آمریکا و بحران هسته‌ای ایران : معضل تحریم‌ها در پرتو تلاش برای رسیدن به توافق
به گزارش بولتن نیوز به نقل از اشراف، موسسه مطالعات امنیت ملی در گزارشی به قلم به قلم زاکی شالوم نوشت: اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، در سخنرانی سالانه خود در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۵ اظهار داشت که پیشرفت ایران در جهت دستیابی به «توانایی نظامی هسته‌ای» متوقف شده و «ذخایر مواد هسته‌ای بالقوه» این کشور در نتیجه گفت‌وگوهای مربوط به «مسئله هسته‌ای»، میان قدرت‌های جهانی (گروه ۱+۵) و ایران، کاهش پیدا کرده است. «جان کری»، وزیر خارجه آمریکا، و «سامانتا پاور»، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، «این نظرات اوباما» را مجدداً تکرار کردند. این اظهارات زمینه‌ای بود برای «ابراز ناخشنودی دولت اوباما» نسبت به «قصد بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر اسرائیل، برای تحمیل موضعش، در مذاکرات با ایران، بر کنگره –که رابطه نسبتاً آشکاری میان موضع اسرائیل در مذاکرات با ایران و تحریم‌ها ایجاد می‌کند – و تمایل آمریکا برای کمک به مبارزه با «تلاش فلسطینی‌ها» به منظور اعمال فشار بین‌المللی حقوقی و دیپلماتیک بر اسرائیل است.
■اوباما: آمریکا همه گزینه‌ها را بر روی میز حفظ می‌کند■
اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، در سخنرانی سالانه خود در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۵ اظهار داشت که پیشرفت ایران در جهت دستیابی به «توانایی نظامی هسته‌ای» متوقف شده است و «ذخایر مواد هسته‌ای بالقوه» این کشور در نتیجه گفت‌وگوهای مربوط به «مسئله هسته‌ای»، میان قدرت‌های جهانی (گروه ۱+۵) و ایران، کاهش پیدا کرده است. انتظار می‌رود که «ایران و قدرت‌های جهانی» تا پایان ماه ژوئیه، اتمام دومین تمدید «مدت‌زمان توافق موقت» که در ماه نوامبر ۲۰۱۳ به امضا رسید، به «یک توافق جامع» دست یابند؛ {توافقی} که اصول آن تا ماه مارس ۲۰۱۵ نهایی خواهند شد. بر طبق «اظهارات رئیس‌جمهوری» این مدت‌زمان فرصت دستیابی به توافقی را به دست می‌دهد که ایران را از «اتمام برنامه هسته‌ای‌اش» باز خواهد داشت، «امنیت آمریکا و متحدانش» را – ازجمله اسرائیل- تضمین و از «وقوع جنگ {دیگری} در خاورمیانه» جلوگیری می‌کند. با این وجود، رئیس‌جمهوری تأکید کرد از آنجا که «تضمینی» وجود ندارد که این مذاکرات به توافقی منجر شوند، آمریکا «همه گزینه‌ها» را بر روی میز حفظ می‌کند.
■شاید اعمال تحریم‌های جدید ایران را به ازسرگیری برنامه هسته‌ای‌اش تشویق کند■
اوباما، در سخنرانی خود، مخالفت شدیدش را با «طرح ابتکاری» {مورد تأیید} دو حزب کنگره (که دست‌کم به صورت موقتی کنار گذاشته شده است)- برای اعمال «تحریم‌های جدیدی» علیه ایران- ابراز داشت. او هشدار داد که {اعمال} این تحریم‌ها به «ایجاد اختلاف» میان آمریکا و شرکایش در تلاش برای متوقف کردن «برنامه هسته‌ای ایران» منجر می‌شود؛ با توجه به اینکه آن‌ها مخالف افزایش تحریم‌ها هستند. بعلاوه ممکن است {اعمال} این تحریم‌ها در «روند مذاکرات با ایران» مانع‌تراشی کند و حتی شاید این کشور را به «ازسرگیری برنامه هسته‌ای‌اش» ترغیب کند. رئیس‌جمهوری به روشنی اعلام کرد که او هرگونه «طرح ابتکاری کنگره» برای تشدید تحریم‌ها را وتو خواهد کرد. بنابراین کسب «دو سوم آرای» مجلس نمایندگان و مجلس سنا برای خنثی کردن «وتوی ریاست جمهوری» الزامی است.
