پایداری در دین و نتایج آن / 5

گروه سبک زندگی، مطالبی که در ادامه به نظرتان رسیده و در قالب پرونده‌ای تحت عنوان «تحلیلی بر نامه‌ی 31 نهج‌البلاغه در حوزه‌ی سبک زندگی اسلامی» آورده می‌شود، سلسله گفتارهای دکتر محمدحسین باقری، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی‌ست که پس از پیاده‌سازی و چندین بار ویرایش در اختیار ما قرار گرفته است. وی سعی نموده تا با تفسیر مبتنی بر آیات و روایات دینی و همچنین اصول جامعه‌شناسی و روان‌شناسی از نامه‌ی 31 نهج‌البلاغه، باب جدیدی در مقوله‌ی سبک زندگی اسلامی باز کند.

به گزارش بولتن نیوز، از قضا در سختی قرار گرفتن، از جمله تئوری‌هایی‌ست که امروز انواع و اقسام اندیشمندان از قبیل پیتر دراکر که در دنیای غرب متخصص خلاقیت است، به آن پرداخته‌اند.

یک بحث اینست که ما در تربیت فرزندانمان، چه شرایطی اگر ایجاد کنیم، فرزندانمان مخترع می‌شوند، خلاق می‌شوند؟ دو نظر هست. یک عده‌ای می‌گویند که بايد همه‌ی امکانات را برای بچه‌ها فراهم کنیم تا خلاقیتشان بروز پیدا کند و استعدادشان شکوفا شود. نظریه‌ی دوم اینست که انسان‌ها در شرایط سخت که قرار بگیرند، قوه‌ی عاقله و تفکرشان به کار می‌افتد. دنبال ابتکار و خلاقیت می‌روند و این نظریه‌ی دوم طرفداران بسیار زیادی دارد نسبت به نظریه‌ی اول. پيتر دراکر متخصص بحثهاي خلاقيت در آريکا معتقد است در سختي‌ها خلاقيت انسان بيشتر شکوفا مي‌شود. در واقع بحث‌های جدید انطباق پیدا می‌کند با کلامی که نزدیک هزار و چهارصد سال قبل برای ما گفته شده.

حالا سختی‌ها دو دسته هستند. بعضی از سختی‌ها هستند که تکامل سازند. به چه معنا؟ مثلاً یک جوان مؤمن مذهبی نیاز به ازدواج دارد. حقوق مکفی هم برای زندگی و تأمین مخارج ندارد. اما می‌بیند نمی‌تواند نفس شیطانی خودش را کنترل کند. در کوچه و خیابان دچار مشکل می‌شود. دستور اسلام اینست که شما ازدواج کن. « يغنيهِمُ الله مِن فَضلِه» آیه‌ی قرآن است. ازدواج کنید ما شما را غني می‌کنیم به فضل خدا. خوب جوانی که ازدواج می‌کند، ولی یک مقداری کارش تق و لق است، دچار سختی‌ها می‌شود. این سختی‌ها تکامل‌ساز است. چرا؟ چون جلوی انحرافات اخلاقی و اجتماعی جوان را گرفته و باعث تکامل روحی‌اش می‌شود. یا مثلاً حدیث داریم «حُمّي ليلَه کفّارَه سَنَه» گاهی وقت‌ها یک شب سردرد برای انسان مؤمن کفاره‌ی یک سال گناه است. روایت داریم که انسان‌های مؤمن وقتی قرار باشد از دنیا بروند، اگر مرتکب اعمال خلاف کوچکي شده باشند، سعی می‌شود مکانیزمی مهیا شود در این دنیا و مقداري سختي بکشند که در آن دنیا راحت باشند. به خاطر همین دیده‌اید بعضی از آدم‌های خیلی بزرگ آن اواخر عمر مقداری جان دادنشان طول مي‌کشد، این سختی‌ها، سختی‌های تکامل سازند، خوب‌اند. اما بعضی سختی‌ها هستند تکامل سوزند. سختی‌هایی که شما به خاطر تعلقات دنیایی تحمل می‌کنید. مثلاً آقا می‌خواهد یک وزنه‌ی پانصد کیلویی را ببرد بالا، مردم هم هورا برایش بکشند. ماشینی هم بهش می‌دهند. بعد از یک مدت مهره‌های کمر و گردن و زانو همه مشکل پیدا می‌کند. باید برود فیزیوتراپی. این سختی‌ها تکامل‌ساز نیستند. يا آدم به سختی بيفتد از روی لجبازی و قلدوری، این‌ها تکامل‌ساز نیست. تکامل‌سوز است. یا مثلاً در خانواده‌ی ما یک دکتر یا مهندسی هست، از خارج آمده. می‌خواهیم یک شب مهمانش کنیم. هی می‌گوییم چه میوه‌ای بخریم که این خوشش بیاید. نکند این بدش بیاید. حالا کل را بازار می‌چرخیم و دلمان هم درست نیست که چه به این بدهیم بخورد؟ در حالی که در ذهن این آدم لحظه‌اي توجه به اين چيزها نیست. این‌ها سختی‌های تکامل‌سوز است. باید صادقانه و صاف و پاک برخورد کرد که آزاد شد. مثلاً اگر من برای پسرم در تالار، عروسی با شکوه نگیرم، نمی‌گویند این دکتر باقری چقدر خسیس بود که برای بچه‌اش یک جشن بزرگ نگرفت؟ خب بگویند. اگر به خاطر حرف مردم، آدم خودش را به سختی بیاندازد، این سختی تکامل‌سوز است. اگر دیدید که روحتان از سختی‌ها گریزان است، خودتان را امتحان کنید. اگر دیدید که خیلی دلتان نمی‌خواهد راه پیامبر را ادامه بدهید بدانید که ایمان شما کمي لنگ می‌زند. اگر دیدید که بلند شدن برای نماز صبح سخت است و غر مي‌زنيد به خدا تا بلند شويد. اگر دیدید چنین چیزهایی در درونتان بروز پیدا می‌کند، سخت‌تان است، بدانید که مقداري ایمانتان محکم نيست. باید این ایمان را محکمش کنید.

ادامه دارد ...