قاتل های ترسو

به گزارش بولتن به نقل از ایران، مرگ‌های خاموش در صحنه‌های تصادف بیشتر از اینکه ناشی از شدت تصادف باشد، به خاطر فرار رانندگان و عدم امداد رسانی سریع به حادثه‌دیدگان است. دردناک است دیدن کسانی که در یک حادثه رانندگی بی‌گناه گرفتار شده‌اند و رانندگان نیز با بی‌رحمی آنها را به حال خود رها کرده و پا به فرار گذاشته‌اند.

زن 40 ساله از خانه خارج و برای گرفتن کارنامه پسرش راهی مدرسه می‌شود بی‌خبر از اینکه بداند چه حادثه‌ای در کمینش است. صدای گوشخراش کشیده شدن لاستیک‌های خودرو در پی ترمز خودرو و سپس صدای فریاد یک زن همه را به وحشت انداخت. صحنه دلخراشی بود زن بیچاره از خط عابر پیاده می‌گذشت که یک باره با برخورد شدید یک خودرو به زمین پرتاب شد. راننده که با دیدن این صحنه دستپاچه شده بود دنده عقب گرفت و در چشم برهم زدنی با فشردن پا روی پدال گاز گریخت. همه به دور زن نگون بخت جمع شده بودند و در این لحظه هیچ‌کس نتوانست حتی شماره راننده فراری را بردارد. بارها با چنین صحنه‌هایی روبه‌رو شده‌ایم که رانندگان پس از تصادف به جای توقف و کمک به مصدوم از صحنه گریخته و گاه بعد از مدت‌ها با عذاب وجدان خودشان را معرفی کرده و گاه هرگز خبری از آنها نشده است. تصادف ممکن است برای هر شخصی رخ دهد. در بسیاری از مواقع رساندن سریع مصدوم به بیمارستان می‌تواند جان دوباره‌ای به وی ببخشد و او را از مرگ نجات دهد. به همین خاطر سرعت عمل بعد از وقوع در چنین حوادثی باعث کاهش میزان خسارت جانی می‌شود اما برخی رانندگان به جای اینکه در صحنه تصادف مانده و برای نجات جان مصدوم چاره‌ای بیندیشند پا به فرار می‌گذارند و از محل حادثه متواری می‌شوند. اما چه بر سر احساس مسئولیت برخی از انسان ها آمده است که بی‌تفاوت از کنار مرگ و زندگی همنوعانشان می‌گذرند و براحتی سربر بالین می‌گذارند؟ علت چنین واکنش‌هایی چیست؟

دلیل واکنش فرار رانندگان مقصر

«عبدالصمد خرمشاهی» وکیل دادگستری در این رابطه می‌گوید: این افراد اغلب به دلیل بی‌تجربگی ترس و دستپاچگی علی رغم اینکه می‌توانند فرد مصدوم را به مراکز درمانی برسانند یا از مأموران راهنمایی و رانندگی کمک بخواهند به لحاظ فرار از مجازات صحنه حادثه را ترک کرده و مصدوم یا مصدومان را به حال خود رها می‌کنند در این‌گونه موارد مطابق ماده 719 قانون مجازات اسلامی برای فرد مرتکب بیش از 2 سوم حداکثر مجازات منظور می‌شود و دادگاه نمی‌تواند در این‌گونه موارد تخفیف دهد. در صورتی که اگر راننده مصدوم را به مراکز درمانی منتقل کند یا مأموران مربوطه را از اتفاقی که افتاده آگاه کند یا به هرنحوی موجبات معالجه و استراحت و تخفیف آلام مصدوم را فراهم کند مطابق تبصره 2 این ماده دادگاه مجازات او را تخفیف خواهد داد.