■اوباما تأکید کرد که او اشتباهات دولت‌های سلفش را تکرار نخواهد کرد■
«عزم رئیس‌جمهوری» در آن دسته از اظهاراتش بیشتر منعکس شده که بر طبق آن‌ها او «اشتباهات دولت‌های سلفش» را تکرار نخواهد کرد. بر طبق {اظهارات} اوباما، دولت‌های پیشین در استفاده از «اقدام نظامی» برای پرداختن به چالش‌های پیش‌رویشان شتابزده عمل کردند؛ بنابراین آن‌ها آمریکا را درگیر «عملیات‌های نظامی غیرضروری» کردند و در عین‌حال از نیاز به تدوین یک «راهبرد همه‌جانبه» برای پرداختن به واقعیات جهانی غافل شدند. او تأکید کرد که «سیاست دولت کنونی» بر پایه ترکیبی از «نیروی نظامی و دیپلماسی» استوار خواهد بود و او «راه‌حل مداوم و پایدار» را بر رجزخوانی ترجیح می‌دهد.
■اعمال تحریم‌ها در شرایط کنونی همانند پرتاب نارنجکی بر روی روند مذاکرات است■
جان کری، وزیر خارجه، این اظهارات را تکرار کرد. او خاطرنشان کرد که ایران «در غیاب یک توافق» به پیشبرد برنامه هسته‌ای‌اش ادامه خواهد داد و ممکن است با {اعمال} تحریم‌های بیشتر «تمامی نظام تحریم‌ها» فروبپاشد. همچنین او تصریح کرد که یک مقام بلندپایه در «سازمان اطلاعاتی اسرائیل» (اشاره به رئیس سازمان موساد) به «هیئتی از مجلس سنا» گفته است که «اعمال تحریم‌ها» در شرایط کنونی همانند «پرتاب نارنجکی بر روی روند مذاکرات است». کری «این موضع رئیس‌جمهوری» را تکرار کرد که بر طبق آن این پیش‌بینی‌ها که توافق موقت به «پیشرفت در برنامه هسته‌ای ایران» منجر خواهد شد، بی‌پایه‌واساس تلقی شده است. وزیر خارجه بر «نظارت دقیق» بر تبعیت ایران تأکید کرد؛ او تأکید کرد که هدف از توافق این بود که «تبعیت ایران در طول روند مذاکرات» تضمین شود. کری اضافه کرد که «جلوگیری از دستیابی ایران به بمب هسته‌ای» (در چهارچوب این توافق) تنها به بهبود «وضعیت امنیتی اسرائیل» کمک خواهد کرد.
■در صورت اعمال تحریم‌های جدید آمریکا، به جای انزوای ایران، خودش را منزوی می‌کند■
«سامانتا پاور»، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، اضافه کرد که «توافق نهایی با ایران» به امضا نخواهد رسید، مگر اینکه «گروه ۱+۵» متقاعد شود که «فعالیت هسته‌ای ایران» تنها برای مقاصد صلح‌آمیز در نظر گرفته شده است. بر طبق «گفته‌های پاور»، اگر مشخص شود که رسیدن به توافق غیرممکن است، «دولت اوباما» مذاکرات را متوقف و راه‌های دیگر «اعمال فشار بر ایران» را در کنار کنگره بررسی خواهد کرد. هرچند «پاور» با این نظر اوباما موافق است که در حال حاضر اعمال «تحریم‌های جدید علیه ایران» این کشور را به «ترک مذاکرات» وادار می‌کند و همچنین {این کشور} آمریکا را برای «بن‌ست به وجود آمده» مقصر قلمداد می‌کند. سرانجام آمریکا، به جای انزوای ایران، خودش را منزوی می‌کند و ممکن است «شانس از بین بردن تهدید ایران» را – از طریق صلح‌آمیز- از دست بدهد.
