کار در اقلیم نیازمند اقامت است/ از ایرانیانی که به ناحق اخراج شده دفاع می کنیم

گروه بین الملل: مدتی است نحوه برخورد با معضلات ترددهای مرزی میان اقلیم کردستان عراق و جمهوری اسلامی ایران و اقامت ایرانیها در اقلیم یکی از مباحثات روز رسانه های منطقه شده است، تاثیرگذاری مستقیم این قوانین بر زندگی و کار بسیاری از شهروندان ایرانی در اقلیم سبب شد تا خبرنگار بولتن نیوز، گفتگویی با عبدالله صالح مدیرکل دفتر روابط حکومت اقلیم با جمهوری اسلامی ایران در اربیل داشته باشد. تردد ماهیانه بیش از 20 هزار نفر ایرانی به اقلیم تنها از یکی از مراکز ورودی به اقلیم و تردد بیش از 10 هزار نفر از اقلیم به کشور از همان مرز دلیل محکمی است بر اینکه به دغدغه های مردم در این خصوص پاسخ داده شود.

* احساس می شود تردد اخیر بین اقلیم و جمهوری اسلامی ایران کمتر شده است، دلیل این کاهش چه بوده است؟

صالح: یکسال است داعش جنگی را بر کردستان عراق تحمیل کرده است، جنگی که ما آمادگی آن را نداشتیم. این جنگ متاسفانه بر همه چیز تاثیر گذاشت، از جمله گردشگری و سفر به اقلیم کردستان عراق. ولی تحلیل بنده این است که این کاهش موقت بوده و بزودی اوضاع بسان سابق برمی گردد. تنها در ماه 5 میلادی از مرز حاجی عمران 20573 ایرانی به اقلیم تردد کرده و 20489ایرانی نیز به ایران برگشته اند. از همین مرز12374 عراقی به ایران تردد داشته و 10872 عراقی به اقلیم برگشته اند.اگرچه این میزان حجم تردد نسبت به سال قبل همین موقع 60 هزار کاهش داشته است اما تردد هنوز در سطح بالایی انجام می شود و ترددها بزودی به سطح قبلی بازخواهد گشت.

* احساس می شود برای حجم بالای مسافر که از ایران به اقلیم می آیند یا از اقلیم به ایران می روند برنامه مدونی وجود ندارد و یا اگر وجود دارد اجراء نشده است، روند انجام ترددهای مرزی با برنامه به کجا رسیده است؟

صالح: نشست های متعددی میان کنسولگری جمهوری اسلامی ایران و وزارت گردشگری اقلیم برگزار شد. با این هدف که گردشگران را برای سفر به اقلیم تشویق کنیم. وزیر گردشگری از این امر استقبال کرده و کمیته گردشگری در این راستا روانه تهران شد، با 20 شرکت گردشگری ایرانی در این خصوص قرارداد بسته شد تا برای تردد گردشگران اقدام کنند. در این بخش مسئول گردشگری اقلیم مصر است که این روند ادامه داشته باشد. وزیر گردشگری هم قصد دارد بزودی به ایران سفر کند تا این توسعه روابط گردشگری وارد مرحله جدی شود.

* مدتی است خبر از ممنوعیت سفر گردشگران ایرانی به اقلیم بیش از 4 بار در سال مطرح می شود، این شائبه به وجود آمده است که اقلیم از یک سو درصدد توسعه روابط گردشگری و از سوی دیگر درصدد محدود کردن این روابط است، این موضوع را شما به عنوان متولی روابط حکومت اقلیم با جمهوری اسلامی ایران چگونه ارزیابی می کنید؟

صالح: این درست نیست. این محدودیت برای این است که مسئله کار در اقلیم سازماندهی شود. به عنوان مثال کارگران می آیند 15 روز کار می کنند و برمی گردند و دوباره روز بعد برمی گردند. می دانید که در هیچ کجای دنیا این قانون وجود ندارد که کسی بیاید و در جایی کار کند اما اقامت نداشته باشد. کار در اقلیم نیازمند اقامت است و این محدودسازی صرفا برای این است. در عین حال طبیعی است بر سفر عده ای تاثیر بگذارد.

* خوب شرکتهایی هم هستند که در اقلیم سرمایه گذاری می کنند ولی در اقلیم ساکن نیستند این موارد را چگونه می توان حل کرد؟

صالح: در مورد سرمایه گذاران و شرکتها موضوع فرق می کند، کسی که در اقلیم شرکت ثبت می کند بطور اتوماتیک نیازمند گرفتن اقامت است و با این مشکلات روبرو نیست. شرکتی که ثبت شد برای کارمندانش اقامت می گیرد.

