حضور زنان ثمره انقلاب بود يا انقلاب ثمره حضور زنان؟

به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه رسالت، شخصيت والايي چون امام خميني (ره) به نقش و جايگاه زن مسلمان در جامعه اهميت فراواني داده است، تا آنجا که سيماي زن در اسلام، عرصه هاي حضور زنان در اجتماع، تحول جايگاه زن با وقوع انقلاب اسلامي و همچنين نقش زنان در بيداري اسلامي در منطقه خاورميانه، برخاسته از تفکر غني و توانمند ايشان است.

نگاه امام (ره)، نگاهي جامع به ابعاد وجودي زن است و نقش آفريني زن را از نگاه اسلام، نقشي متعالي، سالم، سازنده، انسان ساز، سرنوشت ساز و کامل کننده نيمي ديگر از جامعه و سازنده جوامع و نظام ها مي داند. همچنان که از نظر اسلام، زن موجودي والا و ارزشمند است که در عرصه هاي فردي، اجتماعي و خانوادگي توان رسيدن به بالاترين جايگاه انساني را دارد.

* غائله انجمن هاي ايالتي و ولايتي

در دوران طاغوت، هدف از تصويب نامه انجمن هاي ايالتي و ولايتي در هيئت دولت، اين بود که گناه تيره بختي زنان را به گردن اسلام و قانون اساسي انداخته و زمينه را براي اسلام زدايي کشور و قانون اساسي و سپردن پست هاي حساس به دست عوامل بيگانه که تحت عنوان اقليت هاي مذهبي به خيانت، جاسوسي و بيگانه پرستي مشغول بودند هموار مي ساخت.

امام خميني (ره) که توطئه دشمن را دريافته بودند و آن را مقدمه اي براي اجراي برنامه هاي ضد اسلامي شاه مي دانستند، بلافاصله علماي تراز اول قم را دعوت به مشورت کردند و در پايان جلسه، اين تصميمات گرفته شد؛ «طي تلگرافي به شاه، مخالفت مراجع و علما با لايحه، اعلام و لغو فوري آن درخواست شد.

علماي تهران و شهرستان ها از طريق نامه و... در جريان امر قرار داده شوند و هفته اي يک بار يا بيشتر جلسه مشورت بين علما برقرار شود تا تصميمات با وحدت نظر و عمل توأم گردد.» (انقلاب اسلامي و انقلاب هاي جهان، ص 50)

از دستاوردهاي قيام مردم عليه تصويب نامه

مي توان آگاه شدن توده ها، نمايان ساختن ماهيت ضد اسلامي شاه، دميدن روح اميد، اتحاد و هماهنگي ديني علماي روحاني و مردم را نام برد.

اندکي بعد، رژيم شاه سعي کرد با دستاويز قرار دادن نقش زن و حقوق او در لايحه انجمن هاي ايالتي و ولايتي و با استفاده از هفده دي (روز کشف حجاب)، اعتبار از دست رفته خويش را جبران کند و با به خيابان کشاندن اجباري زنان کارمند، دختران دانش آموز و... قدرت خود را به رخ روحانيت و مردم بکشد؛ ولي با تصميم امام(ره) مبني بر اينکه اگر اين روز جشن گرفته شود، به مناسبت فاجعه مسجد گوهرشاد که در چنين روزي رخ داده بود، عزاي ملي اعلام مي کند، رژيم را از گفته خود منصرف کرد. (انقلاب اسلامي و

انقلاب هاي جهان، ص 50)

* زن؛ مربي جامعه

تدابيري براي بيداري زنان از سوي امام خميني (ره) در لحظه لحظه شکل گيري انقلاب فراوان يافت مي‌شود؛ تأکيد ايشان بر مسئوليت مادران که مربي جامعه هستند نيز از جمله اين موارد است.

چنانچه ايشان به مناسبت اعلام سالروز ولادت حضرت فاطمه (س) به عنوان روز زن، پيامي صادر کردند و فرمودند: «تمام ابعادي که براي زن متصور است و براي يک انسان متصور است، در فاطمه زهرا(س) جلوه کرده و بوده است؛ يک زن روحاني، يک زن ملکوتي، يک انسان به تمام معنا انسان، تمام نسخه انسانيت، تمام حقيقت زن، تمام حقيقت انسان، او زن معمولي نيست.

