استفاده از ارزش های دفاع مقدس در تربیت کودکان

گروه فرهنگ مقاومت - آینده هر کشوری در گرو کودکان و نوجوانان آن کشور است. همه دولت ها و حکومت ها به جهت حفظ فرهنگ، تمدن، کیان و حتی حدود جغرافیایی خویش، بیشترین اهتمام را در تربیت صحیحِ مبتنی بر ارزش ها و فرهنگ بومی و ملی خود دارند تا از این طریق، آینده کشورشان را در مسیری که خود صحیح می پندارند، تضمین نمایند.

به همین منظور، حکومت ها، از همان دوران کودکی و خردسالی فرد، بسیاری از ارزش های ملی خود را در قالب های متنوع و البته با شکل و زبانی کودک پسند، به افراد عرضه می کنند.

به گزارش بولتن نیوز، بی شک غفلت و تعلل در این زمینه، برای هر کشوری چنان خسارتی به دنبال خواهد داشت که شاید به هیچ شکلی نتوان آن را جبران نمود. تعلل در زمینه آشنایی کودکان هر مرز و بومی با فرهنگ و ارزش های ملی آن مرز و بوم، شاید به بهای نابودی فرهنگ و حتی خود آن مرز و بوم ختم شود. موضوعی که قطعا نمی توان به سادگی از کنار آن عبور کرد.

از اولین روزهای حرکت انقلاب اسلامی در سال 42 تا روزهای پیروزی این انقلاب و سالهای پس از آن، موضوع کودک و تربیت کودک، مورد توجه و دقت بزرگان انقلاب اسلامی قرار داشته و دارد. تاکید حضرت امام خمینی (ره) بر «امید بستن به دبستانی ها» خود شاهدی بر این مدعاست.

رهبری معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله العالی) نیز دقت ویژه ای در این زمینه داشته و اهمیت تربیت کودک، مورد تأکید معظم له ـ چه در دوران ریاست جمهوری ایشان و چه در دوران رهبری شان ـ قرار داشته است.

جملات زیر تنها منتخی از سخنان ایشان در زمان های مختلف در این زمینه است:

«کودک ذخیره ارزشمندی برای هر جامعه است و عاقلانه نیست که مردم آن جامعه این ذخیره را دست کم بگیرند، زیرا همان طور که در یک خانواده از پدر و مادر انتظار رسیدگی بیشتری به کودکان می رود، سطح جامعه نیز با مسئولین و مدیران و آحاد مردم موظفند که این گنجینه ارزشمند را حفظ کرده و آن را سالم نگهدارند. 67/4/4 تاثیرپذیری کودک با آن شدت و حساسیتی که دارد یک تاثیرپذیری بسیار پرفرجام و پرعاقبتی است، یعنی تاثیراتش در عاقبت و در فرجام این بچه خیلی زیاد است، ولذا باید روی این خیلی حساب کرد. 71/2/1 اگر حقیقتاً به آرمانهای اسلامی و ملی و عظمت ایران و ایرانی و جبران راهی که دستهای استبداد سیاه در این صدوپنجاه سال، دویست سال اخیر ما را در آن کشانده است، فکر میکنیم؛ اگر اینها برایمان مهمّ است و به آینده به معنای حقیقی کلمه اهمیت میدهیم، پس بایستی به تربیت کودک و نوجوان خیلی بپردازیم، درباره‌ی آن خیلی فکر کنیم و اهمیت آن را خیلی بشناسیم؛ که احساس میکنم برای برخی از مسؤولان امور فرهنگی - دست‌اندرکاران - مسأله به این شکل مطرح نیست! ... حقیقتاً باید بگویم که اگر مسؤولان امور فرهنگی کشور بخواهند مسأله‌ی کودک و نوجوان را آن‌چنان که هست، مورد اهتمام قرار دهند، من خیال میکنم خیلی از آنهایی که مسؤولند، از ساعات خوابشان هم خواهند زد تا به این مسأله بپردازند. امروز قضیه‌ی تربیت کودک و نوجوان، با گذشته‌های دور - حتّی با گذشته‌های نه چندان دور، مثلاً با بیست سال پیش - خیلی تفاوت کرده است.77/2/23 مسئولان امور پرورشی و بهداشتی کودکان، در کشور یک بازنگری همه جانبه از کارهای انجام شده در طول این چند سال انجام دهند تا معلوم شود بعد از انقلاب تا چه حد در جهت هدف های اسلامی در تربیت و رشد کودک پیش رفته ایم. 67/3/11»

