زمين‌هاي تهران فرو مي‌ريزند؛ برخي مسئولان شهري فرافكني مي‌كنند
پايين رفتن تدريجي يا ناگهاني سطح زمين بر اثر تغيير شكل و جابه‌جايي ذرات خاك را فرونشست مي‌گويند؛ اين پديده بر اثر عوامل مختلفي از قبيل فعاليت‌هاي حفاري، پمپاژ آب‌هاي زيرزميني و غيره به وقوع مي‌پيوندد.
حادثه فرونشست زمين در تهران ديگر امري تكراري شده، مسئولان شهري هم در چنين مواردي فقط توپ را به زمين ديگري مي‌اندازند.
به گزارش خبرنگار اجتماعي فارس،كلانشهر تهران با بيش از 8 ميليون نفر جمعيت در گودى پاى البرز، بر روى نهشته‌هاى آبرفتى كه از فرسايش شديد البرز در راستاى گسل‌هاى گوناگون تشكيل شده، قرار گرفته است.
در چنين شهري طي يك سال اخير چندين فرونشست در نقاط مختلف تهران به دليل عبور قنات، نشت آب و غيره رخ داده است.
پايين رفتن تدريجي يا ناگهاني سطح زمين بر اثر تغيير شكل و جابه‌جايي ذرات خاك را فرونشست مي‌گويند؛ اين پديده بر اثر عوامل مختلفي از قبيل فعاليت‌هاي حفاري، پمپاژ آب‌هاي زيرزميني و غيره به وقوع مي‌پيوندد.
بر اساس يافته‌هاي محققان، پديده نشست زمين در مناطق مختلف تهران كه عمدتاً از برداشت بيش از حد آب‌هاي زير زميني ناشي شده، ضمن آسيب رساندن به تأسيسات انتقال آب شهر، ساير شريان‌هاي حياتي از جمله خطوط انتقال گاز را نيز با مخاطرات جدي مواجه مي‌كند.
علاوه بر اين شيب‌دار شدن زمين بر اثر اين فرونشست‌ها، آسيب پذيري اراضي جنوب شهر را در برابر سيل به شدت افزايش داده است.
به‌نظر مى‌رسد كه تركيب عواملى چون برداشت بيش از حد مجاز از منابع آب زيرزمينى، ضخامت لايه رسوبى و ويژگي‌هاى مهندسى رسوبات عامل اصلي فرونشست است.
بر اثر نيروهاى مؤثر در ايجاد تراكم، رسوبات دانه‌ريز مانند سيلت و رس در مقايسه با رسوبات دانه درشت مانند شن و ماسه تأثير بسيار بيشترى مى‌پذيرند. از سوى ديگر هر اندازه ضخامت رسوبات بيشتر باشد؛ آن منطقه نسبت به افت سطح آب زيرزمينى حساس تر عمل نموده، دچار فرونشست بيشترى خواهد شد.
فرونشست زمين به دليل تأثيرات مهم بر لايه‌هاي زمين و به طبع خسارات وارده در سطح، موجب شده است تا توجه بيشتري به مقوله مديريت اين پديده طبيعي به منظور پيشنهاد راهكارهاي مناسب جهت پيشگيري هر چه بيشتر از آن مبذول شود.
*چندي پيش بانك به دليل نشست؛ تعطيل شد
بعد از مسدود شدن برخي از خيابان‌هاي منتهي به ميدان منيريه، مسئولان شهري مسيرهاي جايگزين را اعلام كردند؛ ولي مشكل بار ترافيكي در اين محدوده به شدت بالا رفته است و شهروندان دچار سرگرداني شده‌اند.
خانمي 40 ساله‌اي به خبرنگار فارس مي‌گويد: تاكسي‌ها ديگر به سمت بازار حركت نمي‌كنند. ترافيك به شدت افزايش يافته و من مدت‌ها براي سوار شدن به تاكسي منتطر مي‌مانم.
وي مي‌گويد: بانكي كه در ميدان منيريه قرار دارد نيز چند وقتي است به دليل نشست تعطيل شده است.
