از "یکشنبه سیاه" تا "موج حمایت" و "بازگشت بازار سهام به مدار صعودی"

گروه اقتصاد بولتن نیوز - نگاهی داشتیم به وضعیت بورس در هفته ای که گذشت. با ما همراه باشید.

***

کاهش عرضه مواد اولیه محصولات پتروشیمی در بورس کالا

شنبه 10 خرداد: در این روز آمارهایی به دست مطبوعات رسید که حکایت از آن داشت که عرضه مواد اولیه محصولات پتروشیمی در بورس کالا طی هفته‌های اخیر با وجود اعلام نیاز واحدهای تولیدی و صنایع پایین‌دستی کاهش یافته و این روند مشکلات زیادی را برای تولیدکنندگان این بخش به وجود آورده است.

وقتی عرضه مواد اولیه پتروشیمی در بورس کالا کاهش پیدا می کند و واحدهای تولیدی و صنایع پایین‌دستی نمی‌توانند مواد مورد نیاز خود را از بورس تامین کنند، به ناچار راهی بازار آزاد و خرید این مواد با نرخ‌های چند برابری می‌شوند. از طرف دیگر کاهش عرضه مواد اولیه در بورس به معنای کاهش تولید کشور و تهدید تولید ملی است.

اگر عرضه مجتمع‌های پتروشیمی فقط به دلیل کاهش تولید در بورس کالا کم می‌شد جای گله و انتقادی وجود نداشت اما محصولاتی که اکنون واحدهای تولیدی نمی‌توانند به دلیل عرضه قطره‌چکانی پتروشیمی‌ها از بورس خریداری کنند به طور کامل در بازار موجود بوده و نشان‌دهنده عرضه در خارج از بورس است که این اتفاق به زیان تولید ملی است.

اگر تولیدکننده بتواند مواد اولیه را مستقیم از بورس یا تولید کنندگان محصولات پتروشیمی تهیه کند ، قیمت ها افت می کند و واسطه ها حذف می شود.

محصولات پتروشیمی به صورت زیاد صادر می شود در حالی که در داخل کشور برای تهیه این محصولات با واسطه گری و دلال بازی روبرو هستیم. بهترین راهکار برای خروج از شرایط فعلی ملزم کردن مجتمع‌های پتروشیمی به تقویت عرضه در بورس کالاست به طوری که مجوز صادرات پس از تامین نیاز داخلی صادر شود.

گفتنی است روز سه شنبه در همین خصوص در خبرها خواندیم: "اختلاف 40 درصدي قيمت محصولات پتروشيمي در بورس و بازار آزاد"

***

بورس ایده تازه ترین ابزار معاملاتی در بازار سرمایه

یکشنبه 11خرداد: پس از گذشتِ بیش از پنج سال فعالیت فرابورس روز یکشنبه بازار سرمایه ایران شاهد افتتاح رسمی بازار دارایی فکری با حضور نایب رییس مجلس، معاون علمی فناوری رییس‌جمهوری، رییس سازمان بوس اوراق بهادار، مدیران و فعالان بازار سرمایه و جمعی از خبرنگاران بود‌ این در حالی بود که همین بازار پس از گذشت هشت سال از ارایه طرح و مورد مطالعه قرار گرفتن آن از بهار 91 روز یکشنبه 11 خرداد 93 با موفقیت راه‌اندازی شد.

بازار دارایی فکری این امکان را به دانشمندان و مخترعان می‌دهد تا ایده خود را به صورت رسمی، با نام خود و بدون هیچ‌گونه نگرانی ناشی از کپی ایده، آن را به ثبت برسانند و پس از طی مراحل مربوطه بتوانند آن را در فرابورس عرضه کنند.

بورس ایده تازه ترین ابزار معاملاتی در بازار سرمایه است، می‌تواند برای ایده پردازان، مخترعان و صاحبان طرح‌های خاص مکانی باشد تا به قول‌هامونی مدیرعامل فرابورس علم به ثروت تبدیل شود. این تحول بزرگ اگر بتواند در یک بستر مناسب رشد کند، می‌تواند برای ایران یک فرصت بزرگ در تولید و صنعت به همراه داشته باشد.

طرح‌ها، اختراعات و اکتشافات، اوراق بهادار مبتنی‌ بر دارایی فکری تلقی می شود و در قالب یک ابزار مالی، در فرابورس قابل عرضه است.

امید است با راه‌اندازی این بازار، کارگزاران حرفه‌ای بازار دارایی فکری نیز ایجاد شوند و همانطور که بازار مالی، دارای کارگزارانی تخصصی است‌ این بازار نیز از خدمات کارگزاران حرفه‌ای برخوردار شود.

گفتنی است علی صالح‌آبادی - رئیس سازمان بورس و اوراق- در مردادماه سال گذشته در این خصوص گفته بود: موضوع بورس ایده در قانون برنامه پنجم توسعه نیـز دیده شده است که با راه‌اندازی بازار دارایی‌های فکری در فرابورس، عملا بورس ایده در کشور اجرایی خواهـد شد.

