سرنوشت جانشین مسکن‌مهر چه می‌شود؟

عباس آخوندی هم‌چنین بیان کرده است: در بحث مسکن مهر به دلیل جانمایی‌های غلط و حرکت احساسی در گذشته ما با مشکلات و گرفتاری‌های لاینحلی روبه‌رو بودیم که در سطح کشور سعی شد این مشکلات یکی پس از دیگری گره‌گشایی شود. در برخی از این مجتمع‌ها امکان احداث برخی تاسیسات روبنایی وجود ندارد ولی سعی کردیم با تامین یک سوم هزینه‌ها از طریق منابع وزارت راه و شهرسازی بتوانیم در تکمیل این تاسیسات کمک کنیم.

با این حال یک کارشناس مسکن معتقد است با توجه به سرمایه‌های هزینه شده برای مسکن مهر نمی‌توان به بهانه موافق نبودن با سیاست‌های این طرح، آن را نادیده گرفت.

محمد عدالتخواه در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: درست است که دولت قبلی به شکل بی‌برنامه بودجه‌ی ممکلت را خرج مسکن مهر کرد اما به هر حال این اقدام صورت گرفته و دولت فعلی باید آن را به سرانجام برساند.

سید حمید کلانتری معاون امور تعاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم از آغاز عملیات اجرای طرح مسکن اجتماعی از نیمه دوم سال 94 خبر داد و درباره پرداخت تسهیلات ساخت آن، گفت: طبعا تسهیلات ساخت مسکن اجتماعی نیازمند هماهنگی با بانک مسکن است و تلاش این است که وام ارزان قیمت اختصاص یابد و تعاونی‌های مسکن اجتماعی شکل بگیرند تا کار شروع شود.

به نظر می‌رسد برای ساماندهی بخش مسکن نیاز به یک استراتژی بلندمدت است که به گفته‌ی آخوندی در سه دهه سال گذشته توفیقی در این خصوص حاصل نشده است. نقش بخش خصوصی در سال 87 تا 90 از 73 درصد به 64 درصد کاهش داشته و در برابرش سهم بانکی در حوزه اعتبارات بانکی در این بخش افزایش داشته است، همان بحثی که موجب بحران مالی در ایران شده است.

کامبیز اثباتی کارشناس مسکن با بیان این‌که مسکن مهر از پای‌بست ویران است گفت: شرایط ایمنی، تاسیسات و امکانات رفاهی پروژه‌های مسکن مهر به قدری ضعیف است که ارزش نقش ایوان را ندارد. یکی از ساختمان‌های مسکن مهر در شهر مشهد قبل از اتمام ساخت، تخریب شد. الان هم که نمی‌شود برای فوندانسیون‌های ریخته شده کاری انجام داد. با این شرایط هیچ‌کس نمی‌داند باید برای این ساختمان‌ها چه فکری کرد.

سال گذشته اعلام شد وزارت راه و شهرسازی در حوزه مسکن ۴ برنامه مسکن حمایتی، مسکن اجتماعی، بازار رهن ثانویه و صندوق توسعه مسکن را در برنامه دارد. در قالب مسکن اجتماعی دولت در نظر دارد ۷۰ هزار واحد مسکونی را خودش بسازد و ۸۰ هزار واحد دیگر را مراکز خیریه بسازند، یعنی در مجموع سالانه ۱۵۰ هزاره مسکن اجتماعی ساخته شود.

در قالب مسکن حمایتی نیز ۲۵۰ هزار واحد ساخته می‌شود. همچنین در طرح ساماندهی سکونتگاهاهی غیررسمی نیز ۱۴۰ هزرا واحد ساخته خواهد شد در مجموع وزرات راه برای ساخت ۵۴۰ هزار واحد مسکن هدف‌گذاری کرده است.

علیرضا خسروی عضو کمیسیون عمران مجلس با تاکید بر اینکه دیدگاه مجلس ساخت حداقل ۲ میلیون واحد مسکونی باتوجه به نیاز کشور است گفت: دولت در نظر دارد در مسکن اجتماعی ۶۰ درصد اجاره‌بها را به صورت یارانه (بن اجاره) پرداخت کند. این پرداخت از طریق سپرده‌گذاری ۱۵۰۰ میلیارد تومان در بانکها با نرخ ۲۳ درصدی است تا به این ترتیب سالانه ۳۴۰ میلیارد تومان سود عاید دولت می‌شود.

وی ادامه داد: با توجه به ساخت ۷۰ هزار واحد مسکونی در سال ماهانه ۶۵۰ هزار تومان به هر واحد تعلق می‌گیرد اما اینکه این میزان پول با چه روشی پرداخت می‌شود ابهام دارد. اگر بطور مستقیم ازای اجاره پرداخت شود تورم را به وجود می‌آورد.

عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه این کار مانند این است که ما بدون اطلاعات وارد میدان مین شویم تاکید کرد: در مسکن حمایتی قرار است سالانه ۲۵۰ هزار واحد مسکن ساخته شود که در آن ۳۵ درصد اقساط وام خرید توسط دولت تخصیص می‌یابد.

خسروی با اشاره به اینکه دولت پیش‌بینی کرده در طول ۴ سال از محل وجوه اداره شده (بودجه عمومی) ۱۳۵ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان به مسکن حمایتی اختصاص یابد گفت: سهم متقاضی از اقساط ماهانه این طرح ۱.۴ میلیون تومان تا ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان است.

وی همچنین مبلغ سپرده‌گذاری متقاضی برای مسکن حمایتی را ۵۰ میلیون تومان اعلام کرد.

طی روزهای گذشته علی ربیعی وزیر رفاه درخصوص مسکن اجتماعی گفت: تاکنون منتظر سهم یارانه در این خصوص از محل هدفمندی یارانه‌ها برای وام بوده‌ایم چون موضوع کمی پیچیده شده دستور دادیم اقدامات مربوط آغاز شود چون بازپرداخت وام‌های مسکن اجتماعی از چند سال دیگر شروع می‌شود و تا آن زمان هم مشکلات ما کمتر می‌شود. در گام اول مسکن اجتماعی را برای بازنشستگان و سپس برای شاغلان و گروه‌های دیگر خواهیم داشت.

انتقاداتی همچون تورم‌زایی، درگیر کردن دولت در یک طرح ابتدایی، خارج از محدوده بودن، مشکلات زیرساختی و کیفیت پایین ساخت و سازها به مسکن مهر وارد است اما باید دید مسکن اجتماعی برای مسکن مهر جانشینی خلف می‌شود یا به سرنوشت آن دچار خواهد شد.