هفت تپه، گنج ایرانی دور از خاک ایران
مقدمه: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار سال 92 با رئیس و اعضای شورای اسلامی، شهردار، معاونان و شهرداران مناطق مختلف تهران، با اشاره به لزوم اهتمام ویژه به معماریِ ساختوسازها در تهران به منظور ایجاد فضای سبک زندگی اسلامی تأکید کردند. رهبر انقلاب اسلامی به موضوع معماری ساختوسازها در تهران نیز اشاره کردند و گفتند: حقیقتاً معماری و نمای تهران، نمای یک شهر اسلامی نیست و شهرداری و شورای شهر باید این موضوع را جزو جدی‌ترین مسائل خود بدانند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به تأثیرگذاری معماری و نمای ساختوسازها بر فضای سبک زندگی افزودند: باید هرچه ممکن است، محیط زندگی شهر به گونه‌ای طراحی و ساخته شود که تحقق سبک زندگی اسلامی راحت‌تر امکان‌پذیر باشد. از همین رو ما سعی می‌کنیم در پرونده‌ای اختصاصی به موضوع معماری پرداخته و با معیار قرار دادن بناهای اصیل معماری ایرانی باستانی، اسلامی و حتی معماری‌های هویت‌دار بین‌المللی، دست به نقد وضعیت معماری امروز شهرها بزنیم.
گروه سبک زندگی - هَفت‌تَپه یک محوطه باستانی در استان خوزستان در حدود ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر شوش واقع شده و مجموعه‌ای از تپه‌های باستانی‌است که احتمالاً شهر تیکنی یا کابناک از تمدن عیلام را درخود جای داده‌است. گستردگی این محوطه باستانی به مراتب باعث جلب توجه کاوشگران مختلف قرار گرفته‌است. بنابر نظریه‌هایی از این شهر به عنوان یک مرکز مهم سیاسی در زمان حکومت عیلامیان و پادشاهی تپتی‌اهر در سده پانزده پیش‌از میلاد یاد شده‌است که پس‌از ویرانی آن٬ شهر شوش به مرکز قدرت تبدیل شده‌است٬ هرچند هنوز مدرکی محکم برای اثبات آن بدست نیامده‌است. نخستین عملیات حفاری به سرپرستی دکتر عزت‌الله نگهبان در سال ۱۳۴۴ در این محل آغاز گردید که تا سال ۱۳۵۷ ادامه یافت.
به گزارش بولتن، در اين منطقه حين عمليات ساختماني قسمتي از يك ديوار خشتي و طاق آجري نمايان شد و از آن زمان حفاري علمي در منطقه شروع شد و آثار زيادي از دوره عيلامي از دل خاك بيرون آمد. يكي از آرامگاههايي كه حفاري شد به گفته دكتر نگهبان آرامگاه تپتي آهار و ملكه او است و اين موضوع در سنگ نبشته اي كه در محوطه آرامگاه بود نوشته شده است. در اين آرامگاه حدود بيست و يك اسكلت وجود داشت كه پس از هر تدفين در آرامگاه با آجر بسته ميشد و در تدفين بعدي آنرا باز ميكردند.به طور كلي در اين منطقه گورهاي جمعي،مقبره شاهي،تدفين در تابوت ،تدفين هاي ساده در كف خانه وتدفين در گور خمره ديده شده است.در ضمن چند سنگ نوشته بسيار بزرگ و متجاوز از هزاران گل نوشته كه در هفت تپه كشف شده است نشان از رواج كتابت در اين دوره تاريخي ميدهد.
بقاياي زيگوراتي در هفت تپه به صورت مخروبه قرار دارد كه احتمالا در حدود 30 متر ارتفاع داشته است. در محل ديگري بقاياي يك كاخ ديده ميشود و از آنجا تعداد زيادي گل نوشته بابلي كشف شد. . طاقي كه در مقبره مشهور هفت تپه وجود دارد قديمي ترين نوع طاق در دوره عيلامي است.
ساخت آرامگاه در میان همه ادیان و تمدن ها رایج بوده است.از قدیم در ایران مردگان را با ابزارهای قیمتیشان زیر خاک دفن میکردند . هفت تپه در خوزستان و در نزدیکی چغازنبیل واقع شده است. شهر شوش که میتوان آنرا قدیمی ترین شهر جهان دانست در برگیرنده آثارپیش از تاریخ و تمدن عیلامی است. در این شهر تپه های زیادی وچود دارد که این آثار را در خود دفن کرده اند. و حالا خیلی از این آثار که متعلق به ایران است در موزه های جهان پخش شده است.
سوالی که اینجا مطرح میشود این است که چرا این آثار که تعلق به این مرزو بوم دارد باید در موزه های مختلف دنیا باشد و چرا از سوی میراث فرهنگی و وزارت ارشاد اسلامی برای پس گرفتن این آثار ارزشمند اقدامی موثر نمی شود. همچنین با توجه به گفته های بالا در مورد تدفین های ساده در ادوار گذشته برای عموم مردم، امروز شاهد خاکسپاری های گرانقیمت و تجملی هستیم که نه با فرهنگ باستانی ایرانی و نه فرهنگ اسلامی ما همخوانی دارد.
منبع:
ویکی پدیا
ایران اطلس
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
