وزیر خارجه امریکا پس از مذاکرات اخیر ژنو با وزیر خارجه ایران و بازگشت به واشنگتن، راهی کنگره شد تا نمایندگان مجلس سنا در جریان آخرین وضعیت مذاکرات بگذارد.
گروه بین الملل،کری در
اظهارات خود تأکید کرد که پیشرفت برنامه ایران را متوقف و نظارتهای بیسابقهای
را اعمال کردیم. وی در سخنان خود از گفتوگوی کوتاه درباره عراق در این مذاکرات
نیز خبر داد (این در حالیست که ایران اعلام کرده موضوع مذاکرات صرفاً هستهای است).
وی افزود که تاکنون ایران از حدود 200 میلیارد دلار درآمد نفت محروم شده و بیش از
100 میلیارد دلار آن در اثر تحریمها بلوکه شده است.
به گزارش بولتن نیوز،کری یک خبر هم
داد و گفت که نتانیاهو ابتدا با توافق با ایران مخالف بود اما اکنون موافق تمدید
گفتوگوهاست. وی گفت: امنیت اسرائیل امروز بیش از زمانی است که توافق نشده بود.
جان کری
اعتراف جالبی هم کرد که در واقع نشان میدهد امریکای غیر منطقی بر خلاف تعهد خود
در توافق ژنو تحریمها را افزایش داده است. وی گفت: «40 شخص حقوقی به فهرست تحریم
ها اضافه شده است. پانزده مورد براساس اختیارات مقابله با تروریسم و 34 مورد نیز براساس
اختیارات مربوط به نقض تحریم ها و حمایت مادی و 3 مورد دیگر براساس اختیارات حقوق بشر، 5 مورد
موسسات مالی ایرانی و 8 مورد دیگر بر فهرست تحریم اضافه شدند. این کار نسبتا تحسین
برانگیزی برای افزایش تهدید به ایران درباره هر نوع نقض احتمالی است.»
متن سخنان
وزیر خارجه امریکا و پرسش و پاسخهای نمایندگان سنا و خبرنگاران از وی به این شرح
است:
وزیر خارجه
آمریکا گفت: ما مسلما بر روی ایران تمرکز داریم. رئیس جمهور روشن ساخته است و من
نیز نمی توانم قاطعانه تر از وی بگویم که سیاست این است که ایران به سلاح هسته ای
دست پیدا نکند و هر کسی که اکنون می گوید ما این توافق را دوست نداریم، نمی داند
که توافق چیست.
جان کری که در
جلسه استماع کمیته عملیات خارجی سنا سخن می گفت افزود: هنوز توافقی صورت نگرفته
است و من به مردم اعلام می کنم منتظر باشند و ببینند این مذاکرات چه نتیجه ای
ایجاد می کند.ما از سال 2013 در حال آزمایش هستیم که آیا می توانیم به این هدف از
راه دیپلماتیک برسیم یا خیر اما این موثرترین راه برای حل مشکل است وما در هفته ها
و ماههای آینده این را ثابت خواهیم کرد.
وی گفت:
گفتگوهای 1+5 از زمان طرح اقدام مشترک در جریان است.ما پیشرفت برنامه هسته ای
تهران را متوقف کردیم و نظارت بی سابقه درباره آن بدست آوردیم و بزودی خواهیم
دانست ایران می خواهد طرح قابل قبول و قابل راستی آزمایی را بپذیرد یا خیر.
یک نماینده در
جلسه استماع پرسید آیا با من موافق هستید که نفوذ ایران به نسبت سال دو هزار و نه
در بغداد بیشتر شده است؟
جان کری
گفت:من می گویم آنها نفوذ آشکارتری دارند اما مطمئن نیستم نفوذ بیشتری داشته باشند
زیرا نوری المالکی نخست وزیر (سابق) عراق تمایل بیشتری برای اداره دولت فرقه ای
داشت و خودش را بیشتر به ایران نزدیک می کرد، هر چند که ایران مستقیما دخالت نداشت
اما نخست وزیر العبادی واقعا مسیر بسیار مهمی را طی می کند.من دیروز با ایرانی ها
مذاکره کردم.از آنجایی که ما درباره موضوعات دیگر (به غیر از هسته ای) حرف نمی
زدیم ،در گفتگوی مختصر (درباره عراق) این مطلب برای من روشن شد. این برداشت می شود
که نخست وزیر عراق تلاش بسیاری می کند کشور را در کنار یکدیگر قرار دهد و این
متفاوت با دوره نخست وزیری المالکی است.
