18 سئوال از ایران در8 ماه

 بر اساس این گزارش، ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی در نشستی که به ریاست «ترو واریورانتا» معاون یوکیو آمانو مدیرکل آژانس در امور پادمان‌ها و رضا نجفی سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تهران برگزار شد درباره اجرای 5 گام جدید بین ایران و آژانس تا تاریخ 3 شهریور ماه (25 اوت ) به توافق رسیدند. 

متن بیانیه منتشر شده از سوی دو طرف در آن تاریخ به شرح زیر است:

اقدامات عملی مربوط به چارچوب همکاری‌های مورد توافق در تاریخ 20 می 2014:

جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توافق کردند که ایران تا تاریخ 25 اوت 2014 (3 شهریور) اقدامات عملی زیر را بر اساس «چارچوب همکاری‌ها»، اجرایی کند:

1) تبادل اطلاعات با آژانس در رابطه با ادعاهای مطرح شده در خصوص مبادرت به انفجارات قدرتمند، از جمله انجام آزمایش انفجار قدرتمند در مقیاس بزرگ در ایران.

2) ارائه اطلاعات مربوطه مورد توافق و توضیحات مربوط به مطالعات صورت‌گرفته و/یا مقالات منتشر شده در ایران در رابطه با ترابرد نوترون و مدلسازی‌ها و محاسبات مربوطه و استفاده ادعایی از آن‌ها در مواد فشرده.

3) ارائه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و انجام هماهنگی‌های لازم برای بازدید از یک مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفیوژ.

4) ارائه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و دسترسی مدیریت شده به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیره‌سازی.

5) جمع‌بندی رهیافت پادمانی در مورد رآکتور IR-40.

در آخرین سفری که یوکیو آمانو، دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در تاریخ 25 مرداد ماه به تهران داشت، بر اساس آنچه در نشست خبری مشترک آمانو و صالحی  اعلام شد موضوع چاشنی های انفجاری بین ایران و آژانس خاتمه یافت.

اما بر این اساس اجرای اقدامات عملی در چارچوب توافق صورت گرفته 3 گام از 5 گام توافق مذکور تا تاریخ 3 شهریور ماه از سوی ایران اجرایی شده است. 

جلسه فنی روز گذشته ایران و آژانس که در تهران برگزار شد نیز در خصوص اجرای دو گام باقی مانده از این 5 گام است. 

دو گام باقی مانده که روز گذشته صحبت های ابتدایی در خصوص آن انجام شده است، مربوط به گام هایی توافق درباره مطالعات ادعایی PMD است. قرار است ادامه مذاکرات درباره این دو گام در نشست های آتی میان ایران و آژانس بررسی شود. 

البته زمان و مکان نشست آتی مشخص نیست اما با توجه به برگزاری نشست شورای حکام و مجمع عمومی سازمان ملل به احتمال زیاد نشست بعدی ایران و آژانس به بعد از برگزاری این نشست ها موکول خواهد شد.

 لازم به ذکر است که ایران تا کنون درخصوص 18 اقدام عملی با آژانس توافق داشته است و تا کنون به 16 اقدام مورد توافق عمل کرده است . 

اولین توافق ایران و آژانس در پی سفر یوکیو آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و گفت‌وگوهای انجام شده با علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در تاریخ 20 آبان ماه 1392 (11 نوامبر 2013) صورت گرفت. بر اساس بیانیه مشترک در آن تاریخ ایران متعهد به اجرای 6 اقدام عملی شد.

1. ارائه اطلاعات مربوطه و دسترسی مدیریت‌شده مورد توافق دوجانبه به معدن «گچین» بندرعباس

2. ارائه اطلاعات مربوطه و دسترسی مدیریت‌شده مورد توافق دوجانبه به کارخانه تولید آب سنگین اراک

3. ارائه اطلاعات در مورد تمام رآکتورهای تحقیقاتی جدید

4. ارائه اطلاعات مربوط به شناسایی 16 سایت مد نظر جهت ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای

5. شفاف‌سازی در مورد بیانیه ایران در رابطه با تاسیسات غنی‌سازی جدید

6. شفاف‌سازی بیشتر در مورد بیانیه ایران در رابطه با غنی‌سازی لیزری

همچنین  ایران و آژانس در تاریخ 20 بهمن ماه 1392 نیز در خصوص 7 اقدام عملی که توسط ایران تا 25 اردیبهشت ماه 1393 اجرا خواهد شد، توافق کردند. این موارد به شرح زیر است.

1- ارایه اطلاعات مورد توافق طرفین و دسترسی مدیریت شده مرتبط با معدن ساغند یزد.

2- ارایه اطلاعات مورد توافق طرفین و دسترسی مدیریت شده مرتبط با کارخانه تغلیظ اردکان.

3- تحویل پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) بروز شده راکتور IR-40 (اراک).

4- اتخاذ اقدام در جهت به نتیجه رسانیدن رهیافت پادمان برای راکتور IR-40 (اراک).

5- ارایه اطلاعات مورد توافق طرفین و تنظیم بازدید فنی از مرکز لیزر لشکرآباد.

6- ارایه اطلاعات مواد چشمه[source material]، که هنوز به ترکیب و خلوص لازم برای ساخت سوخت و یا غنی سازی نرسیده‌است، شامل واردات چنین موادی به ایران و استخراج اورانیوم از فسفات توسط ایران.

7- ارایه اطلاعات و توضیحات به آژانس به منظور ارزیابی اظهاریه ایران در مورد نیاز یا کاربرد توسعه EBW (نسل جدید چاشنی‌های ایمن)

علی اکبر صالحی ، رئیس سازمان انرژِی اتمی پیش از این در حاشیه رونمایی از نمایشگاه خرابکاری هسته ای در جمع خبرنگاران گفت: ما تا به امروز بیش از 13 خواسته و سئوال آنها را پاسخ داده ایم. 5 سئوال و خواسته دیگر دارند که در دستور کار قرار دارد و بعضی از آنها در شرف انتها و بعضی در شرف انجام است.

صالحی گفت: می توان گفت در طول حدود هشت ماه گذشته قریب به 18 سئوال و تقاضای آژانس را پاسخگو بوده ایم. البته اینها در چارچوب پادمان هسته ای و مقداری نیز فراتر از پادمان هسته ای با در نظر گرفتن انعطافی که باید به خرج بدهیم، در نظر گرفتیم تا نشان بدهیم آمادگی ایران برای همکاری با آژانس بیش از گذشته است و رویکرد دولت تدبیر و امید در ارتباط با موضوع حل و فصل پرونده هسته ای وجود داشته و جمهوری اسلامی تا جایی که برایش میسر بوده این اجازه را به آژانس داده است که از برخی تاسیسات و معادن که در چارچوب پادمان نمی گنجد، بازدید کنند تنها به خاطر اینکه شفافیت و انعطاف خود را نشان داده باشیم.

صالحی بیان کرد: امیدواریم که آژانس از این فرصت به نحو احسن بهره برداری کند و خدای ناکرده به گونه ای عمل نشود که اعتماد ایجاد شده سلب شود و موجب شود همکاری ها با محدودیت روبرو شود. تا به امروز همکاری ها خوب بوده و این امر مورد اعتراف آژانس نیز قرار گرفته است.