در تامین آب شرب با بحران مواجه هستیم

حسین اسماعیلیان با اشاره به اینکه تمامی استان خراسان به منطقه‌ای خشک تبدیل شده است به وضعیت بارندگی‌های سال‌های اخیر اشاره و اظهار کرد: یک‌سوم بارندگی‌های دنیا در کشور ایران است.

وی با اعلام اینکه متوسط بارندگی استان از متوسط بارندگی کل کشور کمتر است، اظهار کرد: متوسط بارندگی کشور 250 میلیمتر و متوسط بارندگی استان 224 میلیمتر است.

اسماعیلیان با بیان اینکه به خاطر خشکسالی‌های 15 ساله اخیر، به شدت میزان بارندگی‌ها کاهش یافته، در خصوص میانگین بارندگی‌های 10 ساله اخیر عنوان کرد: به طور میانگین در 10 ساله گذشته 209 میلیمتر بارندگی در استان خراسان داشته‌ایم که شیب منفی یک درصد در میزان بارندگی‌ها را نشان می‌دهد.

73 درصد از بارندگی‌های استان تبخیر می‌شود

اسماعیلیان با اظهار تاسف از اینکه 69 درصد بارش‌هایی که در کشور صورت می‌گیرد تبخیر می‌شود و تنها 30 درصد منابع آب تجدیدپذیر در اختیار ما قرار می‌گیرد، اظهار کرد: این آمار در استان خراسان به گونه‌ای است که 73 درصد از بارندگی‌ها تبخیر و تنها 27 درصد منابع آبی استان خراسان قابل استفاده است.

وی با اعلام اینکه در استان خراسان رضوی اتکاء بسیار شدیدی به منابع آب زیرزمینی داریم؛ به طوری که در استان 72 درصد به منابع آبی زیر زمینی و 28 درصد به منابع آبی سطحی متکی هستیم، خاطرنشان کرد: به دلیل اینکه در سطح استان خراسان منابع آبی پایداری نداریم، مجبور هستیم به منابع آبی زیرزمینی متکی باشیم.

اسماعیلیان بیشترین کسری مخزن در بین استان‌های کشور را مربوط به استان خراسان رضوی دانست و اظهار کرد: همه ساله یک میلیارد و 176 میلیون مترمکعب بیشتر از ظرفیت منابع آبی زیرزمینی برداشت می‌شود؛ در صورتی که براساس استانداردهای بین‌المللی نرم متعادل نباید بیشتر از 40 درصد باشد.

مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی با بیان اینکه هم اکنون از 76 درصد منابع آب تجدیدپذیرکشور و 125 درصد منابع استان خراسان رضوی استفاده می‌شود، بیان کرد: براساس آمارهای موجود نه تنها در سطح استان خراسان از 100 درصد منابع آب تجدیدپذیر استفاده می‌کنیم بلکه از 25 ذخایر آبی که هزاران سال است در سفره‌های آب ذخیره شده هم استفاده می‌کنیم.

وی با اشاره به اینکه هم اکنون 25 میلیارد متر مکعب از ذخایر آب زیرزمینی کم شده است، اظهار کرد: اگرچه ظرفیت تمامی سدها 50 میلیارد مترمکعب است اما در طی 25 سال گذشته به اندازه آب تمامی سدها از منابع آبی زیرزمینی استفاده کرده‌ایم.

افت یک متری سفره‌های آب زیرزمینی در هر سال

اسماعیلیان با بیان اینکه همه ساله در استان خراسان رضوی شاهد افت یک متری سطح آب‌های زیرزمینی هستیم که این آمار در بعضی از دشت‌ها به بیش از دو متر می‌رسد، گفت: این نشان می‌دهد که یکی از حساس‌ترین و حیاتی‌ترین نیازهای ما آب شرب است.

وی با اشاره به اینکه کمتر شهرستانی در سطح استان خراسان داریم که افزایش ظرفیت منابع آب را داشته باشد، اظهار کرد: هم اکنون به لحاظ منابع آبی شرایطی داریم که بیشتر شهرها در تولید و مصرف در نقطه سربه‌سر هستند.