*آب قطع شد
بعد از وقوع حادثه فرونشست زمين در ميدان منيريه آب برخي از منازل در اين محدوده قطع شد. يكي از شهروندان در اين‌باره به خبرنگار فارس مي‌گويد: آب محدوده ما نيز قطع شده است اما فقط براي خيابان انتظام آب آورده‌اند.
اين خانم 38 ساله مي‌گويد: در تردد دچار مشكل شده‌ايم و ترافيك در اين محدوده زياد است.
وي به زمان وقوع حادثه اشاره مي‌كند و مي‌گويد: يك ساعت قبل از حادثه از اين مسير عبور كرديم؛ اگر اين حادثه در روز رخ مي‌داد به شدت خطرناك بود.
وي ادامه مي‌دهد: مدرسه فرزندانم پايين ميدان منيريه است؛ نمي‌دانم با اين وضعيت تكليف مدرسه آنها چه مي‌شود.
* نشست زمين در اين محدوده قبلاً هم بوده است
بعد از حادثه ميدان منيريه برخي از مغازه‌هاي اطراف ميدان منيريه تعطيل شده است؛ يكي از مغازه‌دارها مي‌گويد: چندي پيش برخي از مغازه‌ها دچار نشست شد و به آنها اعلام كردند كه مغازه‌هايشان را تعطيل كنند.
به گفته اين مغازه‌دار، كارگران اين محدوده را بتن‌ريزي كرد و بعد اعلام شد كه مشكل برطرف شده است؛ ولي دوباره شاهد اين حادثه بوديم.
اين مرد حدوداً 60 ساله مي‌گويد: نشتي آب در اين محدوده را گزارش داده بوديم؛ ولي هيچ كس توجهي به آن نكرد.
* پيدا كردن مقصر براي نشست ميدان منيريه، داستان «مرغ و تخم مرغ» است
ميدان منيريه فروريخت و خبر آن بر روي خروجي بسياري از رسانه‌ها قرار گرفت. در نقطه مركزي شهر گودالي به مساحت 600 متر مربع در سطح و در عمق 12 متر ايجاد شد و هر سازمان و ارگاني علت متفاوتي براي اين حادثه عنوان كردند.
مسئولان شهري علت اين امر را نشت آب اعلام كرده و مي‌گويند: بعد از سقوط كاميون در داخل گودال، لوله گاز نيز تركيده و باعث انفجار شده است.
اما شركت آب و فاضلاب اعلام كرد: هيچ گونه نشت آب از لوله در سوابق حوادث يا گزارش‌هاي ردمي حداقل طي دو ماه اخير ثبت نشده و اين شركت حتي براي حفاظت از تأسيسات زيرزميني خود به شركت مترو نامه‌هايي در رابطه با لزوم حفظ بستر لوله‌هاي آبرساني كه شاهرگ حياتي شهر به شمار مي‌رود ارسال كرده؛ ولي متأسفانه بعد از بروز حادثه در اقدامي شتابزده شاهد فرافكني و اظهارنظرهاي غيركارشناسانه‌اي در اين‌باره هستيم كه اصولاً بايد بعد از گودبرداري و بررسي تمام شواهد از جمله چاه زهكش ضلع جنوبي و تأثير عمليات مترو بر راندمان كاري چاه در مورد آن اظهارنظر شود.
خسرو دانشجو، سخنگوي شوراي اسلامي شهر تهران در اين‌باره مي‌گويد: محسن هاشمي، مدير عامل مترو تأكيد دارد كه بارها نسبت به نشست اين محدوده و احتمال خطر براي ساكنان به سازمان آب و گاز هشدار داده شده، اما توجهي نشده است.
وي مي‌افزايد: توضيحات مسئولان شهري مبني بر اين است كه نشت آب و گاز و بي‌توجهي نسبت به آن زمينه نشست خيابان را فراهم كرده است، چرا كه حجم خاك شسته شده توسط آب در طولاني مدت باعث بروز اين حادثه شده است.
