منطقه ی آزاد در کشور ما تداعی گر خودروهای غربی و نسبتا لوکسی هست که از مرزهای رسمی و با پرداخت هزینه های ویژه وارد کشور نمی گردند. در استان هایی که یک منطقه ی آزاد در آن¬ها تعریف شده است،جولان خودروهای نو و یا بازسازی شده با حد تردد محدود بسیار دیده می شوند. حتی وقتی شرکت جنرال موتورز به علت ایراد در سیسم احتراق یا کیسه هوا خودروهای خود را فراخوان می نماید ؛ این خودروها که موجب مرگ و قاتل ده ها انسان در غرب شده اند ؛ بدون اصلاح در داخل کشور باقی می مانند.
گروه بین الملل-مهندس توفیق وحیدی آذر*:میزان موفقیت مناطق آزاد درکشورمان در جذب سرمایه و شکستن تحریم ها چندان مشخص نیست ؛ اما شاید انگیزشی برای برخی سرمایه گذاران جهت انتقال بخشی از سرمایه گذاری در داخل کشور به این مناطق باشد ؛ معافیت ها و برخی تسهیلات در صادرات به داخل کشور و یا خارج می تواند انگیزشی در فعالیت های اقتصادی این مناطق باشد، اما آنچه که به نام تکنولوژی های نوین و عبور از سد تحریم ها و یا ایجاد انگیزش برای بدست آوردن سرمایه ی خارجی و دانش آنان باشد ، تحقق آن مشخص نگردیده است.
به گزارش بولتن نیوز، منطقه ی آزاد در تولید ؛ کسب دانش و تکنولوژی و جذب سرمایه خارجی تحقق می یابد و گرنه دریچه ای به نام خروج ارز برای ورود خودرو بودن که تنها کاربرد آنها حضور در چند شهر و نه به عنوان یک وسیله نقلیه ی واقعی !!! نمی تواند معنی منطقه ی آزاد را عینیت بخشد.
برزیل به همراه روسیه ؛ هند ؛ چین ؛ در حال حاضر در جایگاه کشورهای فارمرجینگ و رو به رشد در صنعت دارو قرار گرفته است.
و منطقه های آزاد نقش برجسته ای در این فرایند دارند.
رقابت های فزاینده خارجی رنج به سر می¬برد .با این حال در یک نگاه عمیق به این بخش فرصت های خاصی به ویژه در بخش دارو دبده می¬شوند. اگرچه افراد جدید وارد شده به سیستم به سمت مناطق شلوغ سائوپولو وریودوژانیرو کشانیده می شوند اما اکنون دیگر نواحی نیز تولیدکنندگان دارو را به سمت خود جذب می¬کنند.
در حالی¬که بخش های تولید کم رونق برزیل از دلایل وضع رشد اقتصادی کند این کشور در سال 2013 به شمار می رود ، صنعت داروی این کشور به عنوان صنعتی با استاندارد ها و ظرفیت بالا در سیستم ایستاده است. با وجود این برتری و مزیت در صنعت داروی برزیل ؛ این صنعت همجنان متکی به واردات باقی مانده است، این واردات در حد شش میلیارد دلار را در سال 2013 شامل می شده است.
بخش بیوتکنولوژی نیز وابستگی شدیدی به واردات مواد اولیه دارد ، 86 درصد شرکت های محلی مجبور به واردات مواد اولیه وماشین آلات دارند. در سال 2013 تولید دارو به 27 میلیارد دلار رسید ؛ 37 درصد این تولید در جنوب شرق سائوپولو و بطور قابل توجهی در منطقه متروپلیتن سائوپولو انجام گردید.به موازات این تولید؛ ایالت ریو دو ژانیرو 12 درصد و جنوب 18 درصد تولید را عهده دار بوده است . اما این تمرکز تولید در جنوب و جنوب شرقی به هیچ وجه ارتباطی با الگوی مصرف دارو در بین جمعیت ندارد. در واقع 65 درصد مصرف داروی برزیل در ایالت های دیگر آن صورت می¬گیرد. شرکت¬ها برای احداث واحدهای تولیدی خود در دیگر ایالت های برزیل مزایای اقتصادی مهمی را در مقایسه با ایالت های بزرگ مانند سخت بودن بدست آوردن زمین ؛ زیرساخت و سرمایه¬ی انسانی به ویژه در سائوپولو و اطراف آن به دست می آورند.
تقویت صنعت دارو
هدف فعلی دولت، کاهش کسری تجاری داروی کشور وبنابراین ارتقا و تقویت پایه های صنعت تولید دارو کشور می باشد. صنعت داروی برزیل با دو طرح و ابتکار دولتی شکل یافته است .