این نماینده
مجددا پرسید آیا شما با من موافق هستید که دولت یمن به خاطر حمایت ایران از حوثی
ها سقوط کرد؟
جان کری
گفت:من فکر می کنم ایران بی تردید به آنچه که اتفاق افتاده است،کمک کرده است اما
می دانم ایرانی ها با حوادثی که اتفاقی افتاد،متعجب شدند و امیدوارند گفتگوهای ملی
منجر به تشکیل دولت شود.
این نماینده
مجددا پرسید آیا شما با من موافق هستید که حوثی ها حتی نمی توانند 15 دقیقه بدون
حمایت ایرانی ها دوام آورند؟
وزیر خارجه
آمریکا گفت: شاید بیشتر از 15 دقیقه دوام بیاورند اما حمایت ایرانی ها برای آنها
مهم است.
این نماینده
پرسید آیا شما با من موافق هستید که اسد دست نشانده رژیم ایران است؟
جان کری
گفت:نسبتا زیاد موافق هستم.
این نماینده
مجددا پرسید آیا با من موافق هستید حزب الله عامل رژیم ایران است؟
وزیر خارجه
آمریکا گفت: کاملا موافق هستم.
این نماینده
سپس پرسید آیا با من موافق هستید که ایران تلاش می کند بحرین را بی ثبات کند؟
جان کری
گفت:ایران نفوذ در بحرین دارد اما ما مطمئن نیستیم این نفوذ در چه حدی است ولی ما
می دانیم آنها با شیعیان در این کشور در تماس بوده اند.
این نماینده
پرسید آیا با من موافقید که ایران فعالانه تلاش می کند موشک بالستیک قاره پیما
تولید کند که می تواند به نقاط دورتر در خارج از تهران برسد؟
جان کری
گفت:من فکر می کنم این موضوع گفتگوهای محرمانه است.
خبرنگاری پرسید
نظر شما را به نموداری که در اینجا دارم جلب می کنم. این نمودار نشان می دهد در
جریان مذاکرات وندی شرمن، ما به تدریج در حال کاهش تحریم ها علیه ایران بوده ایم و
409 میلیون دلار در هر دوره به ایران دادیم. این رقم سرازیر شدن پول نقد به ایران
پنج برابر مقدار پولی است که سرویس اطلاعات ایران به حزب الله می دهد. این بخشی از
مذاکرات شما است؟
جان کری
گفت:این اصلا در مذاکره ما نیست.من نمی دانم شما این اطلاعات را از کجا آوردید اما
حقیقت این است که ایران پول بسیار کمتر از این رقم را به خاطر مشارکت و امید آنها
برای کاهش تحریم ها براساس توافق موقت بدست آورده است. مطلب دوم این است که مجموع
کل دوره ها حدود 14 میلیارد دلار است. حقیقت این است که در آن
زمان نیز بسیاری از اوقات پول به حسابی انتقال داده می شد که آنها نمی توانستند
دسترسی داشته باشند. من می گویم 25 تا 30 میلیارد دلار در هرسال کنار گذاشته می شد
و آنها نمی توانستند به آن دسترسی داشته باشند.آنها اکنون بیش از صد و اندکی
میلیارد دلار دارند. من رقم دقیق را ندارم.این رقم از دسترس دور شده است و آنها
نمی توانند به آن دسترسی پیدا کنند. دلیلی که آنها امروز مذاکره می کنند به خاطر
این است که می خواهند از دست تحریم ها خلاصی یابند. آنها از تحریم ها خارج نشدند
بلکه ما در حقیقت تحریم ها را افزایش دادیم. فقط تحریم نفتی ما علیه ایران موجب شده
است ایران بیش از 40 میلیارد دلار از دست بدهد. ما در مجموع از سال 2012 مانع از دسترسی ایران به بیش از 200 میلیارد
دلار صادرات و وجوهی شدیم که آنها نمی توانند استفاده کنند و این درآمد در خارج از
ایران در حساب های دارای محدودیت است. من فکر می کنم هر کسی که به توافق موقت نگاه
کند، متوجه می شود این توافق واقعا سازنده بود که از جمله آن بنیامین نتانیاهو
نخست وزیر اسرائیل می خواهد این توافق موقت تمدید گردد. این در حالی است که وی
ابتدا با آن مخالف بود و آن را توافق قرن برای ایران خطاب کرده بود. این توافق به
این صورت نبود بلکه موجب جلوگیری از برنامه آنها و متوقف شدن فعالیت در اراک، تبدیل
اورانیوم غنی شده در حد 20 درصد به صفر، دسترسی ما به فردو و اراک و دسترسی به
استخراج ،کارخانه ،تولید و سانتریفوژها شده است.
