آب‌ بسته‌بندی ایران، ارزان‌ترین در دنیا/مافیای آب‌معدنی نداریم

گروه اقتصادی، پیمان فروهر دبیر انجمن آب‌معدنی در گفتگو با بازارخبر در تشریح اعضا و فعالیت این انجمن گفت: انجمن آب‌معدنی با ۸۰ عضو رسمی و ۱۱۰ واحد فعال یکی از تشکل‌های پرعضو است که عضویت در انجمن مستلزم جواز کسبی، مستندات، پروانه بهره‌برداری، گواهینامه استاندارد و مابقی استانداردهای یک کارخانه آب‌معدنی است که باید تحویل انجمن شود.
 
به گزارش بولتن نیوز به نقل از بازارخبر، وی ادامه داد: هیچ واحد تولیدی نمی‌تواند بدون کسب مجوز و نظارت ۲ نهاد رسمی استاندارد و اداره نظارت کار کند. همچنین با توجه به ناظرین فعال در حوزه کیفیت در این واحد صنفی تقلب غیرممکن است، البته تمامی محصولات درتمامی صنوف درجه A‌ نیستند و مهم این است که محصول نهایی همه این رده بندی‌ها برای سلامتی مردم مخاطره ایجاد نکند اما ممکن است محصولی در یک کارخانه مدرن با میلیون‌ها یورو تولید شده ویک محصول در کارخانه‌ای با سرمایه اندک تولید شود شاید تفاوت در نوع کیفیت و نوع بسته بندی باشد اما همه آن‌ها از گران‌ترین تا ارزان‌ترین وجه مشترکی به نام سالم بودن را دارند.
 
آب معدنی یک کالای لوکس به شمار می‌رود
فروهر افزود: طی چند سال گذشته فرهنگ استفاده از آبهای بطری شده در مرحله جا افتادن در کشور بود اما با توجه به اینکه آب تنها ماده غذایی است که همه جا در دسترس مردم است و در هر خانه یافت می‌شود لذا هر تنش اقتصادی در کشور اولین چیزی را که از فهرست اقتصادی خانوارها حذف می‌کند آب بطری شده است؛ بنابراین این کالا به‌عنوان کالای ضروری و استراتژیک دیده نمی‌شود حتی گاهی نگاه‌ها به آب بطری شده مانند یک کالای لوکس است.
 
دبیر انجمن آب معدنی بیان کرد: در ۲ سال گذشته که مسائل اقتصادی خانوارها را تحت فشار قرار داد صنعت آب بسته بندی رکود ضربه پذیری را تجربه کرد. ضربه پذیرترین صنعت آشامیدنی غذایی در کشور آب معدنی است که از فهرست غذایی بسیاری از مردم به دلیل مشکلات اقتصادی حذف شده است.
 
وی تصریح کرد: لازم به ذکر است این صنعت افق بسیار روشنی را دارد زیرا سرانه مصرف ما در کشور بین 15 تا 20 لیتر است و سرانه همسایه‌های ما بالای ۱۰۰ لیتر است همچنین سرانه مصرف کشور ترکیه ۱۳۰ لیتر و عربستان، تایلند و تایوان این مرز را نیز عبور کردند.
 
صادرات ۷ میلیون دلاری آب معدنی در سال گذشته
فروهر علت این رقم از سرانه مصرفی کشورهای همسایه را عدم دسترسی آسان به آب شرب دانست و تأکید کرد: صادرات آب معدنی در کشور ضعیف است، سال گذشته حدود ۷ میلیون دلار به این امر اختصاص یافت، علت هم این است که اگرچه آب گوارایی و کارخانجات معتبر و خوبی باتکنولوژی‌های روز داریم اما مهم‌ترین مشکل ما برای آب بسته بندی در صادرات لجستیک یا زنجیره تأمین کرایه حمل است. به‌طور مثال تاجری که ۲ هزار دلار آب معدنی خریده، برای ارسال آن به قبرس باید ۴ هزاردلار هزینه کند چندسالی است که هزینه انتقال و کرایه حمل آب معدنی بسیارسنگین تمام می‌شود لذا رقابت در بازار هدف برای ما را دشورا می‌کند، کرایه حمل بالا، قیمت تمام شده را افزایش می‌دهد و امکان رقابت در بازار هدف را می‌گیرد همچنین نوع کیفیت، مواد اولیه بسته بندی نیز بر صادرات تأثیر گذار است.
 