دفاع مقدس یک نقطه عطف در تاریخ پر فراز و نشیب کشورمان بود که بیشترین نقش را در ترویج و رشد اهداف انقلاب اسلامی در سطح جامعه ما داشت؛ آنچنان که بسیاری از مفاهیم، هنجارها و ارزش هایی که در سطح جامعه تبدیل به یک فرهنگ عمومی شده اند، ثمره تبلور آن ارزش ها در دوران دفاع مقدس است.

یکی از ویژگی های منحصر بفرد دوران دفاع مقدس این بود که این دوران به بستری مناسب برای به فعلیت رساندن ارزش های ناب انسانی و اسلامی که ریشه در آموزه های دینی و فرهنگ ملی کشورمان داشته، تبدیل شد و به همین سبب، این دوران مملو از ارزش های نابی همچون فداکاری، ایثار، از خود گذشتگی، نوع دوستی، شجاعت و ... بود؛ ارزش هایی که آموزش و انتقال آنها به کودکان، بی شک نقش موثری در رشد و اعتلای شخصیت کودک در سالهای آینده خواهد داشت.

فردی که از کودکی و با استفاده از شیوه ها و روش های درست و متناسب با این سن و سال، این ارزش های والای انسانی را بیاموزد، قطعا آینده ای روشن پیش رو داشته و در بزرگسالی انتظار تکامل این ارزش ها را در وجود او می توان داشت. به تبع این، جامعه ای که از انسان هایی این چنینی شکل گرفته باشد، جامعه ای الگو و متعالی خواهد بود که در آن تحقق آرمان شهر اسلامی ـ ایرانی ، دور از دسترس نخواهد بود.

دوران دفاع مقدس به عنوان یک برهه تاریخی مشخص که در آن، اصول، مبانی و ارزش های ناب انقلاب اسلامی به شکل ویژه ای تبلور یافت، ظرفیت ویژه ای است که می تواند بیشترین نقش را در تربیت کودکان کشورمان بر مبنای آموزه های ملی و دینی داشته باشد و بی شک استفاده از ظرفیت های این دوران به منظور تربیت کودکان، سهم به سزایی در آشنایی کودکان کشورمان با ارزش های بومی و ملی مان خواهد داشت.

اینکه در حال حاضر در مهدهای کودک و پیش دبستانی های سراسر کشورمان، دوران دفاع مقدس چه جایگاهی دارد و مفاهیم مرتبط با این دوران به چه میزان در مواد آموزشی این مقاطع، مورد توجه قرار گرفته اند، موضوعی است که جای تامل ویژه ای دارد. ضمن آنکه بررسی کتب آموزشی دوره های دبستان و دبیرستان در این زمینه نیز نتایج تاسف برانگیزی به دنبال خواهد داشت.

این غفلت عمومی در این زمینه به ویژه در مورد آموزش کودکان در حالی است که با دقت ویژه در افزایش جذابیت آموزش ها از طریق ارائه هنری و غیر مستقیم مفاهیم مرتبط با دوران دفاع مقدس، سوژه یابی دقیق، تلاش در ایجاد هم ذات پنداری کودک با قهرمانان دوران دفاع مقدس و پرهیز از آسیب هایی همچون مستقیم ‌گویی، کلیشه ‌سازی و ... می توان بهترین و بیشترین استفاده را در انتقال ارزش های مدنظر انقلاب اسلامی به کودکان برد؛ غفلتی که اگر هر چه زودتر به دنبال راه حلی برای آن نباشیم، خسارت های جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت.