دست درازی به سبیل فتحعلی‌شاه در چشمه‌علی

گروه هنرهای تجسمی: گاهی برخی از آثار، ‌اتفاقات و مجموعه‌ها مانند ماشین زمان وسیله‌ای می‌شوند تا ما را به گذشته‌ها ببرند و داستان‌های آن زمان را بر ایمان روایت کنند.

به گزارش بولتن نیوز، گروهی از این رویداد‌ها و آثار به میراث فرهنگی کشورمان بر می‌گردد که متأسفانه هرساله برخی از آن‌ها دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیری می‌شوند. آثاری که هر کدامشان در نوع خود می‌توانند علاوه بر رساندن اخباری از گذشتگانمان، برای جذب گردشگر و کمک به این صنعت نیز کمک مؤثری باشند.

از جمله این  کارها می‌توان به کتیبه تاریخی فتحعلی قاجار در چشمه‌علی شهر ری اشاره کرد، که مدتی است مثل برخی دیگر از مکان‌های تاریخی به تفرجگاه و محل شنا تبدیل شده است، همچنین اخباری مبنی بر آسیب رسیدن به بخشی از کتیبه فتحعلی‌شاه به دست ما رسیده است.

محلی که نخستین نشانه‌های تمدن در آن‌جا دیده شده و شامل برج و باروهای قدیمی ری و چشمه زیرزمینی است، ‌برج‌های تاریخی که هر کدام از آن‌ها نیز در حال حاضر در معرض تخریب و آسیب‌های دیگر هستند.

این اولین باری نیست که به علت کوتاهی مسئولین و رفتار‌های نا‌شایست برخی از مردم میراث فرهنگی کشورمان دست‌خوش آسیب‌های جبران ناپذیری شده است.

به عنوان مثال تخریب اشتباهی خانه تاریخی یزد، یا عمارت خیابان صداقت تهران که متعلق به دوران قاجار بوده و بعد از مدتی با رأی دیوان عدالت اداری به مالک آن وا‌گذار شد و وی بلا‌فاصله آن را تخریب کرد از نمونه‌های‌ی هستند که در این عرصه رخ داده‌اند، همچنین آتشکده سنگی شهرستان فسا که به علت انفجار دینامیت به طور کلی نابود شده بود یا حمام باغ الله کرمان که مربوط به دوره قاجار است و این روزها به علت نبود نگهداری مناسب در حال تخریب کامل است و حتی امنیت رهگذران را نیز تهدید می‌کند، از دیگر موارد کم‌توجهی به این میراث هستند.

از این دست اتفاقات، به تعداد زیاد و قابل توجهی در سراسر ایران در حال رخ دادن است؛ تخریب و از بین رفتن آثاری که هر کدام از ارزش بالایی برخوردارند. بخشی از این تخریب‌ها، به خصوص در مورد بناهایی که صاحبان خصوصی دارند، به علت همین مالکیت است،‌ این در حالی است که زمانی مجلس طرح حمایت از بافت‌های تاریخ را تصویب کرده بود بلکه بتواند بودجه‌ای در این زمینه در نظر بگیرند تا از تخریب‌های بی‌جا و نادرست جلوگیری کنند اما مهرداد لاهوتی، سخنگوی کمیسیون مشترک طی صحبت‌هایی بیان کرده بود که در حال حاضر معلوم نیست صاحبان خانه‌های تاریخی می‌توانند از خانه‌هایشان استفاده کنند یا سازمان میراث فرهنگی باید آن را خریداری کند؟! که در چنین مواقعی گاهی اگر صاحبان خانه از آن استفاده نکنند مثلاً یک بنای 100 ساله از بین می‌رود و سازمان میراث نیز نمی‌تواند خانه را بخرد و نگهداری‌اش نیز هزینه‌ بالایی دارد، این‌ها مسائلی هستند که در خصوص ابنیه تاریخی مطرح هستند و باید توسط قانون برطرف شوند.

حال دوباره به بحث کتیبه‌ها و آثار این چنینی بر می‌گردیم؛ در حال حاضر همان‌طور که گفته شد کتیبه فتحعلی‌شاه قاجار در خطر است چه از نظر آسیب‌هایی که از طرف مردم به آن وارد می‌شود و چه از نظر آب و هوا و باد و باران‌هایی که باعث محو شدن و تخریب تدریجی آن شده است.

نمونه چنین آثاری که به علت نبود شرایط مناسب حفاظتی و نگهداری در معرض از بین رفتن هستند،‌ کم نیست ولی سؤال اینجاست، تا کی باید چنین تخریب‌هایی اتفاق بیفتد که یک فکر اساسی در این راستا شود؟ چند اثر دیگر باید نابود شوند تا بلکه یک نفر به هوش بیاید و اقدامی کند؟

کاش زودتر حرکت مؤثری در این زمینه انجام شود تا با نگهداری و صیانت از این آثار از فرهنگ و تاریخ گذشته‌مان حمایت شود و دیگر شاهد چنین اتفاقاتی در این زمینه نباشیم.

کاش زودتر...