برنامه ی شتاب رشد؛ برروی مدرنیزه کردن زیرساخت ها و طرح برزیل بزرگ به تشویق تولید داروهای گرانقیمت وارتقا مشارکت بخش های عمومی – خصوصی را در شکل انتقال تکنولوژی به لابراتوارهای عمومی دارویی رواج می دهد.
یک مزیت ویزه طرح برزیل بزرگ برای شرکت های دارویی کاهش لیست مالیات های مشارکتی جهت امنیت اجتماعی از 20 درصد تا نصف از درامدهای شرکت می باشد. این طرح همچنین برای افزایش حضور شرکت های بین المللی و تشویق سرمابه گذاری در تولید عناصر موثر دارویی و داروهای بیوتکنولوژی هدف گذاری گردید. در نهایت این الگو اطمینان از شرایط تواید دارویی خوب GMP در شرکت های کوچک و بزرگ به منظور افزایش و بسط بازار و افزایش پتانسیل صادرات آنها ایجاد می¬گردد.
مرکز و جنوب شرق ، نقاط نزدیک به عملیات
حضور قطب های بزرگ دارویی در شهر آناپولیس در ایالت گویاس ( مرکز ) موجب انتقال تولید دارو از جنوب شرق شده است. در حدود یک سوم از تولید دارو از نظر حجمی در قطب دارویی آناپولیس صورت می گیرد که مرکز 20 شرکت دارویی است که اساسا بر روی تولید داروهای ژنریک تمرکز کرده اند. مرکز استراتژیک گویاس توزیع این محصولات را در مناطق سائوپولو و ریودو ژانیرو انجام می دهد و انتظار می رود که آناپولیس به عنوان بزرگ ترین مرکز داروهای ژتریک مطرح گردد .
گویاس تامین تا 73 درصد هزینه های تولید در بخش مالیات چرخه ی مواد وکالا را با کاهش دادن مالیات انجام می دهد بزرگ ترین شرکت تولید داروهای ژنریک در آناپولیس تتو که فابیزر 40 درصد سهام آن را دارا می باشد. کارخانه تتو در برزیل بزرگترین کارخانه داروهای تزریقی در برزیل با تواید 18 میلیون در ماه است.
درسال 2013 شرکت هایپر مارکاس مجموعه صنایع برین فارما را در آناپولیس افتتاح کرد که مختص تولید داروهای ژنریک و بیولوژیک بود و ظرفیت آن تا حد 40 میلیون دارو در ماه می باشد. غرب گویاس ایالت میناس گرایس (جنوب شرق) مقر BH-TEC که یکی از بزرگترین پارک های بیوتکنولوژی در آمریکای جنوبی است. ابتدا این پارک برای واحد های کوچک بیوتکنولوزی خدمات رسانی می کرد ؛ اما اکنون با جذابیت های مالیاتی و مشارکت های دانشگاه ها و صنایع ، شرکت های بیوتکنولوژی بزرگ تر به این منطقه جذب شده اند. شرکت محلی بیوم 139 میلیون دلار در BH-TEH سرمایه گذاری کرده است که اولین تولید کننده انسولین و پروتئین های درمانی در برزیل خواهد بود. فعالیت های تولیدی کلاستر در دیگر شهرهای میناس گرایس به ویژه شهرهای اوبرلاندا و اوبرابا و مونتس کلاروس در حال رشد است.
مونتس کارلوس به عنوان مرکز فعالیت و تولید انسولین توسط شرکت Novo Nordisk دانمارکی مطرح گردید.
به علاوه شهر پوسو آلجر در جنوب میناس جرایس اکنون شاهد رشد عظیم در صنعت دارو مدیون موقعیت جغرافیایی خود نسبت به سائوپولو و ریودو ژانیرو است. در سال 2013 شرکت محلی یونیائو کوایمیکا به میزان 4 میلیون دلار در تولید داروهای بیوتکنولوژی سرمایه گذاری کرد در حالی که طرف مقابل گراپو سایم در حال تلاش برای افزایش ظرفیت خود تا حد 40 درصد برای سال 2014 در پوسو آلجر است. شرکت Indian ACG Worldwide تولید کننده عمده ی کپسول های جامد در حال تاسیس یک واحد تولید کپسول های ژلاتین ؛ فیلم های محافظ و ماشین آلات بسته بندی در پوسو آلجر است.
انتظار می رود این مرحله موجب انتفاع صنعت دارو در میناس جرایس گردد؛ در شرایطی که دولت امکان تکیه بر تولید کنندگان داخلی مواد اولیه را خواهد داشت.
