نظام بانکی در انتظار اتصال مجدد به سوئیفت

گروه اقتصادی، پس از جمع بندی نهایی مذاکرات هسته ای میان ایران و گروه ۵+۱ ؛ سوئیفت در بیانیه ای اعلام کرد ۱۶ بانک ایرانی در انتظار پیوستن به شبکه ارتباطات مالی بین بانکی هستند.

به گزارش بولتن نیوز، نمایندگان سوئیفت به مقامات وزارت خزانه‌داری آمریکا گفته اند بانک‌های ایرانی برای دسترسی به سوئیفت باید مجدد تقاضا کنند و این بانک‌ها باید نرم‌افزار رایانه‌ای و سخت‌افزار خود را برای اطمینان از اینکه به استانداردهای امنیتی سوئیفت عمل می‌کنند به‌روزرسانی کنند.
 
 
 
* تحریم سوئیفت شبکه بانکی ایران 
 
 
پس از تحریم‌های اروپایی علیه ایران درسال 2012 که شامل وادار کردن سوئیفت به قطع دسترسی بانک‌های ایرانی به خدماتش بود به اهداف کشورهای اروپایی کمک کرد، به طوریکه طبق آمار یورواستات، واردات اتحادیه اروپا از ایران از بیش از 17 میلیارد یورو درسال 2011 به 1.2 میلیارد یورو در سال 2014 کاهش یافت.
 
 
آمار یورو استات همچنین نشان می‌دهد صادرات به ایران هم حدود 40 درصد کاهش یافت و به 6.4 میلیارد یورو رسید.
 
 
سوئیفت که خود را به عنوان یک ابزار بی‌طرف برای اعضایش توصیف می‌کند، می‌گوید تنها برای عمل به مقررات اتحادیه اروپا دسترسی بانک‌های ایرانی به خدماتش را قطع کرد.
 
 
لئونارد شرانک مدیرعامل سابق سوئیفت می‌گوید: من از سوئیفت به عنوان یک سلاح سیاسی استفاده نمی‌کنم بلکه در این مورد فکر می‌کنم که کاملا توجیه شده است. 
 
 
* سرنوشت سوئیفت پس از تحریم ها 
 
 
پیش از اینکه بانک‌های ایرانی مجدد وارد این سیستم شوند ، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا باید لغو تحریم‌ها را به این اتحادیه ارائه کند.شورای اتحادیه اروپا که نماینده دولت‌های این بلوک سیاسی - اقتصادی است سپس برای بازبینی این تحریم‌ها موافقت خواهد کرد و لغو تحریمها تنها زمانی به اجرا در خواهد آمد که در ژورنال رسمی اتحادیه اروپا منتشر شود.
 
 
بگفته منابع آگاه در اتحادیه اروپا ،‌ این پروسه ممکن است چند روز یا چند هفته یا ماه‌ها طول بکشد که به تمایل سیاسی کشورهای اتحادیه اروپا بستگی خواهد داشت.
 
 
 
 
 
پروسه پذیرش سوئیفت برای کاربران جدید ساده نیست و شامل تاییدیه اسناد مالی، جمع‌آوری اطلاعات از مقامات محلی و پر کردن اسناد درخواست دیجیتالی است.
 
 
کارشناس مسایل اقتصادی با تاکید بر اینکه یکی از مفاد مهم  جمع بندی مذاکرات ایران و گروه 1+5 لغو تحریم های بانکی است ، افزود: در طول مدت زمان تحریم - بخشی از شبکه بانکی کشور ارتباط خود را با سوئیفت از دست داده بود که همین محدودیت - تجارت خارجی ایران را نیز با سختی مواجه ساخته و عملا هزینه نقل و انتقال بانکی افزایش پیدا کرده بود .
 
 
سید محسن طباطبائی با تاکید بر آنکه اگر غرب به مفاد تعهدات  خود به ایران نسبت به لغو تحریم ها پایبند باشد شبکه پولی و بانکی می  تواند حتی به جایگاه بهتر از گذشته خود بازگردد- یادآور شد: با این حال  بخش عمده ای از مشکلات نیازمند اصلاحات ساختاری - نهادی و مدیریتی است و لغو تحریم ها نیز تاثیر خاصی بر آنها نمی گذارد .
 
