آسیب‌های مراکز صنعتی و منشاء آن

به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، امروزه صدمات ناشی از عدم رعایت نکات ایمنی در واحدهای صنعتیبه گزارش بولتن نیوز، یکی از مشکلات پیش روی کارگران است و می‌تواند زندگی آنان را به مخاطره اندازد.

عدم توجه و رعایت نکات ایمنی منجر به وارد آمدن آسیب‌های روحی و جسمانی جدی به قشر کارگران می‌شود و در پاره ای از موارد ترک محل کار و از دست دادن فرصت شغلی آنان را نیز در پی خود خواهد داشت.

هزینه‌های ناشی از حوادث کار و بیماری‌های شغلی بر روی فرد صدمه دیده، خانواده وی و شرکت‌ها مسأله دیگری است که بر اهمیت این مهم می‌افزاید.

استان قزوین که از جایگاهی صنعتی در کشور بهره‌مند و از تعداد قابل توجهی از نیروها در مجموعه‌های صنعتی خود برخوردار است از بروز حوادث ناشی از کار در مجموعه‌های کاری خود مستثنی نیست که می‌توان با تأمل بر این مسئله و آسیب شناسی علل بروز حوادث، این قبیل اتفاقات را بیش از پیش مدیریت کرد.

رئیس اداره بازرسی کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی قزوین در این باره به خبرنگار فارس در قزوین گفت: عمده مشکلاتی که ایمنی واحدهای صنعتی را تهدید می‌کند بی‌توجهی به ایجاد بستری مناسب و امن در این مراکز و نیز سهل‌انگاری کارگران در استفاده از ماشین‌آلات صنعتی است.

بهروز صمیمی افزود: کارخانجات صنعتی موظف هستند تا علاوه بر ایجاد فضایی به دور از مشکلات حادثه‌ساز و فراهم آوردن وسایل حفاظت فردی برای کارگران، با ارائه آموزش‌های مناسب و کاربردی به نیروهای خود سطح آگاهی آنان برای پیشگیری از حوادث احتمالی را بالا ببرند.

وی اضافه کرد: نظارت بر فعالیت کارگران نیز عامل مؤثر و بازدارنده‌ای در کاهش صدمات کاری خواهد بود که نباید از آن غافل شد چرا که ممکن است با وجود رعایت تمامی موارد گفته شده کارگران به دلایلی چون غرور کاذب, خود نمایی و عجله در انجام وظایف محوله اهمال و کوتاهی کنند.

یکی از فعالان صنعت استان قزوین نیز در این باره به خبرنگار فارس در قزوین گفت: حفاظ گذاری مناسب، مؤثر و کارآمد بر روی ماشین‌های مکانیکی، بهره‌برداری و نگهداری مناسب از تجهیزات برق و فراهم آوردن سایر امکاناتی که به ایجاد بستری مناسب در مراکز صنعتی کمک می‌کند از مهم‌ترین مطالبات مسئولان ایمنی در این مجموعه‌هابه حساب می‌آید.

حمید چگینی عنوان کرد: صحت عملکرد دستگاه‌ها هر ماه باید مورد بررسی قرار گیرد تا از ایمنی آن‌ها اطمینان حاصل کرد و برای این کار در کلیه کارخانه‌ها افراد متخصص به کار گرفته می‌شوند که گاهی تعلل خود این افراد در انجام وظیفه‌شان منجر به بروز حوادث ناگواری می‌شود.

این فعال عرصه صنعتی ادامه داد: علاوه بر متخصصانی که این دستگاه‌ها را از لحاظ ایمنی‌های لازم مورد بررسی قرار می‌دهند، در هر واحد صنعتی سرپرستانی برای نظارت بر این افراد گمارده می‌شوند که اهمال این افراد در نظارت بر روی افراد موظف به برطرف کردن نقایص دستگاه‌ها نیز می‌تواند حادثه‌ساز شود.

وی گفت: این مسئله بیانگر نقش مهم نظارت بر اعمال کارگران می‌باشد که باید در کنار رعایت کردن نکات ایمنی به آن توجه ویژه‌ای شود.

فراهم آوردن لوازم ایمنی نیز از دیگر عواملی است که ایمنی کار را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد و از بروز خطرات احتمالی تا حد قابل قبولی جلوگیری می‌کند. برخورداری این لوازم از استانداردهای مورد نیاز مسأله‌ای است که بر حساسیت این مطلب می‌افزاید.

رئیس اداره بازرسی کار در این زمینه بیان کرد: برخورداری لوام ایمنی از استانداردهای مطلوب می تواند نقش بازدارنده‌ای در پیشگیری از صدمات شغلی داشته باشد.

صمیمی افزود: با وجود نظارت‌های انجام شده هنوز برخی از واحدها خود را ملزم به تهیه لوازم مناسب با استانداردهای لازم نکرده‌اند و 30 الی 40 درصد از لوازم موجود در کارخانه‌ها از استانداردهای کافی را برخوردار نیستند.

یک فعال بخش عرصه صنعت در استان قزوین نیز در این باره عنوان کرد: با توجه به مشاهدات تجربی که در واحدهای صنعتی وجود دارد به کار بردن لوازم ایمنی عامل مؤثری در بازدارندگی از حوادث کاری محسوب می‌شود.