دو میهمان بیمارستان

ساعت 8 شب 14 خرداد ماه بود کیان با مادرش در پارک بازی می‌کرد که ناگهان از جلوی چشمان مادرش ناپدید شد و همزمان صدای گریه پسرک را از خیابان شنیدند. مادر دلنگران با دیدن پسر 2 ساله‌اش زیر چرخ‌های خودرو شوکه شده بود راننده که ادعا می‌کرد پسرک ناگهان جلوی خودرو پریده سریعاً آنها را به بیمارستان سینا منتقل کرد. مادر کیان کوچولو در بیمارستان سینا به خبرنگار شوک گفت: 20 روز است که کیان در بیمارستان بستری شده و پای چپ پسرم شکسته است 10 بخیه به سرش زده‌اند شب حادثه پسرم را به پارک برده بودم که ناگهان این اتفاق افتاد ولی ممکن بود حادثه بدتری هم رخ دهد اما همین که راننده ما را به حال خودمان رها نکرد و سریع به بیمارستان رساند از او ممنونم هرچند که همسرم پیگیر ماجراست اما از اینکه حال پسرم بهتر است خدا را شکر می‌کنم. این زن افزود: متأسفانه در این مدتی که در بیمارستان هستم چند مصدوم را دیده‌ام که راننده پس از تصادف با آنها از صحنه فرار کرده است و کسانی که شاهد بودند آنها را به بیمارستان رسانده‌اند. مثلاً چند روز پیش دختر 25 ساله‌ای را به اتاق پسرم منتقل کردند که یک موتوری به او زده و او در جوی آب افتاده و کمر و گردنش شکسته بود راننده هم گویی 5 دقیقه مانده ولی بعد از ترس فرار کرده و خبری از او نشده و دختر بیچاره با سختی توانسته از مردم کمک بخواهد تا نجاتش دهند در این مدت فرزانه چند بار زیر تیغ جراحی رفته است و پس از بهبودی از بیمارستان مرخص شد و گفت پیگیر می‌شود تا از راننده شکایت کند و امیدوار بود از طریق دوربین مداربسته در محل، او ردیابی شود. زن 50 ساله دیگری با چشمانی پف‌آلود و قرمزرنگ که در بخش ارتوپدی بیمارستان سینا بستری بود در رابطه با حادثه‌ای که برایش رخ داده به شوک گفت: روز یکشنبه 17 خرداد بود که صبح از خانه خارج شدم تا به استخر بروم در میدان بهارستان منتظر تاکسی بودم که یک خودروی سیاه‌رنگ با سرعت زیاد به من کوبید و فرار کرد تا به خودم آمدم دیدم که در بیمارستانم، فقط به خاطر دارم یکی از همسایه‌ها تا مرا دید گفت در بیمارستانی، تصادف کرده‌ای و راننده فرار کرده است. در این تصادف کتف راستم در رفته، آرنج و دست راستم شکسته، زانو و استخوان ران پای چپم بشدت آسیب‌دیده و زیر تیغ جراحی رفتم و سرم نیز 4 بخیه خورد.

فاطمه در حالی که صورت و چشمانش کبود است با دست و پای شکسته و در گچ ادامه داد: خودم نفهمیدم که چه شد که ناگهان این اتفاق برایم افتاد به یکی از آشنایان مظنونم و گمان می‌کنم به قصد کشت من را زیر گرفته‌اند. ممکن بود در این حادثه من جانم را از دست می‌دادم چطور آدم‌ها می‌توانند بعد از چنین رفتارهایی با وجدانی راحت به زندگی‌شان ادامه دهند؟!

دیدگاه کارشناس

دکتر ابراهیمی مقدم، روان‌شناس از دیدگاه روانشناسی این موضوع را تحلیل کرده و می‌گوید: در درجه اول راننده به دلیل ترس از مجازات صحنه جرم را ترک می‌کند تا گرفتار قانون نشود. اما دلایل دیگری نیز وجود دارد که افراد چنین واکنشی را از خود نشان می‌دهند. یکی از آنها کمرنگ شدن مسئولیت‌پذیری در چنین افرادی است که آنها در خانواده یاد نگرفته‌اند که مسئولیت رفتارشان را بپذیرند. به همین خاطر در این موقعیت‌ها سریع شانه خالی کرده و خود را مقصر نمی‌دانند و به همین خاطر سریع صحنه را ترک می‌کنند. همچنین کمرنگ شدن وجدان اخلاقی نیز باعث بروز چنین واکنشی از سوی افراد می‌شود که مقصران حادثه بدون احساس گناه پا به فرار می‌گذارند.