 
این کارشناس اقتصادی  با اشاره به اینکه هنوز پیوند جامعی میان شبکه بانکی کشور وفضای تولید شکل نگرفته است ، افزود: خوشبختانه هم اکنون اجرای الگو بانکداری بدون ربا در کشور به سطح مطلوبی رسیده اما همچنان در حوزه  بانکداری اسلامی ما نیازمند یک بازنگری در شبکه بانکی کشور با اجرای مدل موفق هستیم و لذا می توان ادعا کرد در فضای پساتحریم نیز تنها نسخه اقتصاد مقاومتی می تواند حلال مشکلات اقتصادی باشد .
 
 
حال یک روز پس از جمع بندی نهایی مذاکرات هسته ای میان ایران و گروه 5+1 ؛ سوئیفت در بیانیه ای اعلام کرد 16 بانک ایرانی منتظر دسترسی به شبکه ارتباطات مالی بین بانکی هستند.
 
 
براساس بیانیه سوئیفت، سوئیفت از  "برنامه جامع اقدام مشترک" و احتمال برداشته شدن تحریم ها که توافق مذکور بدنبال خواهد داشت، مطلع است.
 
 
در ادامه این بیانیه آمده است: سوئیفت به عنوان ابزاری با ویژگی جهانی سیستماتیک اجازه ندارد تصمیمات تحریمی بگیرد و هر گونه تصمیم برای برداشته شدن تحریمها علیه کشورها یا اشخاص تنها با نهادهای دولتی و قانونگذاران ذی صلاح خواهد بود.
 
 
در حالیکه اروپا تهدید کرده دسترسی به سوئیفت را برای کشورهای دیگری مانند روسیه قطع می‌کند، اما ایران تنها کشوری است که دسترسی آن به سوئیفت ممنوع شده است.
 
 
درحال حاضر اتحادیه اروپا بانک‌های ملت، سینا،تجارت، ملی، رفاه، صادرات، پست‌بانک، توسعه صادرات،کارگشایی، فیوچرز، ایران و اروپا، انصار، PLB، PLS و بانک مرکزی را تحریم کرده و مراودات بین‌المللی این بانک‌ها مختل است.
 
 
ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی نیز درباره اتصال دوباره شبکه بانکی به سامانه بین المللی سوئیفت با اشاره به سوئیفت به عنوان یکی از ابزارهای برقراری ارتباط گفت :‌‌ سوئیفت  به زودی می تواند عملیاتش را شروع کند و ما می توانیم از این ابزار برای ارتقای نظام بانکی استفاده کنیم.
 
 
به عقیده کارشناسان ؛ بیانیه سوئیفت به معنای آن است که تحریم سوئیفت همزمان با لغو تحریم های یکجانبه اتحادیه اروپا علیه کشورمان ، لغو خواهد شد که پیش بینی می شود زمان آن انتهای سال 2015 یعنی اواسط زمستان 1394 خواهد بود.
 
 
 
با رشد تجارت خارجی پس از جنگ جهانی دوم بویژه در اواخر دهه 1950 ، عملیات بین‌المللی بین بانکی نیز گسترش یافت که این حجم بالا سبب آشفتگی در پرداخت‌های بین‌المللی و افزایش هزینه‌های بانکی شده بود.
 
 
در اوایل دهه 1960 حدود 60 بانک بزرگ اروپایی و آمریکایی به این فکر افتادند که چگونه می‌توان پیام‌های بین بانکی را به نحوی طرح‌ریزی و استاندارد کرد که اتوماسیون سیستم بانکی بین‌المللی را به همراه داشته باشد.
 
 
در دسامبر سال 1967  ، هفت بانک معتبر از کشورهای آمریکا، اتریش، انگلستان، دانمارک، سوئیس، فرانسه و هلند مطالعه ای را شروع و در سال 1971 ؛ 73 بانک از این کشورها هزینه مطالعه را تقبل کردند.
 