وی عدم ثبات وپایداری در مواد اولیه بسته بندی را در رقابت وصادرات تاثیرگذار ذکر و اظهار داشت: بیشترین تمرکز صادرات به عراق، افغانستان و تاجیکستان است، در سال گذشته از ۷ میلیون دلار صادرات صورت گرفته بیشترین مقدار به عراق افغانستان و ترکمنستان انجام شده است.

 
مدت انقضای آب‌معدنی گاه به سه سال هم می‌رسد
دبیر انجمن معدنی تاریخ نگهداری و تاریخ مصرف را ازمهم‌ترین دغدغه‌های مصرف‌کنندگان دانست و گفت: در تمام استانداردهای بین المللی دنیا برای آب معدنی و بسته بندی به هیچ عنوان تاریخ مصرفی در نظرگرفته نشده زیرا تمام متخصصین معتقدند که آبی که خوب است و ذاتاً دچارمشکل نباشد، درب آن پلمپ باشد می‌توان دور از نور مستقیم خورشید و هر عوامل محیطی دیگر مشروط به بسته بودن درب حتی تا دو یا سه سال هم استفاده کرد. یکی از دلایلی که در دنیا آب بسته بندی به عنوان اولین گزینه برای لحظات اورژانسی مانند طوفان، زلزله و جنگ نگهداری و ذخیره می‌شود همین سلامت در ماندگاری است.
 
وی افزود: برخی معتقدند که تابش نور آفتاب بر آب‌های بسته بندی موجب پدید آمدن مشکلات مخاطره انگیزی می‌شود و سلامتشان را به خطر می‌اندازد البته که اصلاً اینگونه نیست. قدیم‌ترها مغازه داران آب را نوبتی می‌خریدند و تا چند هفته مقابل مغازه نگه می‌داشتند اما امروز در شهرها به صورات روزانه بار تخلیه می‌شود.
 
فروهر خاطرنشان کرد: اساساً تحقیقات در دنیا برروی تابش آفتاب بر آبهای بسته بندی شده با هدف ماندگاری در بازه‌های زمانی ۳، ۴، ۶ و یک سال بوده است و نتیجه آن مطالعات این است که به هیچ عنوان مخاطره‌ای اتفاق نمی‌افتد، همچنین موارد درنظر گرفته شده زیر رنج استانداردهایی است که برای بدن انسان مضر هستند یعنی به هیچ عنوان خطر کسی را تهدید نمی‌کند.
 
وی تصریح کرد: البته اصلی عمومی بیانگر شایسته نبودن قرار گرفتن هیچ ماده غذایی مقابل نور خورشید است اکنون نایلونی که دور آب‌های بسته بندی می‌چسبد چاپ دار شدند و این بطری‌ها معمولاً صدفی هستند بنابراین نورخورشید مستقیم به بطری نمی‌تابد. اکنون در کشور نیز برندهای بزرگی این رویه را آغاز کردند که سایرین نیز به تبعیت آنان اینکار را انجام می‌دهند.