سخنگوي شوراي اسلامي شهر تهران تصريح مي‌كند: جدا از صحت و سقم اين توضيحات، اعضاي شوراي شهر تهران تأكيد دارند كه دستگاه‌هاي اجرايي و دستگاه‌هاي متولي مربوط به خدمات عمومي نبايد نسبت به چنين حوادثي و زمينه‌هاي بروز آن بي‌توجه باشند.
به گفته دانشجو، قطعاً چنين مسائلي با زندگي روزمره مردم در ارتباط است و مي‌طلبد كه مسئولان هماهنگي بيشتري در اين امور داشته باشند.
وي تأكيد مي‌كند: مسئولان در اين زمينه توپ را به زمين ديگري پاس ندهد.
* هشدار سازمان سازمان زمين شناسي درباره احتمال نشست زمين در تهران
سازمان زمين شناسي درباره احتمال نشست زمين در تهران هشدارهاي لازم را داده بود.
محمدجواد بلورچى، مدير امور زمين شناسى مهندسى گفته بود: مناطق 17، 18 و 19 شهردارى تهران و بزرگراه آزادگان و جاده قديم ساوه در معرض بروز فرونشست زمين، قرار دارند.
به گفته وي فرونشست بزرگى با وسعت 500 كيلومترمربع با نرخ 17سانتيمتر در سال، جنوب تهران را كه با هيچ رودخانه اى تغذيه نمى‌شود، تهديد مى‌كند كه با توجه به نقشه محدوده فرونشست در جنوب البرز؛ دشت‌هاى ورامين، قرچك، مردآباد، مهرشهر كرج و نظرآباد ساوجبلاغ نيز به آن افزوده مى‌شود.
* قاليباف: مكاتبات درباره نشت آب در تهران موجود است
محمدباقر قاليباف، شهردار تهران درباره فرونشت زمين در ميدان منيريه مي‌گويد: نشت آب در اين محدوده خوردگي ايجاد كرده است؛ خوشبختانه اين حادثه خسارت جاني در بر نداشته است.
وي با بيان اينكه مشكلات جدي در تأسيسات زيرزميني وجود دارد، مي‌گويد: اگر شما از نزديك اين حفره را مشاهده كنيد؛ مي‌بينيد كه كابل‌هاي آب، برق، مخابرات و گاز چگونه از اين محدوده عبور كرده‌اند.
به گفته قاليباف، بهخاطر نشت آب، تركيدگي لوله گاز نيز داشته‌ايم.
شهردار تهران با بيان اينكه در سطح تهران 25 درصد نشتي آب وجود دارد، مي‌افزايد: مكاتباتي در اين زمينه انجام شده و اعلام كرده بوديم كه نشتي آب وجود دارد.
* منيريه فرونشست؛ مترو آسيب نديد
شركت متروي تهران و حومه در ميدان منيريه اقدام به ساخت خطوط مترو كرده است. حفاري‌هايي در اين محدوده براي ساخت تونل‌ها انجام شده است؛ ولي در حادثه فرونشست ميدان منيريه، متروي در حال ساخت آسيبي نديد.
جعفر تشكري‌هاشمي، معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران به حادثه فرونشست زمين در ميدان منيريه اشاره مي‌كند و مي‌گويد: ميدان منيريه به دليل تركيدگي لوله آب و شسته شدن خاك فرونشست.
وي مي‌گويد: بحث نگهداري تأسيسات شهري به سلامت و ايمني شهر و جامعه مرتبط است و از مسئولان انتظار مي‌رود با بازديد و نظارت مستمر بر تأسيسات شهري مانع از بروز حوادث اينچنيني شوند.
به گفته معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران، پوسيدگي لوله‌هاي آب خصوصاً در بافت‌هاي قديمي شهر از مشكلاتي است كه همواره احتمال بروز چنين حوادثي را به دنبال دارد.
وي مي‌گويد: نشت آب از لوله‌ها در لايه‌هاي زيرين زمين ضمن آنكه سبب هدر رفتن آب مي‌شود، با شسته شدن خاك احتمال نشست زمين و بروز حوادث ناخوشايند را زياد مي‌كند كه از مسئولان انتظار مي‌رود با بازيدهاي مستمر مانع از بروز اينگونه حوادث در شهر شوند.