 
این مطالعه به همت گروهی از متخصصان و به مدت یک سال طول کشید و نتایج آن در سال 1972 ارایه شد و در نهایت در ماه می 1973 سوئیفت با عضویت 239  بانک از 15 کشور در شهر لا هولپ (  ( La Hulpe در نزدیکی بروکسل پایتخت کشور بلژیک تأسیس شد.
 
 
* سوئیفت کد چیست؟
 
 
سوئیفت کد ( Swift Code ) یک نوع علامت انحصاری برای شناسایی بانک هاست.  این کد برای انتقال وجه بین بانک ها ، خصوصا انتقال وجه بین المللی و ارسال حواله ارزی استفاده می شود ، همچنین بانک ها با استفاده از بستر سوئیفت به یکدیگر پیغام می دهند.
 
 
کد سوئیفت از 8 تا 11 کاراکتر تشکیل شده است ، زمانی که کد سوئیفت 8 رقمی داده می شود منظور بانک عامل مورد نظر است و شعبه را مشخص نکرده است.
 
 
چهار کاراکتر اول کد سوئیفت : معرف کد بانک است که تنها می تواند حروف باشد.
 
 
دو کاراکتر دوم : معرف کشور بانک است ، به طور مثال برای ایران IR است
 
 
دو کاراکتر سوم : کد موقعیت مکانی بانک است .
 
 
سه کاراکتر آخر : کد شعبه بانک است که بدون این کد نیز شماره سوئیفت کامل است و این مورد انتخابی است .  
 
 
به طور مثال کد بانک اقتصاد نوین شعبه تهران به صورت زیر است :
 
 
BEGNIRTHAFG
 
 
چهار کارکتر  اول یعنی BENG معرف بانک اقتصاد نوین است.
 
 
IR معرف ایران است.
 
 
TH معرف موقعیت مکانی یعنی تهران است.
 
 
AFG معرف کد شعبه است .
 
 
سوئیفت؛ انجمن ارتباط مالی بین بانکی بین‌المللی است که از حروف اول عبارت "The Society For Worldwide Interbank Financial Telecommunication” مشتق شده است و مرکز آن در بلژیک است.
 
 
 
 
* مزایای سوئیفت
 
 
رشد چشمگیر سوئیفت به خاطر مزایای بی شمار آن است که ازجمله این مزایا می توان به امنیت و سرعت آن اشاره کرد.
 
 
سامانه  به نحوی طرح‌ریزی شده است که با ارسال پیام ازطریق شبکه سوئیفت امکان برقراری ارتباط بین رایانه‌های دو بانک و انجام کلیه مراحل حسابداری از قبیل عملیات بستانکاری و بدهکار کردن حساب‌های زیربط، تهیه صورت‌حساب وصورت مغایرت بدون دخالت نیروی انسانی امکان‌پذیر بوده و روز کاری بعد کلیه اقدام باز حساب‌های ارزی مشخص و امکان رفع مغایرت‌ها به‌طور سریع فراهم خواهد بود.
 
 
طراحی سیستم سوئیفت به نحوی بوده که درصد اشتباه در آن بسیار اندک است ودرصورتی که مشخصه پیام به‌طور صحیح و مطابق با استانداردها تنظیم نشود، سیستم از قبول آن خودداری می‌کند. سوئیفت ادعا می‌کند که درحدود 99 و99 صدم درصد قابل اطمینان است.
 
 
علت وجودی این ادعا مفقود نشدن یک پیام سوئیفتی از اول تأسیس در این شبکه است. بنابراین با حجم زیاد پیام‌ها قابلیت اطمینان به سیستم نزدیک به صد درصد است.
 
 
پیام‌های مبادله شده به صورت خودکار مخابره می‌شوند ومتن پیام‌ها تا رسیدن به مقصد پراکنده و نامفهوم است ودسترسی به پیام‌ها ازجانب افراد غیرمجاز میسر نیست.
 
 
سرعت انتقال پیام درسیستم سوئیفت بسیار بالاست. ارسال پیام چند ثانیه بیشتر طول نمی‌کشد وبه محض ارسال آن ازطریق شبکه سوئیفت ازجانب آخرین امضای مجاز، بلافاصله پیام تحویل سوئیفت می‌شود.