از برداشت بی رویه معادن سنگ آهن، تا اختلاف آمار و رانت دلاری در بازار آزاد

گروه اقتصادی – به دنبال افزایش نرخ ارز، اگرچه صادرات کشور روبه افزایش گذاشته و باید از آن استقبال کرد و در جهت توسعه صادرات گام برداشت، اما در کنار این موضوع، عده ای به جای صادرات با ارزش افزوده بالاتر، اقدام به خام فروشی، برداشت بی رویه از معادن، مانند افزایش صادرات سنگ آهن کرده اند.




به گزارش بولتن نیوز، به دنبال افزایش صادرات سنگ آهن، عده ای از کارشناسان از این روند اقدام کرده و خواستار تبدیل سنگ آهن به محصولات فولادی شده اند.
اما در کنار این برداشت بی رویه و صادرات سنگ آهن، و انتقادهای مطرح شده،‌ موضوعات دیگری مانند تلاش برخی صادرکنندگان و تولیدکنندگان برای کم نشان دادن آمار وزنی و ارزش سنگ آهن صادراتی نیز وجود دارد که سعی می کنند با استناد به کاهش نرخ سنگ آهن در بازار جهانی، آمار گمرک را مورد انتقاد قرار دهند و در نتیجه عوارض و حقوق گمرکی کمتری را بپردازند.
از سوی دیگر، به گفته یک نماینده مجلس، عده ای به جای واریز دلارهای حاصل از صادرات معدنی به حساب بانک مرکزی، دلارها را با ترفندهای خاصی وارد بازار ارز کرده و به نرخ های بالا فروخته اند و در نتیجه رانت قابل توجهی را ایجاد کرده اند.
براین اساس، لازم است که مسوولان نظارتی و قضایی کشور، ضمن بررسی عملکرد معادن، و جلوگیری از برداشت بی رویه از معادن،‌ بر روند صادرات معدنی، دلارهای حاصل از صادرات معدنی، رقم وزنی و ارزش کالای معدنی صادراتی و ورود دلارهای صادرات معدنی و... به کشور نظارت کنند و ضمن این که از برداشت بی رویه انفال و منابع معدنی متعلق به همه ملت ایران جلوگیری می کنند، از ایجاد فساد و رانت در بازار ارز نیز جلوگیری آورند و اجازه ندهند که عده ای از فرصت بالارفتن نرخ ارز استفاده کرده و اقدام به تخلیه معادن و... نمایند.
 به گفته یک کارشناس معدن، این‌که به دلیل تفاوت‌های نرخ ارز آمار گمرک و آمار تولیدکنندگان برای صادرات این کالا متفاوت باشد جای تعجب نیست ولی به لحاظ وزنی آمارها نباید هیچ تفاوتی با یکدیگر داشته باشد. در حال حاضر نیز مشکل آمارها در بخش ارزی است.


همچنین عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به رانت موجود در بازار سنگ آهن و دلارهای حاصل از آن، به  اسنادی اشاره کرد که از رانت در یکی از معادن سنگ آهن کشور برای وی ارسال شده و نشان می دهد که بدون واریز دلارها به بانک مرکزی،  این پول وارد بازار آزاد شده و با نرخ دلار بالا فروخته می شود.  
محمدعلی مددی در گفت وگو با بولتن نیوز، گفت: این رانت مدت‌هاست که در این معدن سنگ آهن اتفاق می‌افتد و دیگر زمان آن رسیده که به این رانت و این قبیل رانت‌ها پایان داده شود.
وی افزود:  این افراد به جای اینکه دلارهای ناشی از فروش سنگ آهن را به بانک مرکزی منتقل کنند و از آن طریق وارد نظام بانکی سالم شود، با ترفندی سوال برانگیز، دلارها را وارد بازار آزاد کرده و به قیمت بالا می فروشند.
وی تاکید کرد: این کارها نشان می دهد که رانت‌خواری در کشور به یک امر عادی تبدیل شده است، و عده ای بدون توجه به بیانات مقام معظم رهبری، رییس جمهور، رییس قوه قضاییه و رییس قوه مقننه که بر مبارزه با رانت و فساد تاکید داشته‌اند، به این اقدامات دست زده اند.
وی تصریح کرد: برای مقابله با فساد و رانت در شرایط اقتصاد مقاومتی، باید هر کس که سندی به او می رسد و نشان دهنده رانت و فساد است، بدون تامل و درنگ آن را افشا کند و در اختیار افکار عمومی و رسانه ها قرار دهد.

نماینده مردم شهرستان میانه با اشاره به اینکه اسناد رانت این معدن سنگ آهن حکایت از آن دارد که رانت به فساد تبدیل شده است، گفت: ابتدا مشکل این معدن، رانت در برگزاری مزایده و فروش سنگ‌آهن به قیمتی پایین‌تر بود که همین مورد نیز، نیاز به بررسی دارد اما به مرور زمان مشخص شد که خریداران سنگ آهن در بازار ارز تاثیرات منفی برجای گذاشته اند و رانت وفساد به همراه آورده است.

وی گفت: از اسناد چنین بر می‌آید که آقایان دلارهای ناشی از فروش سنگ‌آهن را وارد بازار آزاد کرده و به قیمت روز می‌فروشند، این افراد به جای اینکه دلارهای ناشی از فروش سنگ آهن را به بانک مرکزی منتقل کنند و از آن طریق وارد نظام بانکی سالم بانکی شود، با ترفندی سوال برانگیز، دلارها را وارد بازار آزاد کرده و به قیمت بالا می فروشند که از این طریق بازار ارز را نیز به چالش می‌کشند.

