از شبکه اجتماعی بود. کاربر می بایست برای آگاهی از نظرات و اشتراک گذاری دیگر کاربران مدام به صفحه آن ها می رفت یا صفحه خود را رفرش می کرد.

نسل شبکه های اجتماعی بعد از تالار گفتمان ها، به وب 2 معروف هستند. وب 2 یک حرف اصلی داشت و آن به روز رسانی در لحظه (ریل تایم) بود. در شبکه های اجتماعی نسل وب دو امکان کنش و واکنش در لحظه وجود داشت، در لحظه می توان گفت و گو کرد و مطالب به اشتراک گذاشته شده توسط سایر کاربران را دید. در واقع فرق اصلی ای که میان وب 2 با نسل قبلی خود بود سهولت های بیشتری بود که در اختیار کاربر می گذاشت.

شبکه های اجتماعی نسل وب دو، به تدریج توانستند جای خود را در میان عموم مردم باز کنند. کاربرانی که وارد این شبکه ها می شدند فعالیتی فراتر از یک فعالیت اینترنتی داشتند. در واقع در این شبکه ها زندگی می کردند که به دنبال همین حضور بیش از حد در این شبکه ها، جامعه شناسان سخن از هویت دوم و سکند لایف را برای شرح میزان اثر گذاری این شبکه های اجتماعی به میان آوردند.

در وب 2 کاربران می توانستند اکثر نیازمندی هایی که تا دیروز می بایست در فضای حقیقی به دنبال پاسخ آن می گشتند را در فضای مجازی رفع کنند. بیشتر این نیازمندی ها در برقراری ارتباط با دیگران و نشان دادن خود بود که شبکه های اجتماعی وب 2 این امکان را به خوبی در اختیار افراد قرار می دادند. حالا همه می توانستند به راحتی با دیگران ارتباط بگیرند و آن جور که تمایل دارند، خود را به دیگران معرفی کنند و نه آن شکل که هستند. همین باعث می شد که هویت و زندگی دوم روز به روز در افراد تقویت شود تا آن جا که وب 2 کم کم از سرعت رشد این هویت دوم بازماند و نتوانست پا به پا با آن حرکت کند.

تیر خلاص شبکه های موبایلی بر وب 2

شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب اگر چه توانستند بابی جدید در زندگی انسان را مفتوح کنند اما یک مشکل اساسی داشتند و آن نیاز به کامپیوتر و لپ تاپ برای دسترسی به آنها بود! در واقع هنگام خواب یا هنگام رانندگی یا در کوه و جنگل افراد مجبور بودند از آن هویت دوم خودشان که حالا سهم بزرگی در ارتباطاتشان داشت، دور بمانند!

اینجا بود که شبکه های موبایلی مزیت همراهی دائمی شان را به رخ شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب کشیده و میدان را به دست گرفتند. یک گوشی کوچک با انواع نرم افزارهای پیام رسان و شبکه های اجتماعی جذاب نظیر اینستاگرام و امثالهم که فرد در هر مکان و زمانی چه در موقع خواب، چه در کوه و صحرا و هرجای دیگر به راحتی می توانستند به کلیه ارتباط مجازی خودشان دسترسی پیدا کنند و به عبارت دیگر هویت دوم شان را بیش از پیش زنده نگه دارند.

در واقع شبکه های اجتماعی موبایلی در ادامه همان خط " ایجاد سهولت بیشتر" توانستند هر آن چه را که نسل های قبل تر خود داشتند و نداشتند را کنار هم فراهم آورند و به مجموع نیازهای کاربران پاسخ مثبت دهند و به این ترتیب به ارحتی توانستند همه مشتریان نسل های قبلی خود را برای خود کنند.

اعتباربخشی به هویت ها

یکی از عللی که باعث کم رونقی شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب در مقابل شبکه های موبایلی بود، اعتبار هویت های کاربران در این دو فضا بود. در شبکه های مبتنی بر وب، کاربر به راحتی می توانست ده ها اکانت در یک سایت نظیر فیس بوک برای خود بسازد! اما در شبکه های موبایلی به خصوص پیام رسان های موبایلی، اساس ساخت هویت بر داشتن یک خط موبایل بود که در ادامه آن، دوستان هر کاربر یا حلقه اطرافیان آن، افرادی بودند که در دفترچه تلفن آن کاربر ثبت شده بودند. لذا اگر کسی ده خط موبایل هم استفاده می کرد مادامی که در دفترچه تلفنش شماره ای ثبت نبود عملا دوستی در اختیار نداشت و این خصوصیت تا حد زیادی امکان فعالیت کاربران فیک را با مشکل مواجه می کرد. لذا در شبکه های موبایلی برخلاف شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب کاربران تا حد زیادی خاطرشان جمع بود که با چندین اکانت از یک شخص طرف نیستند.

نتیجتا می توان گفت سهولت در دسترسی به شبکه های اجتماعی و اطمینان خاطر از هویت حلقه دوستان دو عامل مهمی بود که وب دو را در مقابل شبکه های موبایلی با شکست رو به رو کرد.

منبع: هفته نامه نخل جنوب استان بوشهر