احیای دوباره «ایسنا» تحت مدیریت جدید

گروه رسانه، دنیای رسانه‌ای كنونی شرایطی را فراهم كرده است كه تمامی جریان‌های سیاسی و اجتماعی می‌توانند با در اختیار داشتن رسانه‌های چاپی و سایبری به اطلاع‌رسانی بپردازند اما بدون شك مشقات رسانه‌های چاپی، بسیاری از جریان‌های سیاسی داخلی را بر آن داشته است تا با تمسك به دنیای مجازی، از خط قرمزهایی به مراتب كمتر از خط قرمزهای موجود در روزنامه‌ها برخوردار باشند.

به گزارش بولتن نیوز، در این راستا در کشور ما نیز فعالیت خبرگزاری و سایت های خبری-تحلیلی به ویژه در یک دهه اخیر با رشد چشمگیری روبرو بوده و کار به جایی رسیده که اکنون انتخاب عنوان تک کلمه ای برای یک سایت خبری به هیچ عنوان کار آسانی نیست.

هزینه های به نسبت اندک اداره سایت به نسبت مطبوعات کاغذی، سرعت انتقال بالای اخبار، امکان جرح و تعدیل و حتی ایجاد تغییرات موردی و کلی در متن اخبار منتشره و حتی امکان حذف یا اضافه کردن بخش یا بخش هایی از خبر و همچنین استقبال چشمگیر مخاطبان از مطبوعات اینترنتی به دلایلی همچون آنچه اشاره شد و البته رایگان بودن استفاده از این نوع مطبوعات (در اکثر موارد) برای مخاطب مهمترین دلایل اقبال بلند این رسانه های جدید و متفاوت هم برای مخاطبان و هم برای اهالی و اصحاب رسانه بوده است.

در یک چنین شرایطی است که معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به ویژه در دوره جدید و از آغاز فعالیت دولت «تدبیر و امید» کم کم به فکر افتاده که اولاً این دست رسانه ها را نیز همچون مطبوعات سنتی مورد نظارت و مدیریت قرار داده و احیاناً امکاناتی بودجه ای و سایر تسهیلاتی که ازسوی دولت برای بخش مطبوعات درنظرگرفته می شود را در بین این دسته از مطبوعات هم تقسیم کند و ثانیاً با صدور مجوز برای رسانه های فعال و جدی موجود، از دیگران نیز بخواهد برای فعالیت در این حوزه مقدمات برای دریافت مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را طی کنند.

با این همه، بحث درخصوص این رسانه های معاصر باتوجه به گستره وسیع مخاطبان و نیز ویژگی های منحصر به فرد آن ها نسبت به مطبوعات سنتی و کاغذی از چنان اهمیتی برخوردار است که بی شک آن چنان که مسئولان دولتی و مدیران رسانه ای می بایست با صرف وقت و هزینه ای مجزا برای آن، به این مهم بپردازند، می بایست از جوانب مختلفی ازجمله بررسی فنّی آنان به مثابه رسانه های جمعی و از این حیث که کدام عناصر و کیفیات بر قدرت و تاثیرگذاری این دست رسانه ها می افزاید، مورد توجه قرار گیرد.

بدین منظور از این پس در «بولتن نیوز» قصد داریم با تهیه و انتشار سلسه گزارش هایی ضمن معرفی اصولی و تعریف دقیق این کمیات و کیفیات و نیز معرفی رسانه های برتر به لحاظ محتوا و شکل، عملکرد برخی از مهمترین رسانه های مجازی را زیر ذره بین قرار داده و به آن بپردازیم.

با این مقدمه در ادامه این یادداشت، بر آنیم با ارائه تعاریفی درخصوص انواع مختلف رسانه های مجازی و صحبت درخصوص تفاوت های سبکی گونه های مختلف رسانه های مجازی، به معرفی برخی از بهترین و پیشروترین رسانه ها نیز بپردازیم.

خبرگزاری ها

خبرگزاری ها رکن اساسی در فرایند خبر رسانی و محور مباحث مربوط به مقوله تخصصی تولید خبر به شمار می روند. در سال های اخیر، گسترش موسسه ها و پایگاه های اینترنتی که خود را «خبرگزاری» معرفی می کنند، باز شناخت مفهوم، سازمان و طرز کار خبرگزاری ها را ضروری کرده است. به نظر می رسد که چنین شناختی می تواند در ایجاد نگرش حرفه ای به مقوله تولید خبر موثر واقع شود.


با این همه جهت ملموس تر بودن مباحث مطروحه در این نوشته قصد داریم، ضمن معرفی یکی از مهمترین و مردمی ترین خبرگزاری های کشورمان، اهمیت و نقش این گونه رسانه ای را نیز مورد بررسی قرار دهیم.

ایسنا؛ خبرگزاری دانشجویان ایران

خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) تنها خبرگزاری با هويت دانشجويی و نخستين خبرگزاری غيردولتی ايران پس از پيروزی شكوهمند انقلاب اسلامی محسوب می شود كه امتياز آن در تاريخ 1378/4/2 ازسوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اختيار جهاددانشگاهی قرار گرفت.

