اهداف ایران در خاورمیانه فراتر از اسرائیل است

گروه سیاسی، یک اندیشکده آمریکایی در مقاله‌ای آورده است که اهداف ایران در خاورمیانه بسیار فراتر از اسرائیل است. ایران از اسرائیل استفاده می‌کند تا حواس دیگران را از اهداف واقعی خود در خلیج فارس دور کند و توان ایران حتی بدون کسب توانمندی هسته‌ای، بسیار بالا است
                                   
به گزارش بولتن نیوز به نقل از اشراف، اندیشکده مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی در مقاله‌ای به قلم آنتونی اچ. کوردزمن می‌نویسد: عقیده عموم بر آن است که امروز اغلب درگیری‌های فرقه‌ای در خاورمیانه حداقل تا حدودی توسط ایران و عربستان سعودی تقویت می‌شود. بدتر شدن شرایط سیاسی در یمن –که موجب خروج رئیس‌جمهور « منصور هادی» در ۲۲ ژانویه توسط شورشیان شیعه حوثی شد- توسط برخی از کارشناسان نظامی به عنوان نتیجه «جنگ نیابتی» سعودی-ایران در یمن توصیف می‌شود. اینکه این دو کشور دشمن یکدیگر هستند از نظر اغلب ناظران قطعی است، اما این نظریه به ندرت بررسی شده یا مورد سؤال قرار گرفته است.

■ نگرانی عربستان سعودی در مورد تهدید ایران ■

زمان آن رسیده که غرب نگاهی جدی به دلیل دقیق نگرانی عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی در مورد تهدید ایران داشته باشد. بسیاری از تفسیرهای غربی در زمینه تهدیدهای راهبردی در خاورمیانه بر تهدیدهای جهادگرایان خشن از سوی عوامل غیردولتی و تهدید هسته‌ای ایران در مقابل اسرائیل متمرکز است. واقعیت بسیار پیچیده‌تر است و شامل منافع راهبردی حیاتی آمریکا، اروپا و آسیا می‌شود.

 

■ اعراب از توانایی رو به رشد ایران بیمناکند ■

اگر بحث را با موضوع هسته‌ای شروع کنیم، باید به یاد داشت که ایران در حال حاضر سلاح هسته‌ای ندارد و اینکه اسرائیل دارای تسلیحات هسته‌ای مجهز با موشک‌های حرارتی-هسته‌ای است که می‌تواند هر شهر یا هدف کلیدی در ایران را هدف قرار دهد. در عین حال، ایران دلیل خوبی برای متمرکز کردن اظهارات سیاسی‌اش در مورد اسرائیل به عنوان یک خطر و یک هدف دارد. همانند حمایت ایران از غزه و حزب‌الله در لبنان، سؤال هسته‌ای نیز ترس اعراب از توانایی رو به رشد ایران در تهدید کشورهای عربی، تجزیه جهان عرب، و افزایش توانایی ایران برای تهدید جریان صادرات نفت خلیج فارس را منحرف می‌کند.

 

■ ایران می‌تواند هر نقطه‌ای در منطقه را هدف سیستم موشکی خود قرار دهد ■

ایران هم‌اکنون نیز نیروی موشکی و راکتی بالایی دارد که می‌تواند هر هدفی در خلیج فارس و اغلب اهداف در خاورمیانه را مورد اصابت قرار دهد. اما این توان موشکی دقت و قدرت تخریب کافی برای ایجاد آسیب شدید در اهداف واقع در کشورهای عربی حاشیه خلیج و دیگر کشورهای همسایه با کلاهک‌های سنتی را ندارد. نیروی هوایی ایران قدیمی و فرسوده است و توانایی نیروی هوایی عربستان سعودی، امارات متحده عربی، و دیگر کشورهای عربی را ندارد که همگی دارای هواپیماهای بسیار توانمندتر، موشک‌های زمین به هوا، و سیستم دفاع موشکی تهیه‌شده توسط غرب هستند و همچنین حمایت نیروی هوایی و دریایی آمریکا، انگلیس، و فرانسه و نیروهایی که این کشورها در موقع لزوم ارائه خواهند کرد را دارا هستند.

 

■ اعراب ایران را تهدیدی برای جهان عرب می‌دانند نه تهدیدی برای اسرائیل ■

به هر حال، اگر ایران بتواند به کلاهک هسته‌ای دست پیدا کند، این مسئله می‌تواند تغییر شدیدی در توازن قدرت ایجاد کند که این تغییر به ضرر کشورهای عربی که فاقد سلاح هسته‌ای هستند خواهد بود. چنین اتفاقی می‌تواند تهدید احتمالی ایران را به شدت افزایش دهد، و مانع استفاده همسایگان عربی‌اش و متحدانشان از برتری‌شان در نیروی هوایی می‌شود. به همین دلیل است که عربستان سعودی و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس نگران مذاکرات گروه ۱+۵ با ایران هستند. دولت‌های آنها ایران را تهدیدی برای اسرائیل دارای سلاح هسته‌ای نمی‌دانند؛ آنها ایران را تهدیدی برای جهان عرب می‌دانند.

