خواب يکي از مهمترين فرآيندهايي است که به آرامش و بازيابي انرژي بدن کمک ميکند و به صورت طبيعي در همه افراد اتفاق ميافتد و البته با اختلالاتي نيز روبهرو ميشود
گروه علمی، خواب يکي از مهمترين فرآيندهايي است که به آرامش و بازيابي انرژي بدن کمک ميکند و به صورت طبيعي در همه افراد اتفاق ميافتد و البته با اختلالاتي نيز روبهرو ميشود
.
به گزارش بولتن نیوز، خوابگردي
يکي از مشکلاتي است که معمولا در ساعات اوليه خواب بروز ميکند و تقريبا
10 تا 30 درصد کودکان معمولا يک دوره از آن را تجربه ميکنند و در
بزرگسالان يک تا هفت درصد وجود دارد. خواب
يکي از مهمترين فرآيندهايي است که به آرامش و بازيابي انرژي بدن کمک
ميکند و به صورت طبيعي در همه افراد اتفاق ميافتد و البته با اختلالاتي
نيز روبهرو ميشود. خوابگردي يکي از مشکلاتي است که معمولا در ساعات اوليه
خواب بروز ميکند و تقريبا 10 تا 30 درصد کودکان معمولا يک دوره از آن را
تجربه ميکنند و در بزرگسالان يک تا هفت درصد وجود دارد.
اين
اختلال در پسران شايع تر است و بيشتر در سن چهار تا هشت سالگي اولين بروز
به چشم ميخورد و اوج آن 12 سالگي است و پيشبيني ميشود که تا 15 سالگي
علائم آن خودبهخود از بين برود.فرد خوابگرد از جا بلند شده و از رختخواب
بيرون ميرود و قدم ميزند.
اگر
فرد خوابگرد را در خلال خواب بيدار کنند، دوباره به رختخواب ميرود. نگاه
فرد خوابگرد، ثابت و بيروح است و معمولا چشمهاي او باز هستند و اطرافيان
تصور ميکنند که بيدار است.
بعضي از آنها از پلهها بالا ميروند و گاهي اعمال کم و بيش پيچيدهتري را انجام ميدهند.
اتفاقات و حوادث خاص، اضطراب و رشد نيافتگي دستگاههاي عصبي و اندامي جزو علل اصلي اين اختلال است.
گاهي
خوابگردي با وحشتزدگي نيز همراه ميشود و در اين مواقع اصولا والدين
اقدام به بيدار کردن فرزند خود ميکنند و ممکن است که موجب پرخاشگري او
بشوند.
در
حين خوابگردي، شخص چهرهاي بدون احساس و چشمهايي خيره دارد و نسبت به
اقدام ديگران براي مکالمه با او نسبتا بيتفاوت است و به دشواري ميتوان او
را بيدار کرد
معمولا
خوابگردي در خانوادهها سابقه داشته و احتمال اين که ديگر اعضاي خانواده
نيز دورههايي از خوابگردي را تجربه کرده باشند، وجود دارد.
براي تشخيص اين اختلال بايد اين علائم در فرد وجود داشته باشد:
ـ دورههاي مکرر بيرون آمدن از رختخواب و راه رفتن که معمولا در يک سوم اول يک دوره خواب پديده ميآيد.
ـ
در حين خوابگردي، شخص چهرهاي بدون احساس و چشمهايي خيره دارد و نسبت به
اقدام ديگران براي مکالمه با او نسبتا بيتفاوت است و به دشواري ميتوان او
را بيدار کرد.
ـ پس از بيداري، شخص نسبت به دوره اختلال و رفتارهايي که انجام داده، دچار فراموشي است.
ـ
چند دقيقه پس از بيداري، رفتار و فعاليت رواني شخص مشکلي ندارد. البته
ممکن است که ابتدا به صورت کوتاه مدت و خفيف دچار گيجي و فراموشي باشد.
ـ خوابگردي موجب ناراحتي و تخريب در عملکرد اجتماعي، تحصيلي و شغلي يا ديگر زمينههاي مهم فرد ميشود.
با توجه به اينکه هم عوامل زيستي و هم عوامل روانشناختي جزو علل اصلي بروز اين اختلال است، درمانها نيز در همين جهت صورت ميگيرد.
اولين گام، دارودرماني و مشاوره با روانپزشک است.
گام دوم، مشاوره با مراقبين فرد خوابگرد است که بايد آموزش ببينند که چگونه با فرد خوابگرد رفتار کنند.
لازم
است نظارت داشته باشند، زيرا ممکن است خوابگرد اعمال و رفتارهاي خطرناکي
مانند عبور از پنجره يا افتادن در چيزي و ... را انجام دهد که ميتواند
خطرساز باشد که در اين صورت با مواظبت صحيح و بدون توسل به زور ميتوان از
خطر احتمالي جلوگيري کرد. بنابراين شناسايي نوع رفتار خوابگرد اهميت دارد.
در گام سوم، اقدامات
در مورد خود فرد صورت ميگيرد که با توجه به سن ابتلا متفاوت است و
روانشناس ميتواند اضطرابهاي فرد را با روانکاوي شناسايي کرده و به
خوابگرد کمک کند تا تخليه رواني در او اتفاق بيفتد.