نماینده پرسید
شما از دسترسی حرف می زنید. آیا شما می توانید بازرسی را توصیف کنید؟ من با علی
حنین که رهبری بازرسان را برعهده داشت به صورت تلفنی صحبت کردم. وی در گزارشی به
من گفته است بازرسی فقط پس از دو ساعت اطلاع انجام می شود و همواره ایرانی ها به
ما یادآور می شوند که شما فقط می توانید آنچه را که ما می خواهیم ببینید. آیا شما
این مطلب را می دانید؟
وزیر خارجه
آمریکا گفت:این مطلب درست نیست. ما هرروز افرادی در سایت داریم و دقیقا در حال
بررسی هستیم که سانتریفیوژهای آنها چه کار می کنند و تعداد سانتریفیوژها چقدر است
و سطح تولید آنها چیست و زباله کجا می رود. آژانس بین المللی انرژی هسته ای اخیرا
در چند هفته پیش مشخص کرده است که ایران حتی از یک مورد از الزامات خود براساس این
توافق عدول نکرده است. علاوه براین، 40 شخص حقوقی به فهرست تحریم ها اضافه شده است.
پانزده مورد براساس اختیارات مقابله با تروریسم و 34 مورد نیز براساس اختیارات
مربوط به نقض تحریم ها و حمایت مادی و 3 مورد دیگر براساس اختیارات حقوق بشر، 5 مورد
موسسات مالی ایرانی و 8 مورد دیگر بر فهرست تحریم اضافه شدند. این کار نسبتا تحسین
برانگیزی برای افزایش تهدید به ایران درباره هر نوع نقض احتمالی است.
وی در پاسخ به
سوال این نماینده در خصوص همکاری آمریکا و ایران برای مبارزه با داعش گفت: ما در
حال بکارگیری آنها نیستیم و از آنها نخواستیم هیچ کاری انجام دهند. ما در حال
هماهنگی با آنها نیستیم. آنها در حال انجام کاری هستند که به نفع خود آنها است. آنها
از داعش نفرت دارند. هر کشوری در منطقه از داعش نفرت دارد. بله آنها در حال مبارزه
با داعش هستند اما ما درحال هماهنگی با آنها نیستیم.
یک نماینده
پرسید اگر ما ایران را در مسیر ظرفیت هسته ای قرار دهیم، کشورهای همسایه ایران
چگونه برخورد خواهند کرد؟
جان کری
گفت:این پرسش خوبی است. نخست این که ما نمی گوییم به ایران ظرفیت هسته ای می دهیم
یا خیر. اگر منظور از ظرفیت هسته ای انرژی یا برنامه صلح آمیز هسته ای باشد و
منظور برنامه تسلیحاتی نباشد باید بگویم ایران هم اکنون نیز این ظرفیت هسته ای را
دارد. آنها ادعا می کنند که این برنامه صلح آمیز است اما ما پرسش های جدی در این
زمینه داریم. آنها ظرفیت هسته ای دارند و می دانند چگونه غنی سازی کنند. آنها یاد
گرفته اند که چگونه این کار را انجام دهند. آنها در دولت قبلی این کار را یاد
گرفتند.