 

■ ایران توانمندی نظامی بالایی در خلیج فارس دارد ■

و این تنها بخشی از داستان است. کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس افزایش توان هوایی، موشکی، ناوچه‌های گشتی مجهز به موشک ضدناو، مین‌های هوشمند، زیردریایی‌ها و تهدیدهای دیگر مثل نیروی دریایی و نیروی ویژه ایران را تهدیدی برای کشتیرانی در خلیج‌فارس و تأسیسات دریایی و ساحلی خود می‌دانند. نیروهای ایران هم‌اکنون می‌توانند به خلیج عمان و اقیانوس هند دسترسی یابند.

این تهدید ایران، همانند تهدید هسته‌ای‌ خود برای کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس –و برای جریان صادرات نفت به اقتصاد جهانی- واقعی و جدی است. به همین دلیل عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس – و نیز آمریکا، انگلیس و فرانسه- نیروی دریایی، هوایی، مین‌ها و نیروی موشکی خود را در خلیج فارس افزایش داده‌اند.

 

■ حمله آمریکا به عراق موجب افزایش نفوذ ایران در این کشور شد ■

عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی مهم مانند دیگر اعضای شورای همکاری خلیج فارس، اردن و مصر، دلیل مشابهی برای ترس از نقش روبه گسترش ایران در منطقه و تلاش‌های ایران برای تقسیم جهان عرب دارند. حمله به عراق به رهبری آمریکا باعث نابودی توانایی این کشور در عقب راندن و محدود کردن ایران شد. این حمله شیعیانی را به قدرت رساند که رابطه‌ای قوی با ایران داشتند، و موجب نفوذ هرچه بیشتر ایران در عراق شده و به نیروی قدس و سپاه پاسداران ایران اجازه داد که نفوذی جدی بر نیروهای نظامی و شبه‌نظامیان شیعی عراق کسب کند. عراق هنوز راه زیادی در پیش دارد تا به دست‌نشانده ایران بدل شود، اما درگیری‌های بین شیعیان و سنی‌های این کشور، نیاز به کمک ایران در جنگ با دولت اسلامی (داعش)، و تفرقه سیاسی عمیق این کشور فرصت‌های بزرگی را برای ایران فراهم کرده است.

 

■ ایران توان تأثیرگذاری بر اقلیت‌های شیعه و تفرقه‌افکنی در جهان عرب را دارد ■

همچنین ایران بر شیعیان بحرین، لبنان، عربستان سعودی، و یمن و علویان و نظام «اسد» در سوریه –و همچنین بر اهل سنت فلسطین در گروه‌های حماس و جهاد اسلامی فلسطین- نفوذ دارد. همانند عراق، هیچیک از این گروه‌ها بدان شکل به ایران «وابسته» نیستند که ایران بتواند اقدامات آنها را دیکته کرده یا به آنها دستور بدهد. به هر حال، ایران باز هم می‌تواند با تشویق اقلیت‌های شیعه برای مقابله با رژیم و آموزش و مسلح ساختن فرقه‌های کوچک در کشورهای مختلف تهدیدی برای کشورهای عربی باشد.

ایران تسلیحات زیادی مانند موشک‌ها و راکت‌ها را برای حزب‌الله در لبنان و برخی تسلیحات و مبالغی را برای حوثی‌ها در یمن فرستاده است. هر دو گروه نیروهای شیعه‌ای هستند که رهبری خود را دارند و تمایل کمی به حمایت از رهبری ایران یا تبعیت از ایران دارند، اما این توانایی را به ایران می‌دهند که روندی مخرب را در تفرقه‌افکنی در جهان عرب و گسترش نفوذ خود دنبال کند. همین مسئله در مورد حمایت ایران از نظام «اسد» نیز صحیح است که بخش وسیعی از جهان عرب را واداشته که هم با نظام «اسد» و هم داعش به عنوان تهدید روبرو شوند. ایران مجبور نیست به حماس یا فلسطین اهمیت دهد یا واقعاً به اسرائیل اهمیت دهد، تا بتواند از آنها برای ایجاد تنش‌های جدید بین اعراب و اسرائیل و ایجاد تفرقه راهبردی اساسی بهره گیرد.

 

■ توانمندی‌های فعلی ایران بسیار پیچیده‌تر از توانمندی هسته‌ای این کشور هستند ■

این‌ها دلایلی هستند که باعث می‌شوند عربستان سعودی و کشورهای حاشیه خلیج فارس بیش از ۵۰ میلیارد دلار تسلیحات جدید خریداری کنند. این دلایل به همان اندازه برای منافع غرب نیز خطرناک هستند و به همین دلیل آمریکا نیروی هوایی، دفاع موشکی، نیروی دریایی و نیروی ویژه وسیع خود را در خلیج فارس نگهداشته، و انگلیس و فرانسه در حال تأسیس پایگاه‌های دریایی جدیدی در خلیج فارس هستند. ایران تهدیدهای بسیار پیچیده‌ای را مطرح می‌کند که فراتر از توانمندی هسته‌ای نوظهورش هستند و اغلب این تهدیدها صرف‌نظر از نتیجه مذاکرات گروه ۱+۵ به قوت خود باقی خواهند ماند.