■در عمل ایران گزینه پیشبرد توانایی هسته‌ای‌اش را در زمان دلخواه حفظ خواهد کرد■
غیرمحتمل به نظر می‌رسد که واقعاً «دولت آمریکا» گمان کند که می‌تواند تا بهار سال ۲۰۱۵ به توافقی دست یابد، که بر پایه آن تضمینی وجود داشته باشد برای اینکه «فعالیت هسته‌ای ایران» تنها بر «مقاصد صلح‌آمیز» متمرکز شود و اینکه جلوگیری کامل از «پیشرفت برنامه هسته‌ای» این کشور امکان‌پذیر خواهد بود. بسیار محتمل‌تر به نظر می‌رسد که «مقامات رسمی دولت اوباما» بر این باور باشند که می‌توانند به یک توافق جامع «در قالبی شبیه همان توافق موقتی» دست یابند که در اواخر سال ۲۰۱۳ حاصل شد. چنین توافقی به ایران مشروعیت خواهد داد تا بتواند قابلیتش را برای «فعالیت در چهارچوب پارامترهای کنونی هسته‌ای» – احتمالاً با نظارت دقیق‌تری نسبت به گذشته- حفظ کند. در عمل ایران گزینه «پیشبرد توانایی هسته‌ای‌اش» را در زمان دلخواه حفظ خواهد کرد. ممکن است «دولت اوباما» بر این باور باشد که چنین توافقی- ولو اینکه از بهترین {توافق}کمتر باشد، و گمان کند که «نظام تحریم‌های کنونی» اساساً بدون تغییر باقی می‌ماند- به آمریکا فرصت می‌دهد تا به مذاکرات با ایران ادامه دهد و درعین‌حال ترس واقع‌بینانه‌ای مبنی بر ادامه پیشرفت ایران به سوی «اجرای پروژه هسته‌ای‌اش» – در آینده‌ای قابل پیش پیش‌بینی- وجود ندارد.
■اعمال تحریم‌های بیشتر باعث می‌شود که ایران میز مذاکرات را ترک کند■
در حال حاضر مادامی که مذاکرات در جریان است، «دولت اوباما» بر این موضعش پافشاری می‌کند که «اعمال تحریم‌های بیشتر» باعث می‌شود که ایران «{میز} مذاکرات» را ترک کند و در عمل تعهدات این کشور را -که تحت {مفاد} «توافق موقت» محفوظ هستند – از دوشش برمی‌دارد. در عین‌حال، عاقلانه به نظر می‌رسد اگر تصور کنیم که «دولت اوباما» برای {تصویب} «تحریم‌های بیشتر علیه ایران» – در جهت تلاش برای تشویق رهبران ایران برای «نشان دادن انعطاف‌پذیری بیشتری» در مواضعشان و دستیابی به یک توافق، به عنوان گزینه بهتری برای حل‌وفصل بحران هسته‌ای– به اعمال فشار از طرف «اعضای کنگره» متکی است.
