دریایی در قلب کویری ایران
به گزارش بولتن نیوز به نقل از ایسنا، شهرستان بافق در 120 کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد و در حاشیه کویر مرکزی، سرزمینی معدن‌خیز و با ذخائر خدادادی است، سرزمینی که هنوز در گذر تاریخ، بافت سنتی و فرهنگ اصیل خود را حفظ کرده و در برابر توفان سهمگین حوادث تاریخی و فرهنگی اصالت خود را از دست نداده است.
مردمان این دیار هنوز با لهجه شیرین محلی سخن می‌گویند و آداب و رسوم خاص خود را دارند. شهری که بافت تاریخی آن اصالت و قدمت چند هزار ساله این شهر را بر تاریخ رقم می‌زند.
بافق، زادگاه بزرگمردانی چون شیخ تقی بافقی، حاج ملا اسدالله قائمی، شرف‌الدین علی بافقی، محمد مفید مستوفی بافقی، نوائی بافقی، جلالی بافقی، مرادی بافقی و حاکمانی چون عبدالرضا خان بافقی و محمدتقی خان بافقی، شهری است که مردم آن معتقد به ولایت مولا علی (ع) و یازده فرزند آن بزرگوارند.
این شهرستان از سوی شمال به اردکان و از مغرب به یزد و مهریز و از جنوب شرقی به کرمان و رفسنجان محدود است. بلندی این شهر از سطح دریا 995 متر است و حداکثر ارتفاع در این شهرستان مربوط به کوه «بن لخت» با ارتفاع 3002 متر از سطح دریا و حداقل ارتفاع کویر در انجیر با ارتفاع 905 متر از سطح دریا می‌باشد.
آب و هوای شهرستان بافق در تابستان گرم و در زمستان ملایم‌تر از دیگر نواحی استان است. با وجود قرار گرفتن این سرزمین در منطقه‌ای خشک و کویری، دارا بودن ده‌ها رشته قنات نشانگر آن است که مردم سخت کوش بافق در طول تاریخ با این سختی‌ها دست و پنجه نرم کرده‌اند. رود شور که از دهستان نوق رفسنجان سرچشمه می‌گیرد از این شهرستان می‌گذرد و به چاله بافق (یا کوه دَر انجیر) در مغرب شهر بافق می‌ریزد.
برخی بر این باورند که در گذشته‌های بسیار دور، بخش اعظم بافق را دریایی کم‌عمق در برگرفته بود و رسوبات بازمانده از دوران پیشین در تپه‌ها و کوه‌های اطراف بافق، این باور را به یقین نزدیک می‌کند.
جهانگردان و سیاحانی نظیر سون هدین، ستوان استوار، ادوارد استارک، مارکوپلو، کلنل سی‌ام مک کرگر و سترنج که به ایران سفر کرده‌اند نیز در شرح مشاهدات خود از کویر بافق، از دریا بودن این مناطق در دوران گذشته، سخن به میان آورده‌اند.
به هر حال باید گفت که بافق از شهرهای کهن و تاریخی استان یزد است که به دلیل جایگاه طبیعی و استراتژیک خود در طول تاریخ بارها مورد هجوم یاغیان و کشور گشایان قرار گرفته است.
برخی مورخین نیز بافق را یکی از شهرهای قبل از اسلام می‌دانند که در روزگار ساسانیان ساخته و آباد شده و از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شده است.
منطقه بافق در زمان خلیفه سوم (عثمان) توسط مسلمانان فتح شد و در نیمه دوم سده سوم ه.ق، یعقوب لیث بر این منطقه دست یافت و در دوره دیلمیان، فخرالدوله دیلمی نیز برای مدتی بر این ناحیه حکومت می‌کرد. در عهد سلجوقیان، قاورد از سوی عم خود طغرل سلجوقی به حکومت کرمان رسید و بافق در آن زمان از توابع کرمان بوده است.
از سال 536 تا 718 ه.ق اتابکان یزد بر این ناحیه حکمرانی کردند و نماینده‌ای به بافق می‌فرستادند. در روزگار آل مظفر، دوره تیموری و صفویان، بافق رونق خاصی گرفت. در حمله افغان‌ها به ایران، به مردم منطقه یزد از جمله بافق خسارت وارد شده و این شهر در قلمرو محمود و اشرف افغان بود.
بعد از پادشاهی نادرشاه افشار، محمدتقی خان بافقی و فرزندانش بر این ناحیه حکمرانی داشتند. این نکته لازم به ذکر است که بافق از دوره صفویه به دلیل مردان و صاحب منصبان شجاع و دلیر به «دارالشجاعه» مشهور شد و این لقب در چند مورد در کتب مورخین از جمله جامع مفیدی ذکر شده است. بافق به «قصبه طیبه» نیز مشهور بوده است و تا پایان دوره زندیه از توابع کرمان بوده است.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