آنچنان که در شناسنامه این خبرگزاری آمده، ایسنا با بهره‌گيری از سرمايه‌ انديشه، صداقت و با تكيه بر توان، خلاقيت، نوآوری جوانان دانشجو در 13 آبان 1378 با اظهار لطف مقام معظم رهبری خطاب به ايسنا كه فرمودند: "اخبار خوب، مفيد و اميدبخش مخابره كنيد" با هدف اطلاع رسانی صحيح، بهنگام و همه جانبه به صورت آزمايشی و در 16 آذر همان سال مصادف با روز دانشجو به صورت رسمی به عرصه اطلاع‌رسانی گام نهاد.

رسالت اصلی اين رسانه خبری از بدو تاسيس تاكنون ايفای نقش دانشگاهيان در توسعه فضای رسانه‌ای كشور و ارتقای آگاهی های علمی، فرهنگی، سياسی، اجتماعی، اقتصادی، هنری و صنفی با نگاهی دانشگاهی و دانشجويی و شكل‌گيری حلقه واسط بين مسئولان، نخبگان و مردم بوده است.

خط مشی خبری، اخلاقی خبرگزاری دانشجويان ايران شامل كليه اصول و ارزش های اعتقادی و حرفه‌ای حاكم بر تحريريه خبر است كه می تواند خبرگزاری را در مسير دستيابی به اهداف اصلی  مندرج در اساسنامه آن قرار دهد. بر این اساس شاید بتوان این مهم یعنی «خط مشی خبری» یک خبرگزاری را مسئله ای اساسی در بازخوانی کیفی و کمّی آن و نیز بررسی عملکردش دانست.

به این اعتبار، تنها هنگامی می توان یک خبرگزاری را برخطا و ناراست دانست که از خط مشی خبری خود عدول نموده و به این معنا، به اصول اساسی خود پشت کند.

با این رویکرد اما ایسنا را می توان یکی از بهترین نمونه ها دانست. خبرگزاری بی طرفی که همواره خواست دانشگاه و دانشجویان را پی گیری نموده و نیز همواره روح دانشجویی و تعالی طلبی را در خود حفظ کرده است.

به هر تفسیر، آنچنان که در شناسنامه این خبرگزاری نیز مورد تاکید قرار گرفته، اصول كلی حاكم بر تحريريه خبرگزاری دانشجويان ایران (ایسنا) همان اصول اعتقادی و باورهای جهادگران جهاد دانشگاهی، شامل 6 اصل اساسی است که عبارتند از: اسلام، ارزش‌های انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی، قانون اساسی، انديشه‌های حضرت امام خمينی(ره)، ولايت فقيه و منافع و ارزش های ملّی.


با نگاهی به عملکرد ایسنا در عمر 16ساله اش می توان به روشنی دریافت که تقریباً در تمامی بازه های زمانی و باوجود تغییرات فراوانی که در این مدت در عرصه مدیریتی و بدنه و کارکنان این بنگاه خبری و همچنین فراز و نشیب های سیاسی فراوان طی شده در عرصه سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه، ایسنا همواره به 6 اصلی که در ابتدای راه برای خود مشخص نموده، پایبند مانده و این پایبندی را می توان در سطر سطر خبرهای منتشر شده توسط سرویس های مختلف این خبرگزاری مشاهده کرد.

آنچنان که در منوی سمت چپ در صفحه نخست این خبرگزاری نیز به تفکیک مشخص گردیده، ایسنا در حال حاضر با انتشار خبر در سرویس های مختلف، زائقه انواع مخاطبان را در گروه های سنی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی برآورده می کند و باوجود آن که تعهد خود نسبت به دانشگاه و پوشش فعالیت های دانشگاهی را همچنان حفظ نموده، توانسه به عنوان یک خبرگزاری عمومی خوب و کامل، در عرصه رسانه و خبررسانی مثمرثمر باشد.

ایسنا با انتشار اخبار در سرویس هایی 14 گانه «انديشه امام و رهبری»، «علمی و فناوری»، «اجتماعی»، «دانشگاه و حوزه»، «اقتصاد»، «سیاسی»، «بین الملل»، «فرهنگی و هنری»، «معارف و حقوق»، «فرهنگ حماسه»، «ورزشی»، «عکس»، «بازار» و «استان‌ها» توانسته نیاز مخاطبان مختلف خود را برآورده ساخته و گروه بزرگی از مخاطبان را از جستجوی سخت و طاقت فرسای اخبار در لابه لای صفحات مختلف روزنامه ها و نشریات مختلف داخلی و خارجی بی نیاز نماید.