* حضور شرکتهای ایرانی در اقلیم بیشتر شده است، این درست است؟

صالح: بله درست است. من فکر می کنم شرکتهای بزرگ ایرانی اکنون تمایل دارند در اقلیم سرمایه گذاری کنند، اکنون نزدیک به 11 شرکت بزرگ ایرانی در اقلیم هستند که پروژه های بزرگ در دست اجرا دارند و این به اعتقاد من تلاشی است برای جبران گذشته از سوی شرکتهای ایرانی و از سوی دیگر تلاشی است برای پرکردن خلاء شرکتهای دیگر از جمله ترکی که اقلیم را ترک کرده اند.

* مدتی است که ثبت شرکتهای ایرنی در اقلیم مدت زمان بیشتری می برد، آیا قانون ثبت شرکتها در اقلیم تغییر یافته است که سبب طولانی شدن زمان ثبت شرکتهای ایرانی در اقلیم می گردد؟

صالح: قانون تغییر نیافته است. ما قبلا مشکلاتی داشتیم. مشکل این بود که قبلا وزارت بازرگانی بدون اینکه مجوز مراکز امنیتی را داشته باشند به شرکتها مجوز می دادند اما اکنون این روند اصلاح شده است و اکنون بایستی شرکتها قبل از صدور مجوز نهایی مجوز ارگانهای امنیتی را باید داشته باشند تا اینکه در آینده با مشکل مواجه نشوند.

* خیلی وقتها شرکتهایی بودند که چند سال در اقلیم کار می کردند اما به یکباره از اقلیم اخراج می شدند بدون اینکه توضیحی برای آنها داده شود؟

صالح: بله درست است این مشکل وجود داشت که همان موردی بود که به آن اشاره کردم. ما اعتراض کردیم تا برنامه مدونی برای ثبت شرکتها و مجوزشان صادر شود، از این رو ما خواهان اصلاح روند شدیم. از این رو وزارت بازرگانی تا زمانی که مجوز ارگانهای امنیتی نداشته باشند نمی تواند مجوز برای شرکتها صادر کند. این هم برای حل مشکلات سابق هست که شما به آن اشاره کردید.

* این مشکل برای افراد عادی نیز وجود دارد، این موضوع را چگونه سازماندهی کردید و مدیریت نمودید؟ چرا که روزانه شاهد اخراج افراد هستیم؟

صالح: کسانی به اینجا می آیند ودرخواست اقامت می کنند، ابتدا ارگانهای امنیتی بررسی می کنند این افراد چکار می کنند. برخی از این افراد می آیند بدون اینکه کاری بکنند هزینه های زیادی پرداخت می کنند از این رو ارگانهای امنیتی این سوال را دارند که این افراد اینجا چکار می کنند؟ لذا برای حل این شک و تردیدها فرد را اخراج می کنند.افراد زیادی به اقلیم می آیند و فردی را به عنوان کفیل پیدا کرده و اقامت می گیرند. اگر ارگانهای امنیتی ببینند اقامت و تردد فرد مشکوک و غیر عادی است اقامت طرف را لغو می کنند.به عنوان مثال یک زن تنها در اقلیم ساکن شده است و کار هم نمی کند و درامدی ندارد طبیعی است اداره امنیت شک کند که این فرد اینجا چکار می کند؟

* آیا میزان اخراج ایرانیها در این مدت کاهش یافته است؟

صالح: بله کاهش یافته است. ما اینجا در دفتر روابط حکومت اقلیم کردستان عراق با جمهوری اسلامی ایران مدافع حقوق ایرانیها هستیم و اگر کسی به ناحق اخراج شود از آن فرد دفاع می کنیم. اگر حقی از آنها ضایع شده باشد از کسی قبول نمی کنیم. اما گر موضوع اخلاقی یا مواد مخدر باشد ما دخالت نمی کنیم.

* کسانی که دیپورت می شوند دلایلشان برایشان شرح می شود؟

صالح: ما براساس درخواست کنسولگری اگر افرادی دیپورت و اخراج شوند و خواهان دلایل آنها شوند دلایل اخراج این افراد را به طور رسمی به کنسولگری اعلام می کنیم .کسانی که دیپورت شده اند هیچ کدام به اتهام جاسوسی نبوده است. عده ای در ایران می گویند به اتهام جاسوسی آنها اخراج کرده اند در حالی که این صحت ندارد.

* تا حالا هیچ موردی بوده است کنسولگری پیگیر اخراج ایرانیها شود؟

صالح: بله ما دو مورد داشتیم اخیرا که به درخواست کنسولگری دلایل اخراج یکی از افراد را اعلام کردیم. مورد دیگر مربوط به شکایت یک ایرانی دیگر در تهران بود که ما نیز در حال پیگیری برای اخذ جواب هستیم و بعد از گرفتن جواب آن را بطور رسمی اعلام می کنیم . کنسولگری و ما مسئول پیگیر این امور هستیم و برای کسانی که دیپورت می شوند پرونده هایشان رسیدگی می گردد و بطور رسمی به کنسولگری پاسخ داده می شود.ما آماده رسیدگی به شکایت ایرانیها هستیم. ما از حقوق آنها دفاع می کنیم.