اين موجود ملکوتي است که در عالم به صورت انسان ظاهر شده است، بلکه موجود الهي جبروتي، در صورت يک زن ظاهرشده است.» ايشان در قسمت ديگري از پيام خود به مسئوليت و شأن زنان پرداخته و نوشته اند: «زن مربي جامعه است».

از دامن زن انسان ها پيدا مي شوند. مرحله اول، مرد و زن صحيح، از دامن زن است. مربي انسان ها

زن است.

سعادت و شقاوت کشورها بسته به وجود زن است. زن با تربيت صحيح خودش انسان درست مي کند و با تربيت صحيح خودش کشور را آباد مي کند. مبدأ همه سعادت ها از دامن زن بلند مي شود؛ زن مبدأ همه خيرات است.» (دانشنامه امام خميني، ج ٢، ص794)

امام (ره) در باره ويژگي هاي حضرت زهرا (س) و روز زن مي فرمايد: «روز زن، روز زني است که دخترش در مقابل حکومت هاي جبار ايستاد و آن خطبه را خواند و آن حرف را زد، آن حرف ها را زد. يک زن در دنيا آمد که مقابل همه مردان است. يک زن به دنيا آمد که نمونه انسان است. يک زن به دنيا آمد که تمام هويت انساني در او جلوه گر است.

تاريخ اسلام، گواه احترامات بي حد رسول خدا(ص)، به اين مولود شريف است، تا نشان دهد که زن، بزرگي ويژه اي در جامعه دارد که اگر برتر از مرد نباشد، کمتر نيست.» (دانشنامه امام خميني، ج ٢، ص 8288)

* تربيت فرزند از مرد برنمي آيد

يکي از نزديکان امام خميني (ره) مي گويد: «ايشان نقش مادر را در خانه خيلي تعيين کننده مي دانستند و به تربيت بچه ها بسيار اهميت مي دادند.

گاهي که ما شوخي مي کرديم و مي گفتيم پس زن بايد هميشه در خانه بماند، مي گفتند شما خانه را کم نگيريد؛ تربيت بچه ها کم نيست. اگر کسي بتواند يک نفر را تربيت کند، خدمت بزرگي به جامعه کرده است.

ايشان معتقد بودند که تربيت فرزند از مرد برنمي‌آيد و اين کار دقيقاً به زن بستگي دارد؛ چون عاطفه زن بيشتر است و قوام خانواده هم بايد براساس محبت و عاطفه باشد.» (دانشنامه امام خميني، ج ٢، ص 65٧٠)

* مسئوليت سنگين مادري

مادران در محيط خانه وظيفه خطير و مهم تربيت فرزندان را بر عهده دارند. امام (ره) در بيان اين جايگاه مهم و حياتي خطاب به زنان مي فرمايند: «شما اين مسئوليت بزرگ را داريد که بايد بچه هاي خودتان را که نوزاد هستند و نفوسشان تربيت را زود قبول مي کند، خوب و بد را زود قبول مي کند، شما از اول طوري که اين بچه ها در دامان شما بزرگ مي شوند، مسئول افعال و اعمال آنها هستيد؛ همان طوري که اگر يک بچه خوب تربيت کنيد، ممکن است سعادت يک ملت را همان يک بچه تأمين کند؛ يک بچه اي که در دامن مادر تربيتش اسلامي نباشد، تربيت انساني نباشد، انحراف داشته باشد، ممکن است بعدها يک جامعه را به فساد بکشد.» ايشان همچنين در مورد رسالت مادري و جايگاه مادر که يک معلم است، فرمودند: «اين تربيت بايد از دامن شما خانم ها شروع بشود.

از دامن شما بايد اين مطلب شروع بشود که بچه‌ها را تربيت کنيد؛ يک تربيت صحيح اسلامي. به اينکه خودتان وقتي بچه در دامنتان هست، همه چشم و گوشش به فعل و قول شماست.