وي به ساخت مترو در ميدان منيريه اشاره مي‌كند و مي‌گويد: خوشبختانه سازه نگهبان و تونل خط 3 مترو در اين حادثه آسيب نديده و داخل تونل مترو ايمن است.
به گزارش خبرنگار اجتماعي فارس،كلانشهر تهران با بيش از 8 ميليون نفر جمعيت در گودى پاى البرز، بر روى نهشته‌هاى آبرفتى كه از فرسايش شديد البرز در راستاى گسل‌هاى گوناگون تشكيل شده، قرار گرفته است.
در چنين شهري طي يك سال اخير چندين فرونشست در نقاط مختلف تهران به دليل عبور قنات، نشت آب و غيره رخ داده است.
پايين رفتن تدريجي يا ناگهاني سطح زمين بر اثر تغيير شكل و جابه‌جايي ذرات خاك را فرونشست مي‌گويند؛ اين پديده بر اثر عوامل مختلفي از قبيل فعاليت‌هاي حفاري، پمپاژ آب‌هاي زيرزميني و غيره به وقوع مي‌پيوندد.
بر اساس يافته‌هاي محققان، پديده نشست زمين در مناطق مختلف تهران كه عمدتاً از برداشت بيش از حد آب‌هاي زير زميني ناشي شده، ضمن آسيب رساندن به تأسيسات انتقال آب شهر، ساير شريان‌هاي حياتي از جمله خطوط انتقال گاز را نيز با مخاطرات جدي مواجه مي‌كند.
علاوه بر اين شيب‌دار شدن زمين بر اثر اين فرونشست‌ها، آسيب پذيري اراضي جنوب شهر را در برابر سيل به شدت افزايش داده است.
به‌نظر مى‌رسد كه تركيب عواملى چون برداشت بيش از حد مجاز از منابع آب زيرزمينى، ضخامت لايه رسوبى و ويژگي‌هاى مهندسى رسوبات عامل اصلي فرونشست است.
بر اثر نيروهاى مؤثر در ايجاد تراكم، رسوبات دانه‌ريز مانند سيلت و رس در مقايسه با رسوبات دانه درشت مانند شن و ماسه تأثير بسيار بيشترى مى‌پذيرند. از سوى ديگر هر اندازه ضخامت رسوبات بيشتر باشد؛ آن منطقه نسبت به افت سطح آب زيرزمينى حساس تر عمل نموده، دچار فرونشست بيشترى خواهد شد.
فرونشست زمين به دليل تأثيرات مهم بر لايه‌هاي زمين و به طبع خسارات وارده در سطح، موجب شده است تا توجه بيشتري به مقوله مديريت اين پديده طبيعي به منظور پيشنهاد راهكارهاي مناسب جهت پيشگيري هر چه بيشتر از آن مبذول شود.
*چندي پيش بانك به دليل نشست؛ تعطيل شد
بعد از مسدود شدن برخي از خيابان‌هاي منتهي به ميدان منيريه، مسئولان شهري مسيرهاي جايگزين را اعلام كردند؛ ولي مشكل بار ترافيكي در اين محدوده به شدت بالا رفته است و شهروندان دچار سرگرداني شده‌اند.
خانمي 40 ساله‌اي به خبرنگار فارس مي‌گويد: تاكسي‌ها ديگر به سمت بازار حركت نمي‌كنند. ترافيك به شدت افزايش يافته و من مدت‌ها براي سوار شدن به تاكسي منتطر مي‌مانم.
وي مي‌گويد: بانكي كه در ميدان منيريه قرار دارد نيز چند وقتي است به دليل نشست تعطيل شده است.
*آب قطع شد
بعد از وقوع حادثه فرونشست زمين در ميدان منيريه آب برخي از منازل در اين محدوده قطع شد. يكي از شهروندان در اين‌باره به خبرنگار فارس مي‌گويد: آب محدوده ما نيز قطع شده است اما فقط براي خيابان انتظام آب آورده‌اند.