■اوباما آشکارا نارضایتی خودش را از مواضع نتانیاهو درباره مذاکرات هسته‌ای با ایران ابراز کرده است■
از «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر اسرائیل، دعوت شد تا در خصوص مسئله ایران در کنگره سخنرانی کند، در عین‌حال طرح ابتکاری «اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران» در حال تدوین است که «بیم دولت اوباما» را افزایش داده، مبنی بر اینکه ممکن است کنگره به طور قابل‌ملاحظه‌ای مداخله کرده و بنابراین فضای مانور را برای دولت محدود کند. به این دلیل، «دولت اوباما» آشکارا نارضایتی خودش را از قصد نتانیاهو برای «تحمیل موضعش بر مذاکرات با ایران» و «هراس اسرائیل از دستیابی به یک توافق» -که شامل پاسخی به منافع امنیتی اساسی این کشور نمی‌شود- ابراز کرده است. این موضوع زمینه‌ای بود برای ایجاد رابطه‌ای نسبتاً آشکار دولت میان «مواضع اسرائیل در مذاکرات با ایران» و «تحریم‌ها» و تمایل آمریکا برای کمک به مبارزه با «تلاش فلسطینی‌ها» به منظور اعمال فشار بین‌المللی حقوقی و دیپلماتیک بر اسرائیل. یک منبع فاش شده منتسب به وزیر خارجه آمریکا به طور آشکاری درباره این ارتباط اظهارنظر کرده بود.
■سخنرانی نتانیاهو در کنگره به تلاش دولت اوباما برای رسیدن به توافق با ایران آسیب ضربه می‌زند■
«دعوت از نتانیاهو»، نخست‌وزیر اسرائیل، برای «سخنرانی در کنگره» نه تنها به تنش‌کنونی میان دولت اوباما و دولت اسرائیل دامن زده است؛ بلکه همچنین تنش روزافزونی هم میان اوباما، رئیس‌جمهوری، و «اعضای دموکرات کنگره» دیده می‌شود؛ کسانی که قصد داشتند از «لایحه اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران» حمایت کنند. تصمیم این اعضای کنگره برای «هم‌سو شدن با رئیس‌جمهوری»، در حال حاضر، و عدم حمایت از این لایحه به «به‌تعویق افتان رأی‌گیری»، دست‌کم تا ماه مارس ۲۰۱۵، درباره این موضوع منجر شد. «نانسی پلوسی»، نماینده دموکرات کنگره، از موافقت {آن‌ها} با «این ارزیابی دولت» خبر داد که «سخنرانی برنامه‌ریزی‌شده نتانیاهو در کنگره» به تلاش «دولت اوباما» برای رسیدن به توافق با ایران، درباره مسئله هسته‌ای، ضربه خواهد زد. هرچند او به این صراحت صحبت نکرد، اما پیامش به نتانیاهو (و کسانی که او را دعوت کرده‌اند، به‌ویژه جان بوئنر، رئیس جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان) کاملاً روشن است: نتانیاهو نباید در حال حاضر این دعوت را بپذیرد.
■به‌تعویق انداختن رأی‌گیری تحریم‌ها فضای مانور دولت اوباما را در ارتباط با ایران گسترش می‌دهد■
به‌تعویق انداختن این رأی‌گیری باید «فضای مانور دولت اوباما» را در ارتباط با ایران گسترش دهد. ممکن است دولت اوباما از این تعویق برای فرستادن این پیام بهره‌گیرد که چنانچه ایران از پیشروی به سوی دستیابی به توافق امتناع کند، اعضای کنگره، که از اعمال تحریم‌ها شدید علیه ایران حمایت می‌کنند، حتی برای «تشدید تحریم‌ها» تلاش بیشتری خواهند کرد. همچنین به‌تعویق انداختن {این رأی‌گیری} – درنتیجه قصد نتانیاهو برای سخنرانی در کنگره- تا اندازه‌ای «تنش میان اسرائیل و دولت آمریکا» را کاهش می‌دهد. با این وجود، اسرائیل – شاید بیش از هر زمان دیگری- باید «این رابطه کاملاً مستقیم» را در نظر داشته باشد که «دولت آمریکا» میان حمایت از اسرائیل در عرصه بین‌المللی و عدم دخالت آندر «امور دولت اوباما» در مذاکرات با ایران ارتباط مستقیمی به وجود آورده است.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