جان کری گفت: ایران
در سال 2003، صد و شصت و چهار سانتریفیوژ داشت اما امروز آنها ادعا می کنند 27
هزار سانتریفیوژ دارند و 19 هزار سانتریفیوژ فعال یا قابلیت فعالیت را دارد. امروز
سانتریفیوژهای کمتر از این رقم فعال هستند.
بنابراین آنها ظرفیت هسته
ای دارند و چند سال پیش زمانی که سیاست دولت وقت (آمریکا) انجام ندادن هیچ غنی
سازی بود،آن را بدست آوردند. این سیاست دولت بود اما آیا اجرا شد.اگر اجرا می شد
چرا آنها از 164 سانتریفیوژ به 27 هزار سانتریفیوژ رسیدند.
ما برنامه خود
را در پیش داریم و متعهد هستیم تلاش کنیم کاملا اطمینان یابیم آنها در حال تولید بمب
نیستند. آنها به عنوان بخشی از برنامه صلح آمیز هسته ای موافقت کردند از ان پی تی
تبعیت کند. کره شمالی عضو ان پی نیست و این بخشی از مشکل است اما ایران در ان پی
تی است و اکنون آژانس هسته ای بین المللی انرژی هسته ای گفته است ایران از هر مورد
از توافق موقت تبعیت کرده اند.آنها اورانیوم غنی شده در حد 20 درصد را به صفر کاهش
دادند.آنها تاسیسات زیرزمینی فورد و نطنز و اراک را برای بازرسی روزانه
بازگذاشتند. آنها فعالیت در اراک را متوقف کردند. هیچ یک از مشخصات اراک از روزی
که ما به این توافق دست یافتیم، پیشرفت نداشته است. اسرائیل امروز به نسبت قبل از
امضاء توافق موقت دارای امنیت بیشتری شده است و ما تلاش می کنیم به توافقی برسیم
که زمان فرار هسته ای را حتی بیشتر خواهد کرد. بنابر این زمانی که آنها تلاش
خواهند کرد به فرار هسته ای برسند، ما اطلاع خواهیم یافت. ما به شما، اسرائیل و جهان
عرب می گوییم که ما این توانایی را داریم بدانیم آنها (ایرانی ها) چه کار می کنند
تا بتوانند به مرحله فرار هسته ای برسند و اگر آنها به فرار هسته ای برسند، ما
گزینه های خود را پیش رو داریم.این مذاکرات سخت است اما ایران به توافق خود عمل
کرده است. ما امیدواریم آنها گام های لازم را برای اثبات صلح آمیز بودن برنامه
بردارند و به ما اطمینان دهند ظرفیت فعالیت مخفی ندارند. من فکر می کنم این مهم
است. آیا دیگر کشورها درباره آنچه که ممکن است اتفاق بیافتد و یا نیفتد نگران
هستند.
جان کری گفت: مطمئنا
آنها نگران هستند. وظیفه ما این است که با آنها بنشینیم و بگوییم در حال انجام چه
کاری هستیم.
وی افزود:مسئله
فرار به خوبی درک نمی شود و دلایلی زیادی در این زمینه وجود دارد. فرار از دیدگاه
شما توانایی برای پرتاب سلاح است اما فرار در گفتگو با ایران و برنامه این کشور به
این معنی نیست. فرار هسته ای زمانی است که مواد کافی شکاف پذیر برای تولید یک سلاح
تولید می شود. اگر ظرف یک سال مواد شکاف پذیر نیز تولید شود به وسیله ای برای
پرتاب آن نیاز است. این ممکن است چهار تا شش سال طول بکشد.
نماینده ای
پرسید به پارلمان ایران اجازه داده شده است به هر نوع توافق با پنج به علاوه یک
رای دهد.آیا کنگره نیز همین حق را دارد.
جان کری
گفت:پارلمان ایران کاملا متفاوت با کنگره است.من نمی خواهم این دو را با هم مقایسه
کنم و بگویم چه کارهایی انجام می دهند.
وی افزود:ما
در حال بررسی توافق هستیم و شما نیز باید برای پایان دادن به تحریم ها رای دهید