گروه اقتصادی، بحث حمایت از تولیدات داخلی به ویژه در سال های اخیر همواره مورد توجه فعالان اقتصادی بوده است یا به تعبیری صحبت از این مهم، همواره موضوع صحبت ها بوده است.
به گزارش بولتن نیوز، «صرفاً با حرف، مسئله حمایت از تولیدات حل نمیشود» اما. «قاسم خورشیدی» در یادداشت پیش رو با بررسی الزامات و شروط تحقق این مهم و عملیاتی شدن آن، نکاتی را برشمرده است.
این روزها و در پی سخنان مقام معظم رهبری درباره ی حمایت از تولیدات داخلی و مصرف کالای ایرانی موجی از اظهارنظرها، مقالات و گویههای رسانهای شکل گرفته که همه بر طبل ضرورت حمایت از تولیدات داخلی میکوبند. واگویی دیدگاههای مختلف در این عرصه خالی از لطف نیست؛ چرا که قطعاً تذکر و بازگویی مکرر، از ضرورتهای رسالت اطلاعرسانی صحیح و پرحجم است و اطلاعرسانی منجر به آگاهیبخشی و آگاهی منجر به رفتارسازی و تکرار رفتارها منجر به هنجار اجتماعی میشود و چقدر ارزشمند است که حمایت از تولیدات داخلی با اهتمام به مصرف آنها تبدیل به یک هنجار و ارزش پسندیده شود و بالعکس مصرف کالاهای خارجی ضد ارزش تلقی گردد.
اما این واقعیت را نباید از یاد برد که صرفاً با گفتن و بازگو کردن، مسئله حمایت از تولیدات حل نمیشود و یا به اعتباری با «حلوا، حلوا گفتن دهان شیرین نمیشود» و باید الزامات این مهم رعایت شود.
نخستین الزام متوجه صاحبان صنایع و تولیدکنندگان داخلی است که باید تلاش کنند کالای مرغوب، بینقص و با کیفیت به بازار عرضه کنند. بهترین تبلیغ هر کالایی کیفیت آن است. نظام کنترل و نظارت بر فرآیند تولید در همه بخشهای تولیدی اعم از کشاورزی و صنعتی باید به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد.
بخش اصلی نظارت و کنترل کیفیت متوجه خود صاحبان صنایع و تولیدکنندگان است که کنترل کیفی درون ساختاری تلقی میشود؛ لیکن دستگاه های اجرایی از جمله وزارت جهادکشاورزی و وزارت صنعت، معدن وتجارت نیز در این مسیر ذینقش هستند و یقیناً باید رسالتهای خود را به انجام برسانند.
الزام مهم دیگر در حمایت از تولیدات داخلی نظارت بر قیمت خرید و فروش کالا در بازار و تثبیت قیمت ها از طریق افزایش بهره وری در فرآیند تولید و مدیریت هزینه هایی است که بر قیمت کالا در بازار تاثیرگذارمی باشد.
رفع نگرانی تولیدکنندگان از طریق نظارت بر قیمت نهاده های تولید، مواد اولیه داخلی، مواد اولیه وارداتی و واردات محصول نهایی آماده فروش و چابکی سیستم حمل و نقل، می تواند در استمرار تولید و کیفیت بخش به آن منشاء اثر باشد که تمام اینها نیازمند تعامل نزدیک دستگاه¬های متولی و ارباب تولید در کشور است.
زمانی که وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت به رسالت خود برای حمایت از کالاهای داخلی کشور عمل کنند و برنامه های ملی «ارتقاء کیفیت محصولات داخلی» و «ارتقاء سطح بهروری و کاهش هزینه های تولید» را تدوین و از بخشهای مرتبط تولیدی به ویژه صنایع مطالبه کنند؛ به طوری که هر واحد تولیدی برنامهای برای ارتقاء کیفیت تولیدات و افزایش بهروری ارائه نماید و نظام پایش و کنترل اجرای برنامه را دنبال کنند،و تخصیص یارانه¬ی تولید منوط به ارائه و اجرای برنامه های مذکور باشد. در چنین شرایطی میتوان امیدوار بود که به مدد ارتقاء کیفیت تولیدات داخلی و فرهنگسازی رسانهها، مصرف کالاهای داخلی به یک ارزش و هنجار عمومی تبدیل شود.
از طرف دیگر دستگاه های ناظر مانند سازمان غذا و دارو و سازمان ملی استاندارد باید با تمام قوا از حیثیت پروانه¬ی بهداشتی و علامتاستاندارد ملی دفاع کنند و در تعلق این پروانه و علامت ارزشمند به کالاها، همه ی جوانب امر را درنظر بگیرند و با بازرسی و بازنگری مستمر، از حفظ و رعایت شرایط اولیه اعطای پروانه یا علامت به یک واحد تولیدی اطمینان حاصل نمایند.نباید به نحوی عمل شود که اعتماد عمومی به پروانه ی بهداشتی و علامت ملی استاندارد مخدوش شودو این رسالتی عظیم بر دوش سازمان های مذکوراست.
البته روی دیگر این سکه، اصلاح نظام واردات و به ویژه جلوگیری از قاچاق کالا به کشور است. در این مقوله ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز به عنوان نهادی فرابخشی و متشکل از نمایندگان قوای سهگانه و کانونی صاحب صلاحیت، باید در مقام مطالبه از دستگاههای اجرایی برآمده و الزامات پیشگیری و مقابله با قاچاق کالا در کشور را مرتباً به واحدهای اجرایی دولت دیکته کرده و تحقق آنها را مطالبه نماید.
بدیهی است تا زمانی که سرمایه گذار تولیدی و تولیدکننده با تمام وجود احساس نکند که دولت دغدغه واقعی حمایت از تولید را دارد و در همین راستا به اصلاح نظامات اقتصادی همت گماشته، نمی توان به تحقق شعار حمایت از تولید چندان امیدوار بود.
قاسم خورشيدی