تاملی بر خندوانه و نقش‌هایی که فراتر از خنداندن مردم دارد

گروه سینما و تلویزیون - این شب‌ها همه خندوانه می بینند. اصلاً کسی هست که از وجود خندوانه با خبر باشد و آنرا نبیند؟ مسلماً این یک موفقیت کم نظیر برای رسانه ملی و برنامه خندوانه است که توانسته اند اینگونه در قلب مخاطبین بنشینند. موفقیتی که از سری اول پخش آن شروع شد و حالا، در سری دوم تکرار شده است. سری دومی که بدیهی است اتاق فکر توانمندی در پس آن قرار داشته و به هدفمندتر شدن این برنامه کمک می‌کند.

به گزارش بولتن نیوز، قطعاً اصلی‌ترین رسالت خندوانه، تزریق شادی، نشاط و خنده به جامعه است. جامعه‌ای که به دلایل مختلف داخلی و خارجی، درگیری‌های سیاسی و اقتصادی گوناگونی داشته و بخش اعظم آن، به مردم تزریق شده است، نیاز دارد تا به طرق مختلف و متعدد، از بار این مصائب کم کند و حتماً در این پازل، خندوانه یک قطعه مهم و کاربردری و موفق به حساب می‌آید.

برنامه‌ای که سعی کرده تا با رعایت خط قرمزها و بدون هر نوع حاشیه، به پیش رفته و وظیفه‌ای که در قبال مخاطب دارد را به خوبی ایفا کند. رعایت خط قرمزها نکته ایست که می‌توانست تبدیل به پاشنه آشیل و عامل عدم تکرار خندوانه شود. اما برنامه سازان آن، توانستند با توانمندی و درایت لازم، این خطوط قرمز و هنجارها را درک کرده و در چهارچوب آن، کاری را انجام دهند که خیلی آنرا نشدنی می پنداشتند.

همین ویژگی‌های مثبت است که باعث شده نه تنها خندوانه تبدیل به یک اثر دلنشین برای مخاطب شود، بلکه حتی تا سطحی بالا برود که امروز ما آنرا به عنوان مدلی مناسب برای برنامه سازی طنز در نظر بگیریم. و این اتفاق، اصلاً چیز کمی نیست. اینکه کار یک گروه آنقدر خوب باشد که بتواند الگوی دیگران قرار بگیرد. اما مسلماً خندوانه به این جایگاه رسیده و از همه کپی‌برداری هایی که شاید در آینده از آن صورت بگیرد، بهتر خواهد بود. چون هیچ بدلی، جای نسخه اصلی را نمی گیرد.

اما اگر بخواهیم نگاه دقیق‌تر و عمیق‌تری به سری جدید خندوانه داشته باشیم، باید دو سه نکته ویژه را در آن برجسته کنیم. نکته اول، تلاش این برنامه برای برقراری بیشتر و قوی‌تر اتحاد ملی در بین آحاد جامعه است. اینکه در ابتدای هر قسمت این برنامه، از طرف مجری و حاضران، به گروه یا گروه‌هایی از جامعه تقدیم می‌شود و در مجموع، از همه اقشار جامعه یادی شده و به آن‌ها بها داده می شود، در هیمن راستا قابل تحلیل است.

و از آن مهمتر، دعوت از گروه‌های مختلف اجتماعی برای حضور در برنامه به عنوان مهمان و شنیدن حرف و دغدغه های آن‌ها در قالب طنز است. اینکه یکبار از مردم شهرستانی دور افتاده دعوت می شود، اینکه قشر خاصی به برنامه دعوت می‌شود و در بطن برنامه طنزی که بر دل نشسته، حرف‌های ناشنیده بیان می شود، نکته قابل ارزشی است که در اتحاد بین آحاد مردم نقش مؤثر دارد.

نکته دوم، موضوعاتی است که در طول برنامه‌ها و به تناسب مهمان‌ها به آن‌ها پرداخته می شود. موضوعات بعضا ارزشی و عموما اجتماعی که در لباس خنده و تملیح، در دستور کار قرار گرفته و محتوای مدنظر را به مخاطب انتقال می دهد. مثل برنامه‌ای که به برادران افغانی عزیز پرداخته و با توجه به مفهوم ایران فرهنگی و قرار داشتن بسیاری از همسایه های ما در دایره این مفهوم، چیزی فراتر از یک برنامه طنز به صرفه طنز از خندوانه می‌سازد.

برنامه‌ای که نشان داده می‌تواند وارد حوزه دیپلماسی عمومی شده و در نزدیکی ملت‌های همسایه با ملت ایرانی نقش بسزایی ایفا کند. ما همین جا از فرصت استفاده کرده و به عوامل خندوانه پیشنهاد می‌دهیم که موارد مشابهی مثل برنامه مخصوص برادران افغانی را می‌توان درباره دیگر همسایگانی تولید کرد که در ذیل مفهوم ایران فرهنگی با ما دارای قرابت هستند.

سومین نکته نیز به قول و قرارهایی برمی‌گردد که از هر مهمانی گرفته شده و این آموزش را برای مخاطبین دارد که باید هر کس به اندازه وسعتی که دارد، به دیگران منفعت برساند. نه اینکه تا جایی که راه دارد، جیب خودمان را پر کنیم و هیچ کاری به کار دیگران نداشته باشیم و اصلاً به این فکر نکنیم که وظیفه ما این است که به دیگران، خیر برسانیم.

علی ایحال، خندوانه این روزها ایام خوب و موفقی را پشت سر می‌گذراند و ما از همین جا برای موفقیت ایشان آرزوی خیر کرده و امیدواریم بتوانند علاوه بر خندان بیشتر مردم، نقش‌های کلان تری که می‌تواند ایفا کند را به بهترین وجه عملی نماید.