اهمیت نگاه تاریخی در تربیت قلوب انسانی / 1

گروه سبک زندگی، مطالبی که در ادامه به نظرتان رسیده و در قالب پرونده‌ای تحت عنوان «تحلیلی بر نامه‌ی 31 نهج‌البلاغه در حوزه‌ی سبک زندگی اسلامی» آورده می‌شود، سلسله گفتارهای دکتر محمدحسین باقری، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی‌ست که پس از پیاده‌سازی و چندین بار ویرایش در اختیار ما قرار گرفته است. وی سعی نموده تا با تفسیر مبتنی بر آیات و روایات دینی و همچنین اصول جامعه‌شناسی و روان‌شناسی از نامه‌ی 31 نهج‌البلاغه، باب جدیدی در مقوله‌ی سبک زندگی اسلامی باز کند.

به گزارش بولتن نیوز، بسم الله الرحمن الرحيم فَإِنِّي اُوصِيکَ بِتَقوَي اللة أَي‌ لُزُومِ أَمرِه، و عِمَارَه قَلبِک بِذِکرِه، وَالأعتِصَامِ بِحبلِه، وأَيُّ سَبَبٍ أَوثَقُ مِن سَبَبٍ بَينَکَ و بَينَ اللهِ إِن أَنَتَ أَخَذتَ بِهِ؟، أَحِيِ قَلبَکَ بِالمَوعِظَه، و أَمِتهُ بِالزِّهَادَه، و قَوِّه باليَقِينِ، و نَوِّرهُ بِالحِکمَه، و ذَلِّلهُ بِذِکرِ المَوتِ، وقَرّرهُ بِالفَنَاءِ، « وبَصِّره فجَائِع الدُنيَا، و حَذِّره صُوله الدَّهر و فُحشَ تَقَلُّب الّلَيالِي و الأيّام، و أَعرِض عليه أَخبارَ الماضين و ذَکِّره بِمَا أَصَابَ مَن کانَ قَبلَکَ مِنَ الأَوَّلين و سِر فِي دِيارِهم و آثارِهم فِانظُر فِيمَا فَعَلوا و عَمَّا أنتَقَلوا و أَينَ حَلّوا و نَزَلوا، فأِنَّکَ تَجِدُهم قَدِأنتَقَلوا عَنِ الأَحِبَّه و حلّوا ديارش الغُربَه وکآَنَّک عن قد قَليلٍ قَد صِرتَ کَأَحَدِهِم»  
 
حضرت رسول (ص) می‌فرمایند: که مرقد حضرت علی (ع) در میان شما امت مثل کعبه پوشیده شده است و نگاه کردن بهش عبادت است. پیامبر می‌فرمایند که حتی نظر کردن به قبر حضرت علی (ع) هم عبادت و قصد و آهنگ رفتن به سوی آن حضرت واجب است بر امت رسول الله. ما داریم در تاریخ اسلام که خیلی از کسانی که به حضرت اعتقاد داشتند بعد رهايش کردند. یکي از آن‌ها زبیر بود. در یک محفلی نشسته بودند. زبیر خیلی به حضرت علي(ع) خیره شده بود. پیامبر(ص) آن شب بهش گفت  يا زبیر خیلی علي را دوست داری؟ گفت آری. گفت تو خیلی دوستش داری ولی یک روزی در مقابلش می‌ایستی و این اتفاق در جنگ جمل افتاد. در واقع هر که می‌خواهد در مسیر مسلمانی و در مذهب شیعه کسبی بکند، باید آن راهی را که حضرت علی (ع) گفته برود. اگر می‌خواهد کربلایی شود، باید در آن مراحل تربیتی که حضرت علی (ع) تدوين کرده قرار بگیرند. فرض ما این است که حضرت علی (ع) فرزندان خود را به صورت صالح تربیت کردند. اگر این راه‌های تربیتی را به ما می‌گویند آن را براي فرزندان خود هم اعمال کرده‌اند. اگر خاطرتان باشد در جلسه قبل گفتیم که حضرت علی (ع) در نامه‌ای که نوشتند ابتدا بینش در فضا را ترسیم می‌کنند، واقعیت دنیا را می‌گویند، بعد تکلیف می‌خواهند. 
رسیدیم به اینجا که بزرگ‌ترین سرمایه مؤمن در روز قیامت قلبش است. عرصه‌ی قیامت هم عرصه‌ایست که کوه‌هایی که میخ‌های زمین‌ند -به تعبیر قرآن- از زمین کنده می‌شود. وقتی کنده می‌شود ترس در دل مردم وجود می‌شود. بنابراین عرصه‌ی قیامت عرصه‌ای است که اطلاعات و داشته‌های‌مان بعید است که یادمان بماند و تنها چیزی که باقی می‌ماند در قیامت همان قلب است و آن اعتقادی است که وارد قلبمان شده که این خیلی مهم است.
پس حضرت در تربیت فرزندشان سعی می‌کنند که قلب را محور قرار بدهند. فضا را توصیف می‌کنند، دنیا را توصیف می‌کنند بعد می‌گویند خوب حالا به این بینش که رسیدی، باید دوازده تا توصیه را انجام بدهی. قلبت را موعظه کن تا زنده بماند. موعظه یعنی این چیزی که ما در فطرت باور داریم، قبول داریم. اما دیگران آن را به ما یادآوری می‌کنند. نه چیز تازه به ما می‌گویند. گفتیم که عمده مطالبی که در قالب آموزه‌های دینی‌ست، تکرار است. تکرار شدن نماز در اوقات پنج گانه همین است. اینکه برای ما تذکر باشد، موعظه باشد که در قرآن فرمود تذکر براي مؤمن سودمند است. یکی این است. با دوست نداشتن چیزهای دنیایی و زهد ورزیدن، محبت دلت را نسبت به آنها بکش. قلبت را با یقین تقویت کن و با حکمت نورانیش کن. و ذلیلش کن، رامش کن با ياد مرگ. تو باید از این دنیا باید بروی. وقتی که انسان به خودش متذکر می‌شود که باید بمیرد، سرکشی و گردن کلفتی توی محله دیگر فایده ندارد. اقرار بگیر که تو می‌میری. فاجعه‌های دنیا را بهش نشان بده، اگر صحنه‌ی تصادف را می‌بینیم باید برای ما تذکر باشد. فاجعه‌های دنیایی وقتی نازل می‌شود شما نشان بده به دلت که چه اتفاق‌هایی می‌افتد و فاجعه‌های دنیا معانی عمیق‌تری دارد که ما ازش می‌گذریم.
ادامه دارد...