اين خانم 38 ساله مي‌گويد: در تردد دچار مشكل شده‌ايم و ترافيك در اين محدوده زياد است.
وي به زمان وقوع حادثه اشاره مي‌كند و مي‌گويد: يك ساعت قبل از حادثه از اين مسير عبور كرديم؛ اگر اين حادثه در روز رخ مي‌داد به شدت خطرناك بود.
وي ادامه مي‌دهد: مدرسه فرزندانم پايين ميدان منيريه است؛ نمي‌دانم با اين وضعيت تكليف مدرسه آنها چه مي‌شود.
* نشست زمين در اين محدوده قبلاً هم بوده است
بعد از حادثه ميدان منيريه برخي از مغازه‌هاي اطراف ميدان منيريه تعطيل شده است؛ يكي از مغازه‌دارها مي‌گويد: چندي پيش برخي از مغازه‌ها دچار نشست شد و به آنها اعلام كردند كه مغازه‌هايشان را تعطيل كنند.
به گفته اين مغازه‌دار، كارگران اين محدوده را بتن‌ريزي كرد و بعد اعلام شد كه مشكل برطرف شده است؛ ولي دوباره شاهد اين حادثه بوديم.
اين مرد حدوداً 60 ساله مي‌گويد: نشتي آب در اين محدوده را گزارش داده بوديم؛ ولي هيچ كس توجهي به آن نكرد.
* پيدا كردن مقصر براي نشست ميدان منيريه، داستان «مرغ و تخم مرغ» است
ميدان منيريه فروريخت و خبر آن بر روي خروجي بسياري از رسانه‌ها قرار گرفت. در نقطه مركزي شهر گودالي به مساحت 600 متر مربع در سطح و در عمق 12 متر ايجاد شد و هر سازمان و ارگاني علت متفاوتي براي اين حادثه عنوان كردند.
مسئولان شهري علت اين امر را نشت آب اعلام كرده و مي‌گويند: بعد از سقوط كاميون در داخل گودال، لوله گاز نيز تركيده و باعث انفجار شده است.
اما شركت آب و فاضلاب اعلام كرد: هيچ گونه نشت آب از لوله در سوابق حوادث يا گزارش‌هاي ردمي حداقل طي دو ماه اخير ثبت نشده و اين شركت حتي براي حفاظت از تأسيسات زيرزميني خود به شركت مترو نامه‌هايي در رابطه با لزوم حفظ بستر لوله‌هاي آبرساني كه شاهرگ حياتي شهر به شمار مي‌رود ارسال كرده؛ ولي متأسفانه بعد از بروز حادثه در اقدامي شتابزده شاهد فرافكني و اظهارنظرهاي غيركارشناسانه‌اي در اين‌باره هستيم كه اصولاً بايد بعد از گودبرداري و بررسي تمام شواهد از جمله چاه زهكش ضلع جنوبي و تأثير عمليات مترو بر راندمان كاري چاه در مورد آن اظهارنظر شود.
خسرو دانشجو، سخنگوي شوراي اسلامي شهر تهران در اين‌باره مي‌گويد: محسن هاشمي، مدير عامل مترو تأكيد دارد كه بارها نسبت به نشست اين محدوده و احتمال خطر براي ساكنان به سازمان آب و گاز هشدار داده شده، اما توجهي نشده است.
وي مي‌افزايد: توضيحات مسئولان شهري مبني بر اين است كه نشت آب و گاز و بي‌توجهي نسبت به آن زمينه نشست خيابان را فراهم كرده است، چرا كه حجم خاك شسته شده توسط آب در طولاني مدت باعث بروز اين حادثه شده است.
سخنگوي شوراي اسلامي شهر تهران تصريح مي‌كند: جدا از صحت و سقم اين توضيحات، اعضاي شوراي شهر تهران تأكيد دارند كه دستگاه‌هاي اجرايي و دستگاه‌هاي متولي مربوط به خدمات عمومي نبايد نسبت به چنين حوادثي و زمينه‌هاي بروز آن بي‌توجه باشند.