اگر معلم يک معلم صحيحي باشد، از مدرسه، اين افراد صحيح بيرون مي آيند و يک جامعه صحيح مي شود. در مادريتان هم بايد تهذيب کنيد، يک افراد صحيح تحويل جامعه بدهيد، يک جامعه را صحيح کنيد.» (قاسمي، 1391)

* حضور زنان دستاورد انقلاب اسلامي بود، يا انقلاب اسلامي دستاورد حضور زنان؟

رهبر انقلاب اسلامي، حضور زنان را «معجزه بزرگ اسلام» مي نامند و نتيجه «نور ايمان» و «قدرت اسلام و قرآن» و علت تحول زنان را «اسلامي بودن انقلاب» مي شمارند. اين حضور، «آتشي الهي»است که خداوند آن را روشن کرده است.

تحولي که «بزرگترين ثمره انقلاب» است و حضرتش از آن به «عظمت» ياد مي کنند و آن را بزرگتر از «پيروزي انقلاب» مي دانند.

سپس به اراده الهي و با قدرت اسلام و «انقلاب اسلامي» بوده است که زنان ايراني متحول شده‌اند، احساس وظيفه کرده و در صحنه هاي مختلف انقلاب حضور يافته اند؛ از اين جهت است که زنان «مديون» و «وامدار» اسلام و انقلاب اسلامي هستند. از سوي ديگر، اين حضور زنان در عرصه‌هاي مختلف است که «تضمين کننده پيروزي» است و اسلام را بيمه مي کند. (دانشنامه امام خميني، ج ٢، ص 6٠٨6)

* آزادي زنان ايراني، مرهون انقلاب اسلامي، انقلاب اسلامي وامدار زنان متعهد

حضور اجتماعي زنان، احياي اسلام است يا پشت پا زدن به آن؟ اين سئوال نيز به کرات قبل از پيروزي انقلاب اسلامي از شخص حضرت امام (ره) پرسيده مي شود و ايشان در پاسخ مي فرمايند: «تبليغات سوء شاه و کساني که با پول شاه خريده شده اند، چنان موضوع آزادي زن را براي مردم مشتبه کرده که خيال مي کنند اسلام آمده است فقط زن را خانه نشين کند؛

چرا با درس خواندن زن مخالف باشيم؟ چرا با کار کردن او مخالف باشيم؟ چرا زن نتواند کارهاي دولتي انجام دهد؟ چرا با مسافرت کردن او مخالفت کنيم؟ زن چون مرد در تمام اينها آزاد است. زن هرگز با مرد فرقي ندارد.» ايشان هنگامي که هنوز در تبعيد به سر مي برند، در اين باره فرمودند: «اين تبليغات که اگر اسلام پيدا شد، مثلاً ديگر زن ها بايد بروند توي خانه ها بنشينند و قفلي هم به درش بزنند که بيرون نيايند، چه حرف غلطي است که به اسلام نسبت مي دهند؟!» 

و استدلال مي فرمايند که «صدر اسلام، زن ها توي لشکرها هم بودند؛ توي ميدان هاي جنگ هم مي رفتند.» (دانشنامه امام خميني، ج ٢، ص 6٠٨7) امام (ره) با اشاره به حضور مؤثر زنان در نهضت هاي

صد ساله اخير که به رهبري روحانيت شيعه در کشور به وقوع پيوسته، مي فرمايند: «کسي که تاريخ اين صدساله را مطالعه کرده، مي داند در جنبش هاي اصيلي که در ايران بوده است، قبل از اين دوره رژيم پهلوي، جنبش تنباکو و جنبش مشروطيت، زن ها همدوش با مردها فعاليت مي کردند. زن ها در جامعه بودند و با مردها راجع به امور سياسي، امور اجتماعي و گرفتاري هاي مملکت خودشان فعاليت مي کردند؛ همان طوري که مردها در آن وقت قيام مي کردند، قيام مي کردند.» (دانشنامه امام خميني، ج ٢، ص 6٠٨٨)

* دستاوردهاي فرهنگي انقلاب اسلامي

يکي از دستاوردهاي فرهنگي انقلاب اسلامي، نفي مظاهر فرهنگي غرب و مقابله با تهاجم فرهنگي بود. استعمار نو، شگردهاي خود را براي غارت اموال و منابع کشورهاي جهان سوم بر پايه سلطه فرهنگي استوار ساخته است.