شمال شرق: در معرض امواج بیوتکنولوژی
دیگر مناطق فراموش شده ی برزیل ؛ اکنون به شکل فزاینده ای در حال جذب شرکت های دارویی هستند. شمال شرق که اکنون فقط ده درصد تولید دارویی کشور را عهده دار است با تاسیس چندین شرکت جدید به سمت تبدیل شدن به قطب بیوتکنولوژی می باشد. شهر یوسبیو در ایالت سیرا ا خیرا قطب صنعتی و تکنولوژیک بهداشتی سبرا را به وسعت 50 هکتار برای توسعه نوآوری تولید دارو و ایجاد همکاری بین دانشگاه ها و بخش خصوصی افتتاح کرده است. شرکت هایی که در این مرکز فعالیت خود را آغاز می کنند از تخفیف مالیاتی تا 99 درصد بهره مند می شوند . این قطب علمی میزبان انستیتو تکنولوژی ایمیونوبیولوزی نیز خواهدبود . اولین واحد تولید واکسن که در خارج از ایالت ریودوژانیرو مستقر خواهد بود.
شهر گویانا واقع در ایالت پرنامبوکو در شمال شرق مرکز بیوتکنولوژی با مساحت بزرگ 345 هکتاری برای فارمکو – شیمی می باشد . شرکت هایی که در این منطقه واقع می گردند از نزدیکی به ریسایف پنجمین شهر پر جمعیت برزیل بهره مند خواهند شد . این مرکز در حال حاضر دارای 6 طرح تولیدی در حال اجرا است که که یکی از این طرح ها در ارتباط با نوارتیس سوئیس با سرمایه گذاری 300 میلیون دلاری در زمینه ی تولید واکسن مننژیت است.
به موازات این امر شرکت برزیلی لافه په ، یک موسسه عمومی متعلق به پرنامبوکو به تولید دارو ضد ویروس خواهد پرداخت ؛ در حالیکه شرکت محلی ریف در حال تدارک تولید سرم های ضد انگلی است، یک شرکت متعلق به لابراتوارهای دولت فدرال با سرمایه گذاری 284 میلیون دلاری در مشارکت با لابراتوارهای ملی فرانسه در حال انتقال تکنولوژی در زمینه ی بیوتکنولوژی است.
مانائوس بزرگ ترین شهر در شمال غرب در ایالت آمازون در حال تشویق شرکت های دارویی برای سرمایه گذاری در منطقه آزاد هستند . منطقه ازاد مانائوس مرکز استقرار چندین صنعت مختلف است، در این منطقه 88 درصد تخفیف در مالیات واردات مواد اولیه به میزان 88 درصد ، 75 درصد در مالیات بر درامد و 55 الی 100 درصد تخفیف در مالیات بر ارزش افزوده در میان سایر مشوق ها منجر به تاسیس واحد تولیدی داروسازی ای ام اس فارما شاخهی نوا مد برای تولید داروهای جامد شده است . ای ام اس با سرمایه گذاری 162 میلیون دلاری و بکارگیری 400 نفر ا اولین شرکت های دارویی است که در مرکز صنعتی منطقه ی آزاد مانائوس به وجود می آید. انتطار می رود چندین شرکت دارویی نیز این زمینه را در اینده ی نزدیک پیگیری نمایند. راه اندازی شرکت ای ام اس فارما با تائید دولت در سال 2012 از عملکرد های صنعتی سازی و طرح "بنیادین توسعه ی مولد" در منطقه ی آزاد مانائوس به منظور بهر ه برداری و ارزیابی از مشوق های مالیاتی بوده است.
این شرکت اکنون در حال اجرای طرح مشارکتی تحقیق وتوسعه با مرکز بیوتکنولوژی آمازون در منطقه¬ی آزاد می باشد که در پروژه های تحقیقاتی داروهای بیوتکنولوژی پرسود با استفاده از منابع جنگل های بارانی آمازون در دست اجراست.
علیرغم فشارهای بی صدا و موانع بوروکراتیک و نرخ های بالای مالیات ، صنعت داروی برزیل با حمایت های دولتی و سرمایه گذاری های بخش دولتی و خصوصی در حال رشد است . این فعالیت ها در حال شکل دادن مجدد نقشه تولید دارو در برزیل هستند که موجب تقویت و پیشرفت صنعت داروی برزیل و تقویت موقعیت منطقه ای و پیشرو برزیل در جامعه جهانی خواهد گردید.
*مشاور صنعت دارو