مددی تصریح کرد: در شرایطی که دشمنان نظام اسلامی از تضعیف ایران اسلامی لذت می‌برند و خوشحال خواهند شد که ایران در اداره کشور دچار بحران شود و کشورمان در معرض تحریم و تهدید جدی قرار دارد، هیچ کس حق ندارد به جیب خود بیندیشد و جیب خودش را از منافع ملی پر کند.

وی با تاکید بر اینکه این رانت معدن سنگ آهن باید رسیدگی شود تاکید کرد: چه دلیلی دارد که تنها مه‌آفرید خسروی مورد سوال قرار گیرد و رانت‌خواران دیگر آزادانه بگردند و پاسخگو نباشند.

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به اینکه چرا نام این معدن و رانت خواران را اعلام نمی‌کند؟ گفت: بر اساس آنچه دستگاه قضایی تاکید دارد، تا زمانی که جرمی محرز نشده، نمی‌شود نامی از افراد آورد اما می‌توان نام محلی که جرم در آن اتفاق افتاده را فاش کرد.

وی با تاکید بر اینکه در حال بررسی مدارک و اسنادی هستم که به تازگی به دستم رسیده است، اظهار داشت: به محض آنکه در مورد این اسناد به قطعیت نهایی برسم، آنها را در یک نشست خبری علنی خواهم کرد.

مددی با اعلام اینکه همه مردم ایران در یک کشتی نشسته‌اند و هر کس به این کشتی آسیبی برساند، کشتی به علاوه تمامی سرنشینانش غرق خواهند شد، گفت: مبارزه با فساد و رانت به یک نفر یا یک دستگاه محدود نمی‌شود و نباید انتظار داشته باشیم که دستگاه قضا به این امور رسیدگی کند و بقیه مردم کنار بکشند، بلکه هر کس در هر مقام و جایگاهی به سرعت باید رانت و فساد را علنی کند و اگر توان اطلاع رسانی نسبت به آنرا نداشت، بهتر است از طریق نمایندگان مجلس یا افرادی که می‌توانند اطلاع رسانی کنند، وظیفه ملی و دینی خودش را علنی کند.
نباید هر کس خود را جدای از کشتی سرنوشت ایران بداند و به فکر نجات خود باشد، روند مقابله با فساد وظیفه همه است تا به حل مشکلات کشور کمک کند و کشتی اقتصاد ایران از دریای متلاطم عبور کند و اجازه به رانت خواران ندهیم که دیگران را غرق کنند.




دلایل تفاوت آمار گمرک و تولیدکنندگان

رییس کمیسیون معادن اتاق بازرگانی ایران درباره عملکرد گمرک در ارائه آمارهای صادراتی گفت: مبنای آمارها برای تعیین عوارض صادراتی در گمرک باید براساس فاکتورهای ارائه شده از سوی صادرکنندگان باشد و گمرک باید مستندات ارائه شده را پذیرفته و البته واقعی بودن آن ها را استعلام کند.

محمدرضا بهرامن در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر کاهش قیمت جهانی سنگ آهن اظهار کرد: کاهش قیمت جهانی این کالا بر بازار آن در داخل نیز تاثیر گذاشته است.

وی ادامه داد: براساس برآوردهای انجام شده از سوی خانه صنعت و معدن یکی از مسائل مطرح شده فقر آماری در حوزه صنایع و معادن است.

بهرامن با اشاره به این‌که باید در راستای این موضوع سرمایه‌گذاری شود گفت: تنها جایی که می‌توان به آمارهای ارائه شده از سوی آن استناد کرد گمرک است چون آمار به روز را در اختیار دارد و از سوی دیگر میزان ارزش گذاری‌های انجام شده روی مواد معدنی نیز تنها براساس آمارهای به روز گمرک ممکن است.

رییس کمیسیون معادن اتاق بازرگانی ایران با بیان این‌که ارزش‌های مواد معدنی باید در گمرک بازنگری شده و تاثیر کاهش قیمت‌های جهانی نیز بر صادرات این محصول بررسی شود، تصریح کرد:‌ سنگ آهن با عیار 60 به بالا با کاهش 20 دلاری قیمت مواجه شده لذا ارزش صادرات این کالا درایران نیز کاهش یافته است.

به گفته وی، این‌که به دلیل تفاوت‌های نرخ ارز آمار گمرک و آمار تولیدکنندگان برای صادرات این کالا متفاوت باشد جای تعجب نیست ولی به لحاظ وزنی آمارها نباید هیچ تفاوتی با یکدیگر داشته باشد. در حال حاضر نیز مشکل آمارها در بخش ارزی است.

بهرامن با اشاره به این‌که اگر الان قیمت‌ها واقعی نیست دلیل آن کاهش قیمت جهانی سنگ آهن است، بیان کرد: این موضوع نه تنها در مورد صادرات بلکه درمقاطعی واردات هم با قیمت بالاتری انجام می‌شد و ارقامی که برای ماشین‌آلات وارداتی در گمرک تعیین می‌شد بالاتر از نرخ واقعی بود.

رییس کمیسیون معادن اتاق بازرگانی ایران با تاکید بر این‌که قیمت خرید با قیمت ارزیابی در گمرک متفاوت است، بیان کرد: این موضوع در مقاطعی باعث ضرردهی فعالان اقتصادی می‌شود.

 سایت گمرک ایران به تازگی آمار حجمی و ارزی صادرات سنگ آهن را اعلام کرد. در این گزارش نرخ صادرات هر کیلو سنگ آهن 0.1 دلار عنوان شده است.