این روانشناس ادامه داد: گاهی دیده می‌شود نوجوانان و جوانان با اعمال رفتاری نادرست از سوی همسالان یا دیگران تشویق شده و به عنوان زرنگی، احساس قدرت و اعتماد به نفس پیدا می‌کنند.

عبدالصمد خرمشاهی نیز در ادامه می‌گوید: همان‌طور که عنوان شد یکی از بزرگ‌ترین عوامل تصادفات و حوادث رانندگی، قانون‌گریزی پاره‌ای از رانندگانی است که به هیچ عنوان حاضر به تمکین از مقررات راهنمایی و رانندگی نمی‌شوند. در یک بررسی کوتاه نشان می‌دهد متأسفانه وضعیت رانندگی در شهر تهران بسیار آشفته و در‌ شأن یک پایتخت نیست. صدور قبض‌های جریمه فراوان از سوی مأموران راهنمایی و رانندگی دلیل روشنی است که اغلب رانندگان ما تمایلی به اطاعت از قوانین مربوطه ندارند اما همان‌طور که می‌دانیم تصادفاتی که منجر به فوت عابر پیاده می‌شود معمولاً ناشی از بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا رعایت نکردن مقررات راهنمایی و رانندگی و همچنین مهارت نداشتن راننده است و قانونگذار این گونه قتل‌ها را قتل غیرعمدی می‌شمارد و مجازات متخلف و مرتکب این‌گونه قتل‌ها از3تا6 سال حبس و پرداخت دیه در صورت مطالبه از سوی اولیای دم است.

این حقوقدان با اشاره به کمک کردن شاهدان در صحنه حوادث رانندگی می‌گوید: معمولاً افرادی که داوطلبانه قصد کمک دارند و مشاهده می‌کنند راننده متخلف فراری می‌شود مصدوم را به مراکز درمانی معرفی می‌کنند اما متأسفانه بعضاً مشاهده شده کسانی که قصد کمک داشته‌اند خود دچار مشکلاتی شده‌اند از جمله اینکه به عنوان مظنون بازداشت شده‌اند. به همین خاطر انگیزه کمک به مصدومان در میان افراد کم شده است اگرچه قانونی هم در این رابطه تصویب شده مبنی بر منع بازداشت کسانی که مصدومان را به مراکز درمانی انتقال می‌دهند و این در صورتی است که مصدوم، فرد کمک‌کننده را به عنوان مظنون معرفی نکند. معمولاً گزارش افسر فنی، کروکی‌های کشیده شده، نظریه کارشناس، شهادت شاهدان و سایر مدارک در این رابطه کمک می‌کند که فرد مصدوم نتواند براحتی به فرد غیر بدون ارائه مدارک تهمت زده و او را مقصر معرفی کند. نکته‌ای که در این رابطه حائز اهمیت است تشدید مجازات افرادی است که در حالت مستی رانندگی کرده، فاقد گواهینامه رانندگی هستند و از قوانین سرپیچی کرده و با سرعت غیرمجاز در سطح شهر ویراژ می‌دهند و حتی در مسیرهای ورود ممنوع تردد می‌کنند. این برخوردهای جدی می‌تواند منجر به کاهش حوادث و چنین رخدادهای تلخی شود. دکتر ابراهیمی مقدم روانشناس نیز می‌گوید: هر چند برخی از رانندگان مقصر به دلیل ترس، اختلال شخصیتی، مشکلات خانوادگی، برخورد قانون با آنها و... صحنه تصادفات را ترک و مصدومان را رها می‌کنند اما باید بدانند رها کردن شهروندان در یک موقعیت اضطراری به هیچ عنوان انسانی نیست و هیچ یک از دلایل نمی‌تواند توجیه مناسبی باشد که ما را از تعهدات انسانی و اخلاقی که نسبت به همدیگر داریم غافل کند.