نکته حائز اهمیتی که باید به آن توجه نمود اما این است که این خبرگزاری باوجود آن که یکی از قدیمی ترین خبرگزاری های رسمی و فعال کشورمان است، آن چنان که پیش تر نیز مورد تاکید قرار گرفت، تنها 16 سال از آغاز فعالیتش را سپری نموده و این مسئله نشان می دهد که باوجود آن که از انتشار اولین مطبوعه در کشورمان بیش از یک قرن می گذرد، اولاً خبرگزاری رسمی مطابق تعاریف حرفه ای عمری کوتاه در ایران دارد و در ثانی یکی از مهمترین آسیب ها برای مطبوعات و رسانه ها در کشورمان، فعالیت مقطعی آن هاست؛ به این صورت که تعداد مطبوعات و رسانه هایی همچون کیهان و اطلاعات که بیش از چند دهه تجربه حضور در عرصه رسانه ای کشورمان را داشته باشند به تعداد انگشتان دو دست هم نمی رسد!

ایسنا با مدیریت جدید

درحالی که خبرگزاری ایسنا در چندسال اخیر یکی از پرحاشیه ترین دوران فعالیت خود را می گذرانند، در آذرماه سال پیش رییس جهاد دانشگاهی در حکمی «علی متقیان» را که پیش از نیز مدتی به عنوان مدیرعامل این خبرگزاری کار کرده بود، به‌عنوان سرپرست خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منصوب کرد.

«علی متقیان» دانش‌آموخته تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه تهران و عضو هیأت علمی جهاد دانشگاهی است که در دوران خدمت خود مسئولیت‌هایی از قبیل دبیری هیأت امنای جهاد دانشگاهی، مدیرکل حوزه ریاست جهاد دانشگاهی، مدرس دانشگاه علم و فرهنگ، مدیرکل دفتر ارتباطات و فناوری معاونت علمی ریاست جمهوری، مدیرکل روابط عمومی بنیاد ملی نخبگان، مسئولیت دفتر گفتمان‌سازی و ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، دبیری شورای عالی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و مشاور رسانه‌ای رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی و مدتی مدیرعاملی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) و راه‌اندازی خبرگزاری سیناپرس را در کارنامه خود دارد و بلافاصله پس از در اختیار گرفتن سکان هدایت این خبرگزاری پرنفوذ، در ماه های اخیر تمام تلاش خود را برای دور کردن این رسانه مردمی از حواشی سیاسی و جناحی نموده بی شک موفقیت او در این امر ما را بر آن داشت که خبرگزاری ایسنا را در اولین شماره از این پرونده مورد بررسی قرار دهیم.

متقیان که حواشی بسیاری در بدو ورود خود با ایسنا روبرو بود، در مدت کوتاهی که از حضور مجددش در ایسنا می گذرد، توانسته بار دیگر این رسانه را از حواشی جناحی و سیاسی که متاسفانه مدتی درگیر آن شده بود، دور نموده و با قرار دادن آن در مشی اصولی و حرفه ای همیشگی، بار دیگر ایسنا را به یک خبرگزاری مردمی و بی طرف و به دور از جریانات سیاسی و جناحی بدل نماید.

یکی دیگر از نکات چشمگیری انتخاب دکتر متقیان را به عنوان سرپرست جدید خبرگزاری تاثیرگذار ایسنا بیش از پیش توجیه می کند اما کارنامۀ پربار ایشان در بحث رسانه و خبررسانی است. فارغ از این همکاری طولانی مدت ایشان درکنار «صادق واعظ زاده» در شورای عالی مرکز الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت است که سابقۀ درخشانی در پیشرفت و اعتلای فرهنگی کشورمان برای این عزیزان به همراه داشته و از درخشان ترین فعالیت های فرهنگی انجام گرفته در چندین دهۀ اخیر است و به نظر می رسد تجربیات که متقیان از همکاری با واعظ زاده در این مدت اندوخته، حال در این پست حساس جدید می تواند بسیار برای او و مجموعۀ متبوعش مثمر ثمر باشد.

با این همه از آذرماه سال گذشته تاکنون درحالی که تنها 5 ماه از حضور متقیان در سمت مدیریت این خبرگزاری متنفذ می گذرد و باوجود آن که در این مدت مشکلات فراوانی اعم از هجمه های انتقادی و سیاسی فراوان علیه ایشان دست به کار شده و سعی نموده تا این خبرگزاری را بار دیگر از محور اصلی حرکت خود دور ساخته و در دست جریاناتی خاص قرار دهد، متقیان باوجود آن که هنوز رسماً به سمت مدیرعاملی ایسنا منصوب نشده و در حکم او، سمت سرپرستی قید گردیده، ثابت کرده که خبرگزاری ایسنا همان خبرگزاری دوست داشتنی، بی طرف و قابل اعتماد سال های نه چندان دور است و کژروی ها و ایراداتی که چندی گریبان گیر این مجموعه کلان خبری کشورمان شده بود، همگی زودگذر بوده و دور از انصاف است که این کژروی ها را به حساب این خبرگزاری بنویسم. آن هم در شرایطی که ایسنا بار دیگر و بی شک بهتر و موثرتر از پیش خود را در راس نظام اطلاع رسانی کشور قرار داده و با تعهد به مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران رو به آینده هایی روشن دارد.