بيگانه ساختن مسلمانان از فرهنگ اصيل اسلامي، همواره از بارزترين توطئه هاي استعمارگران در تثبيت سلطه بر کشورهاي اسلامي بوده است. امام (ره) با درک عميق از علل عقب ماندگي مسلمانان، آنان را چنين مورد خطاب قرار مي دهند: «چنان غرب در نظر يک قشري از اين ملت جلوه کرده است که گمان مي کنيم غير از غرب، ديگر هيچ چيز نيست؛ اين وابستگي فکري، عقلي و مغزي غربي، منشأ اکثر بدبختي هاي ملت ها و ملت ما نيز هست.» (انقلاب اسلامي و انقلاب هاي جهان، ص 109) يکي ديگر از دستاوردهاي فرهنگي انقلاب، مشخص شدن جايگاه واقعي زن مسلمان در خانه و اجتماع بود. بر اساس خودباختگي فرهنگي و رواج ارزش هاي غربي در عصر پهلوي، هويت اسلامي زن مسلمان ايراني تهديد شده بود. در جامعه، به تدريج فرهنگ برهنگي و بي عفتي رواج مي يافت و از فعاليت هاي اجتماعي و مفيد زنان کاسته مي شد.

پس از انقلاب اسلامي، جايگاه زن در جامعه اسلامي تبيين شد و همان گونه که زنان در جريان انقلاب فعاليت داشتند، پس از انقلاب نيز به جايگاه واقعي که مسئوليت در برابر مصالح اجتماعي و سياسي جامعه و حضور فعال در صحنه هاي مختلف از جمله هشت سال دفاع مقدس بود، دست يافتند. (انقلاب اسلامي و انقلاب هاي جهان، ص 110)

* بيانات امام (ره) در باره نقش زنان در تحولات جامعه اسلامي

- دامن مادر، بزرگترين مدرسه اي است که بچه در آنجا تربيت مي شود؛ يعني اول مرتبه تربيت، تربيت بچه در دامن مادر است.

آنچه بچه از مادر مي شنود، غير از آن چيزي است که از معلم مي شنود. انسان درست کردن، يک وظيفه انساني است، يک وظيفه الهي است، يک امر شريف است.

- زن يکتا موجودي است که مي تواند از دامن خود، افرادي به جامعه تحويل دهد که از برکاتشان جامعه به استقامت و ارزش هاي والاي انساني کشيده شود و مي تواند به عکس آن باشد.

وظيفه زن ها انسان سازي است. اگر زن هاي

انسان ساز از ملت ها گرفته شوند، ملت ها به شکست و انحطاط کشيده خواهند شد. زن ها هستند که ملت ها

را تقويت کرده و شجاع مي کنند.

در صورتي که از دامن همين مادرها مالک اشترها پيدا مي شود، از دامن همين مادرها حسين بن علي (ع)پيدا مي شود و از دامن همين مادرها اشخاص بزرگ پيدا مي شوند که يک ملت را نجات مي دهند.

وقتي مردها ببينند که خانم ها آمدند در مقابل توپ و تانک، آنها بيشتر اقدام مي کنند. (قاسمي،1391)

در نهايت، معروف ترين کلام حضرت امام خميني(ره) پيرامون نقش مؤثر تربيتي زن در اسلام که موجبات کسب مراتب و مدارج ايماني مردان مي‌گردد، «از دامن زن، مرد به معراج مي رود» است. قرآن کريم، انسان ساز است و زنان نيز انسان سازند. (دانشنامه امام خميني، ج 4 ، ص197)

زنان مقاوم و صبور ايراني بودند که با بيداري و استقامت خود، توانستند درخت انقلاب را با جوهر وجود عزيزانشان پابرجا ساخته و الگويي براي زنان مسلمان جهان شوند؛ چنانکه در فلسطين، لبنان و ساير کشورهاي مسلمان جهان، همواره شاهد حضور زنان آگاه و بيدار در تداوم جهاد في سبيل‌الله هستيم.