اگر قیمت روی بسته‌بندی درج نشود بهتر است 
فروهر در پاسخ به این سؤال که آیا شما نظارتی در بحث قیمتهای مختلف آب معدنی در سطح شهردارید؟ گفت: آب بسته بندی در ایران از همه کشورها ارزاتر است. حتی از کشور همسایه مانند ترکیه قیمت آن پایین‌تر است. قیمت این محصول تا سال گذشته هر بطری 1.5 لیتری ۶۵۰ تومان بود، انجمن و سازمان حمایت هر دو روی قیمت محصول نظارت دارند و از آنجایی که حمایت از مصرف کننده هدف اصلی است و اگر آب بسته بندی گران شود بیشترین لطمه به صنعت می‌خورد در قیمت گذاری دقت بیشتری دارند.
 
وی ادامه داد: البته قیمت برای تولیدکنندگان متفاوت است در حقیقت در این قضیه دستوری برای عام ندارد. نظارت باید باشد اما دستوری بودن خیر نباید تولیدکننده را به دادن یک رنج قیمت مجبور کنیم فقط می‌توان برای آن سقف تعیین کرد. روشی که در حال حاضر دولت آن را پیاده می‌کند روش خوبی است تا از دستوری خارج شود.
 
فروهر معتقد است اگر قیمت روی بسته بندی درج نشود خیلی بهتر است اما درحال حاضر برای اینکه کسی بالاتر از قیمت مشخص شده نفروشد این کار را می‌کنند. کارخانجات آب بسته بندی شده دارای تکنولوژی و سرمایه گذاری بالا است که با قیمت مناسبی محصول خود را در بازار عرضه می‌کنند. ممکن است بعضی از سوپرمارکت‌ها ۴۷۵ تومان را ۵۰۰ بفروشند که هزینه کارگر، خنک بودن آب، برق مصرفی توجیح این کار آن‌ها است و این موضوع از حوزه مسئولیت ما خارج است.
 
دبیر انجمن آب معدنی تصریح کرد: اختلاف در قیمت، طبیعی است چرا که یک تولید کننده در شهر مجاور جنس خود را می‌فروشد که هزینه کرایه حمل و خرید وسیله حمل و نقل ندارد اما برخی با پرداخت هزینه‌های گزاف حمل و نقل در شهرهای دیگر جنس خود را می‌فروشند به این دلیل قیمت نباید در همه جا یکسان باشد.

مافیای آب‌معدنی؟
فروهر در پاسخ به این سؤال که آیا در صنعت آب معدنی مافیا وجود دارد؟ گفت: به هیچ عنوان در این صنعت مافیا نداریم و آب معدنی یکی از پاک‌ترین محصولات در سطح کشور است.
 
وی افزود: عرضه مستقیم غیر از فروشگاههای بزرگ مانند هایپرمارکت‌ها با امتیازات ویژه برای مصرف کننده وجود ندارد. و این کالا هنوز به عنوان کالای لوکس به حساب می‌آید.
 
دبیر انجمن آب معدنی با بیان اینکه وزارت نیرو همواره سعی می‌کند بهترین آب را به مردم تحویل دهند ویژگی‌های یک آب معدنی خوب را بیان کرد: دو نوع آب بسته بندی، آب معدنی طبیعی و آب آشامیدنی که تعریف‌های استانداردی آن‌ها با هم متفاوت است وجود دارد اما در کل آب معدنی باتوجه به اینکه بارمیکروبی نداشته باشد و سلامت مصرف کننده را به خطر نندازد، طعم وبوی خاصی نداشته و گواراباشد، در بسته بندی منسجم و حتی المقدور اگر ۱. ۵ لیتری تولید می‌شود باید با دسته باشد تا مصرف کننده به راحتی آن را حمل کند. پر بودن آب‌ها در بطری‌ها یکسان باشد که این نشان از تنظیم بودن دستگاه‌ها دارد
 
فروهر تأکید کرد: درب یک آب معدنی خوب باید پلمپ شده باشد و لیبل روی آن خوانا باشد و تمامی تلفن‌های تماس روی لیبل حک شده باشد و نکته آخر اخذ نشان علامت استاندارد و گواهینامه‌های اجباری باید روی بطری حک شده باشد.