سن بروز خوابگردي در کودکان
در
هر سني که کودک به راه بيفتد، خوابگردي ميتواند بروز پيدا کند، اما
معمولا نخستين وهلههاي آن بين 4 تا 8 سالگي آغاز ميشوند و در حدود 12
سالگي فراواني آن به آخرين حد خود ميرسد.
به
ندرت اتفاق ميافتد که نخستين رويداد خوابگردي در بزرگسالي متجلي شود، اما
اگر شاهد چنين وضعي باشيم، بايد به جستجوي عللي مانند مصرف مواد مخدر يا
وجود يک عارضه عصبي بپردازيم.
آيا خوابگردي خطرناک است؟
خوابگردي
به خودي خود خطرناک نيست. با اين وجود راه رفتنهاي شبانه ميتوانند
خطرناک باشند، به اين دليل که کودکان بيدار نيستند و متوجه نيستند چه کاري
انجام ميدهند، مانند پايين رفتن از پلهها يا باز کردن پنجرهها.
خوابگردي معمولا نشانه اين نيست که کودک مشکلات روحي و يا روانشناختي دارد و همچنين هيچ گونه آسيب روحي ايجاد نميکند.
خوابگردها حتي ممکن است اصلا به ياد نياورند که در شب قبل چه اتفاقاتي افتاده است.
چگونه خوابگرد را ايمن نگاه داريم؟
گرچه
خوابگردي بالقوه خطرناک نيست، اما لازم است احتياطهايي را انجام دهيد که
احتمال سقوط، برخورد با اشياء، بيرون رفتن از خانه و يا رانندگي را (در
صورتي که خوابگردتان نوجوان باشد)، را کاهش دهيد.
براي کمک به کودک خوابگردتان:
- سعي کنيد او را بيدار نکنيد، چون اين کار ممکن است او را بترساند. به جاي آن، او را به آرامي به سوي رختخوابش هدايت کنيد.
-
پنجرهها و درهاي خانه (و نه تنها اتاق کودک) را ببنديد و قفل کنيد، زيرا
ممکن است کودک خوابگردتان به سمت آنها به راه بيافتد. ممکن است بخواهيد به
درها قفلهاي اضافي و يا قفلهاي محافظ کودک بزنيد. اگر خوابگردتان
بزرگتر است (ميتواند رانندگي کند)، سوييچ ماشين را در محلي دور از دسترس
او قرار دهيد.
- براي جلوگيري از سقوط، اجازه ندهيد کودک خوابگردتان بالاي تخت دو نفره بخوابد.
- اشياي تيز و شکستني را در اطراف تخت کودکتان قرار ندهيد.
- اشياي خطرناک را دور از دسترس کودکتان قرار دهيد.
- براي جلوگيري از تصادف و برخورد، موانع را از اتاق و سراسر خانه برداريد (مخصوصا خرت و پرتهاي روي زمين).
- بالاي پلهها يا اتاق کودک، راه گيرهاي محافظي نصب کنيد.
راههاي ديگري براي کمک به خوابگرد
به
جز مواردي که دورههاي خوابگردي به طور منظم اتفاق ميافتند و باعث
ميشوند کودکتان در طول روز خواب آلوده شود يا کودکتان رفتارهاي خطرناکي را
در طول خوابگردي انجام ميدهد، معمولا نيازي براي درمان خوابگردي وجود
ندارد.
اما اگر دورههاي خوابگردي
بسيار زياد اتفاق ميافتند، مشکلات زيادي ايجاد ميکنند و با رشد و بزرگتر
شدن کودکتان از بين نرفتهاند، ميتوانيد با پزشک مشورت کنيد.
همچنين اگر از موارد ديگري چون قطع تنفس و... نگران هستيد، ميتوانيد با پزشک صحبت کنيد.
براي
کودکاني که اغلب خوابگردي ميکنند، پزشک ممکن است درماني به نام بيدار شدن
برنامه ريزي شده را توصيه کند. اين بيدار شدنهاي منظم، چرخه خواب را بهم
ميزند و به کودکان خوابگرد کمک ميکند. در موارد نادر پزشک ممکن است براي
کودک داروهايي را تجويز نمايد.
راههايي ديگر براي به حداقل رساندن دورههاي خوابگردي
- هم براي خوابيدن و هم براي بيدار شدن از خواب، برنامههايي منظم را طرح ريزي و اجرا کنيد.
- زمان خواب کودک را زودتر آغاز کنيد. اين باعث ميشود خواب آلودگي و خستگي او کاهش پيدا کند.
-
به کودک خود اجازه ندهيد قبل از خواب، نوشيدني زيادي بنوشد و او را قبل از
خواب به توالت ببريد (مثانه پر ميتواند با خوابگردي ارتباط داشته باشد).
- اجازه ندهيد کودک نزديک زمان خوابش کافئين مصرف کند.
- مطمئن شويد که اتاق خواب کودکتان آرام و براي خواب راحت است. در هنگام خواب، سر و صداي خانه را به حداقل برسانيد.
منبع: دکترمن