به گفته دانشجو، قطعاً چنين مسائلي با زندگي روزمره مردم در ارتباط است و مي‌طلبد كه مسئولان هماهنگي بيشتري در اين امور داشته باشند.
وي تأكيد مي‌كند: مسئولان در اين زمينه توپ را به زمين ديگري پاس ندهد.
* هشدار سازمان سازمان زمين شناسي درباره احتمال نشست زمين در تهران
سازمان زمين شناسي درباره احتمال نشست زمين در تهران هشدارهاي لازم را داده بود.
محمدجواد بلورچى، مدير امور زمين شناسى مهندسى گفته بود: مناطق 17، 18 و 19 شهردارى تهران و بزرگراه آزادگان و جاده قديم ساوه در معرض بروز فرونشست زمين، قرار دارند.
به گفته وي فرونشست بزرگى با وسعت 500 كيلومترمربع با نرخ 17سانتيمتر در سال، جنوب تهران را كه با هيچ رودخانه اى تغذيه نمى‌شود، تهديد مى‌كند كه با توجه به نقشه محدوده فرونشست در جنوب البرز؛ دشت‌هاى ورامين، قرچك، مردآباد، مهرشهر كرج و نظرآباد ساوجبلاغ نيز به آن افزوده مى‌شود.
* قاليباف: مكاتبات درباره نشت آب در تهران موجود است
محمدباقر قاليباف، شهردار تهران درباره فرونشت زمين در ميدان منيريه مي‌گويد: نشت آب در اين محدوده خوردگي ايجاد كرده است؛ خوشبختانه اين حادثه خسارت جاني در بر نداشته است.
وي با بيان اينكه مشكلات جدي در تأسيسات زيرزميني وجود دارد، مي‌گويد: اگر شما از نزديك اين حفره را مشاهده كنيد؛ مي‌بينيد كه كابل‌هاي آب، برق، مخابرات و گاز چگونه از اين محدوده عبور كرده‌اند.
به گفته قاليباف، بهخاطر نشت آب، تركيدگي لوله گاز نيز داشته‌ايم.
شهردار تهران با بيان اينكه در سطح تهران 25 درصد نشتي آب وجود دارد، مي‌افزايد: مكاتباتي در اين زمينه انجام شده و اعلام كرده بوديم كه نشتي آب وجود دارد.
* منيريه فرونشست؛ مترو آسيب نديد
شركت متروي تهران و حومه در ميدان منيريه اقدام به ساخت خطوط مترو كرده است. حفاري‌هايي در اين محدوده براي ساخت تونل‌ها انجام شده است؛ ولي در حادثه فرونشست ميدان منيريه، متروي در حال ساخت آسيبي نديد.
جعفر تشكري‌هاشمي، معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران به حادثه فرونشست زمين در ميدان منيريه اشاره مي‌كند و مي‌گويد: ميدان منيريه به دليل تركيدگي لوله آب و شسته شدن خاك فرونشست.
وي مي‌گويد: بحث نگهداري تأسيسات شهري به سلامت و ايمني شهر و جامعه مرتبط است و از مسئولان انتظار مي‌رود با بازديد و نظارت مستمر بر تأسيسات شهري مانع از بروز حوادث اينچنيني شوند.
به گفته معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران، پوسيدگي لوله‌هاي آب خصوصاً در بافت‌هاي قديمي شهر از مشكلاتي است كه همواره احتمال بروز چنين حوادثي را به دنبال دارد.
وي مي‌گويد: نشت آب از لوله‌ها در لايه‌هاي زيرين زمين ضمن آنكه سبب هدر رفتن آب مي‌شود، با شسته شدن خاك احتمال نشست زمين و بروز حوادث ناخوشايند را زياد مي‌كند كه از مسئولان انتظار مي‌رود با بازيدهاي مستمر مانع از بروز اينگونه حوادث در شهر شوند.
وي به ساخت مترو در ميدان منيريه اشاره مي‌كند و مي‌گويد: خوشبختانه سازه نگهبان و تونل خط 3 مترو در اين حادثه آسيب نديده و داخل تونل مترو ايمن است.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