احمد زمانی ادامه داد: بخشی از واحدهای صنعتی استانداردهای لازم در این بخش را به دلیل مقرون به صرفه نبودن هزینه های مادی این لوازم رعایت نمی‌کنند و با اهمال خود جان کارگران را به خطر می‌اندازند.

بهره‌گیری از نیروی متخصص و ارائه آموزش‌های مناسب به آنان نیز از جمله راه‌کارهایی است که نمی‌توان از تأثیر آن در کاهش صدمات و خطرات احتمالی اجتناب کرد.

بهروز صمیمی رئیس اداره بازرسی کار در اهمیت این موضوع بیان کرد: جایگاه آموزش بر کسی پوشیده نیست و هرچه قدر اطلاعات ارائه شده به کارگران متناسب با حوزه فعالیت آنان باشد تأثیر بهتری را شاهد خواهیم بود.

صنعت‌کار قزوینی در واکاوی این مطلب با اشاره به بالا بودن تعداد نیروهای تحصیل کرده از یک سو و نبود فرصت‌های شغلی کافی از سوی دیگر بیان کرد: همین امر سبب شده است تا مبحث مهم تخصص در کارخانه‌ها از جایگاه اصلی خود برخوردار نباشد و افراد با توجه به تخصص خود به کارگیری نشوند.

وی اظهار داشت: همچنین به آموزش‌های ارائه شده در محیط‌های دانش‌آموزی و دانشگاهی نیز به درستی پرداخت نشده است و حتی فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف اطلاعات جامع و دقیقی نسبت به حوزه صنعتی تحصیلاتشان ندارند.

وی عنوان کرد: اهمال در ارائه آموزش‌های مناسب برای این نیروها نیز در پاره‌ای از موارد سبب می‌شود تا عدم آشنایی آنان با دستگاه‌ها و بی‌توجهی به نکات لازم در بهره‌گیری از این ماشین‌آلات دردسرساز شود و پیامدهای نامناسبی را به دنبال داشته باشد.

این صنعت‌کار ادامه داد: مضاف بر این پیش‌بینی اقدامات مناسب که به وسیله عوامل مدیریت واحدهای صنعتی در جهت از بین بردن خطرات و سوانح کاری صورت می‌گیرد و نیز سهم کارگران برای مقابله با این مشکلات از سهم بسزایی برخوردار است.

البته اشاره به این مطلب نیز می‌تواند حائز اهمیت باشد که بهره‌گیری از روابط شخصی بدون در نظرگیری تخصص می‌تواند در بروز حوادث تأثیرگذار واقع شود. روابط موجود در برخی واحدهای صنعتی منجر به این شده است تا از تخصص، تعهد، ایمنی و آموزش غفلت شود که همواره این دست از مسائل در جایگاه‌های متفاوت محیط‌های صنعتی به چشم می‌خورد.

فعال عرصه صنعت در این زمینه ابراز کرد: باید به این مطلب اشاره کرد که برخی افراد نیز که در سمت آموزش نیروها قرار دارند فاقد صلاحیت لازم برای این کار هستند چرا که آن‌ها با استفاده از روابط شخصی صاحب این مناسب شده‌اند و همین مسأله منجر به اهمال و غفلت از ایمنی واحدهای صنعتی شده است.

شایان ذکر است عوامل رفتاری و روانی نیز می‌تواند سهل‌انگاری را در کاربری از ماشین‌های مکانیکی مراکز تولیدی در پی داشته باشد. تنبلی، بی‌قیدی، حواس‌پرتی و فراموشکاری از جمله این رفتار محسوب می‌شوند.

خلق و خوی تند، عصبی بودن و آمادگی برای ایجاد تنش در محیط کار هم می‌تواند موجب تشدید بروز اتفاقاتی از این دست شود. تظاهر به شجاعت، غرور و تلاش برای جلب توجه سایر افراد در محیط کار نیز از دیگر مسائلی است که می‌تواند بر این مهم اثرگذار واقع شود.

آمارها حاکی از آن است که از میان عوامل عنوان شده سهل انگاری کارگران که بیشترین منشأ آن می‌تواند عدم گذراندن دوره‌های آموزشی مؤثر، نداشتن تمرکز کافی در هنگام فعالیت و یا به کار نبردن لوازم ایمنی در واحدهای صنعتی باشد مهم‌ترین عامل این آسیب‌ها است.

ایمن نبودن محیط کارگاه‌های صنعتی و همچنین استفاده از نیروها با توجه به روابط شخصی و بی‌توجهی به نوع تخصص آنان در جایگاه بعدی علل بروز این اتفاقات قرار می‌گیرد.

با توجه به بررسی‌های انجام شده می‌توان نتیجه گرفت که نقش دقت کارفرمایان و کارگران در این مسئله تا حدی مهم است که 80 درصد حوادث در کارخانجات ناشی از عدم نظارت، آموزش و سهل انگاری نیروها اتفاق افتاده است و منجر به فوت، نقص و یا قطع عضو شده است.

این در حالی است که رعایت موازین و قوانین حفاظتی و امنیتی می‌توانست از بروز اینگونه آسیب‌ها جلوگیری کند.

از همین رو لازم است تا کارفرما و کارگر هر دو با دقت نظر و عمل به تکالیف خود از بروز حادثه جلوگیری نمایند. به همین دلیل شعار «خود مراقبتی، بهترین ایمنی» به عنوان مهم‌ترین شعار در واحدهای صنعتی مطرح می‌شود.