وی شهرهای نیشابور، سبزوار و مشهد را از جمله شهرهایی دانست که در تامین آب شرب با مشکل اساسی روبه‌رو هستند.

65 درصد شهرهای استان با تنش آبی مواجه هستند

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی با اعلام اینکه در حال حاضر 28 شهر استان که جمعیت 65 درصد شهرهای استان را شامل می‌شود، با تنش آبی مواجه هستند، گفت: در سال آینده این آمار به 33 شهر خواهد رسید.

وی با بیان اینکه بسیاری از شهرها در تامین آب شرب با مشکلات جدی مواجه هستند، تصریح کرد: سال آینده تمام اتکاء ما به منابع آبی زیرزمینی خواهد بود.

اسماعیلیان اظهار کرد: حتی اگر بارندگی‌ها تا چند سال آینده نرمال باشد، بازهم سفره‌های آبی زیرزمینی در کوتاه‌مدت به شرایط عادی بازنخواهد گشت؛ بلکه سال‌ها وقت لازم است تا به وضعیت نرمال برگردند.

وی افزود: اگر در سال جاری یک متر برثانیه کسری آب داریم، در سال آینده این کسری به 1300 لیتر در ثانیه خواهد رسید.

اسماعیلیان با اشاره به اینکه در افق 1420 از 73 شهر استان خراسان 71 شهر با تنش آبی و از این تعداد 56 شهرستان با کمبود 30 درصدی آب مواجه خواهند شد.

90 درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود

وی با بیان اینکه 90 درصد آب استان خراسان در بخش کشاورزی، هفت درصد جهت آب شرب شهر و روستا و سه درصد در بخش صنعت و خدمات مصرف می‌شود، اظهار کرد: باید توجه داشت که هر آبی را نمی‌شود برای مصرف شرب استفاده کرد.

وی با اعلام اینکه هزینه‌های بسیاری در تامین آب شرب می‌شود؛ به‌طوری که قیمت تامین یک لیتر آب در کاشمر 1100 تومان است، اما تنها 260 تومان شهروندان می‌پردازند، اضافه کرد: برای تامین آب شرب هزینه‌های بسیاری صورت می‌گیرد.

اسماعیلیان با اشاره به اینکه همزمان با افت سطح سفره‌های آب زیرزمینی، کیفیت آب هم بدتر می‌شود و در حال شور شدن است، اظهار کرد: متاسفانه در فاکتورهای شیمیایی و عناصر فلزات سنگین در حال نزدیک شدن به حد استاندارد هستیم.

وی با تاکید بر اینکه اگر در این خصوص چاره‌اندیشی نکنیم، دیگر آب قابل مصرفی نخواهیم داشت، افزود: شرایط تامین آب شرب در استان به نسبت سایر استان‌ها در کشور بسیار سخت‌تر است.

سال 95 آب فضای سبز از آب شرب جدا می‌شود

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی خاطرنشان کرد: رویکرد دولت و شورای عالی آب بر این است که تا سال 95 آب فضای سبز کلیه شهرهایی که با چالش جدی مواجه هستند، از آب شرب جدا شود.

وی با بیان اینکه اگر در بخش کشاورزی 10 درصد صرفه‌جویی شود، هیچ نگرانی در آب شُرب نخواهیم داشت، افزود: علی‌رغم تمامی چالش‌هایی که پیش رو داریم اما اگر از آب شرب استفاده بهینه کنیم، تمامی مشکلات حل خواهد شد.

اسماعیلیان همچنین استفاده از وسایل کاهنده آب را عامل 50 درصد صرفه‌جویی در مصرف آب دانست و گفت: اگر در مصرف آب صرفه‌جویی نداشته باشیم، قطعأ در چند سال آینده با بحران‌های بسیار شدید مواجه خواهیم شد.