***

تورم 3/30 درصدی ردیبهشت‌ماه

یکشنبه11خرداد: تجدیدنظر در سیاست‌های پولی و ارزی، موافقت بانک مرکزی با صندوق پس‌انداز مسکن، ارایه اسامی 20 بدهکار بزرگ هر بانک به قوه قضاییه، بررسی از سرگیری پرداخت وام ازدواج، تورم 3/30 درصدی ردیبهشت‌ماه، رتبه‌بندی فصلی بانک‌ها، تخصیص ۵۱ درصد از تسهیلات بانک‌ها به تولید و بازنگری در نرخ سود تسهیلات مبادله‌ای، مهم‌ترین اقدامات و برنامه‌های بانک مرکزی است که روز یکشنبه معاون اقتصادی سیف به تشریح آن پرداخت.

***

یکشنبه سیاه

یکشنبه 11خرداد: ثبت دومین رکورد افت شدید شاخص کل در سال جاری طی معاملات روز یکشنبه و حرکت دسته جمعی سهام و صنایع در دامنه نوسان منفی حداکثری قیمت ها، تابلوی معاملات را فرا گرفت.

در شرایطی که بازار در این روز به روند منفی بیشتر گرایش دارد، با ناامیدی از تحقق اتفاقات مثبت، قیمت ها به یکباره ریزش بیشتری را طی یک روز معاملاتی تجربه می کند، در این مقاطع حقیقی ها حجم عمده فروش را برعهده دارند.

***

موج حمایت از سهام

دوشنبه 12خرداد: پس از کاهش دسته جمعی قیمت سهام طی یکشنبه سیاه هفته قبل در تالار شیشه ای، در روز دوشنبه، موج حمایت از سهام در گوشه و کنار بازار به راه افتاد و همزمان با رشد قیمت ها صف های خریداران نیز در بسیاری از نمادها تشکیل شده است.

بدین ترتیب شاخص کل در حالی دوشنبه در پایین ترین سطح رقم 74 هزار و 541 واحدی را تجربه کرد که به نظر می رسید سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی این محدوده از قیمت ها را سطح حمایتی بسیار مهمی می دانند. از این رو در اکثر سهم های قابل معامله در بازار حجم تقاضا نسبت به عرضه پیشی گرفته و رشد قیمت ها را حتی تا سقف مجاز روزانه سبب شده است.

بدین ترتیب رفته رفته صف های خریداران سنگین تر شده و صنایع فرآورده های نفتی و پالایشی، بانکی و خودرویی به همراه تک سهم هایی همچون "رمپنا" و "اخابر" بیشترین تأثیر مثبت را بر رشد شاخص کل اعمال کرده اند. این موج مثبت در حالی در تالار به راه افتاد که برخی گمانه زنی ها از ورود مجدد صندوق حمایت از بازار برای حمایت از قیمت سهام حکایت دارد.

***

سه شنبه و مسیر صعودی بازار سهام

سه شنبه 13خرداد: با اتمام ساعات معاملات روز سه شنبه 93.03.13 شاخص بازار اول ( تالار اصلي ) با 129 واحد رشد به رقم 56082 واحد رسيد. همین وضعيت را در شاخص بازار دوم (تالار فرعي) شاهد بودیم، بطوريكه شاخص تالار فرعي در اين روز با ثبت 1432 واحد افزایش عدد 142949 واحد را تجربه كرد. شاخص كل بورس نيز در روز جاري با 366 واحد رشد به رقم 75102 واحد رسيد.

اگرچه کلیت بازار سهام طی روز سه شنبه در مسیری صعودی پیش رفت و نماگر بازار سرمایه به لطف صعود قیمتی سهام پالایش نفت بندرعباس، ارتباطات سیار ایران، مپنا و مخابرات خود را از خطر احتمالی سقوط به یک کانال پایین تر نجات داد؛ اما حجم معاملات سهام در بسیاری از گروه ها حتی در سه گروه تأثیرگذار بر صعود شاخص کل بسیار پایین بود، به گونه ای اگرچه "شبندر"، "رمپنا" و "همراه" در صف پربیننده ترین و تأثیرگذارترین نمادها بر صعود شاخص جای گرفتند، اما سهام شرکت های هم گروه آن ها برخلاف روال همیشگی چندان تحت تأثیر این روند صعودی نبودند و به نوعی سهام مجموعه های مذکور را به عنوان لیدر خود نپذیرفتند. اما به هر حال این پنج نماد امروز در قامت جرثقیل شاخص کل ظاهر شدند.

براین اساس، شاخص کل در روزی مثبت شد که ارزش معاملات بورس و فرابورس بسیار پایین و در حدود 170 میلیارد تومان بوده و نمی توان نسبت به شروع صعود دوباره روند قیمتی سهام شرکت ها همچون گذشته دلخوش کرد و این رشد قیمتی چندان دردی از سهامداران دوا نمی کند.

در این روز خبری نیز مبنی بر بازدید وزیر صنعت، معدن و تجارت از شرکت ایران خودرو و برگزاری جلسات و مذاکراتی میان وزیر صنعت و مدیران این شرکت خودروساز منتشر شد، باید دید که نتیجه این بازدید و مذاکرات چه خواهد شد.