پتروشیمی و داستان خصوصی سازی

به گزارش بولتن نیوز به نقلاز شانا_ حمید رضا زاهدی، موضوع واگذاری پتروشیمی ها به گونه ای ماجرایی است که باید مورد ارزیابی جدی قرار گیرد. این که کارخانه های پتروشیمی در طول هشت سال گذشته برپایه چه مناسباتی واگذار شده اند، نکته ای است که تحقیق و تفحص درباره آن، شاید کلید دستیابی به رازهایی باشد که پتروشیمی ها را از مسیر صنعتی خود خارج کرد.

به طور کلی نوع واگذاری ها در طول هشت سال گذشته موضوعی بوده است که ذهن خیلی ها را به خود مشغول کرده است. تبدیل یک بنگاه صنعتی به بنگاه شادمانی و سودآوری برای عده ای خاص نه تنها صنعت پتروشیمی را بر بستر سودآوری صرف هدایت کرده است، بلکه باعث شده است راه سرمایه گذاریهای آتی در این صنعت بسته شود. زیرا پتروشیمی ها بر بستر سودآوری صرف، از ورود به عرصه سرمایه گذاریهای بعدی پرهیز کرده اند و نه تنها در راستای اهداف توسعه ای صنعت حرکت نمی کنند، بلکه باتوجه به ساختار سرمایه گذاریهای سودمحور، تنها به تقسیم غنائم اکتفا می کنند.

ما در اینجا البته نمی خواهیم مالکان کنونی پتروشیمی ها را به چیزی متهم کنیم و معتقدیم نوع واگذاری ها بوده است که باید مورد ارزیابی دوباره قرار گیرد. زیرا ذات چنین معاملاتی به سوی سود گرایش دارد و الزاما نمی توان به واسطه وارد نشدن به حیطه سرمایه گذاری های توسعه ای کسی را محکوم کرد.  بحث این است که در چه چارچوبی و با در نظر گرفتن چه مناسباتی پتروشیمی ها واگذار شده اند؟ آیا محور، تخصص افراد بوده است یا مناسبات دیگری در نظر گرفته شده است؟

در واگذاری پتروشیمی ها یا هر نهاد صنعتی دیگر، یکی از محورهای عملکرد دولت وقت، رد دیون دولت بوده است. در این راستا به تنها محوری که توجه نشده است، توانایی فنی صاحبان سهام بوده است و یک صنعت مادر و اساسی کشور را به راحتی با چوب حراج واگذار کرده اند. این موضوع که چه کسانی سهام مربوطه را دریافت کرده اند، یک موضوع است و موضوع دیگر، سودمحوری معامله است. به جای سرمایه گذاری های جدید، سود سهام به طور سالانه بین سهامداران توزیع می شود و این، نه تنها با ساز و کار توسعه ای صنعت مخالف است، که حتی باعث اشکالاتی در سرمایه گذاری های بعدی نیز می شود.

در یک کلام، باید در  واگذاری سهام پتروشیمی ها و آنچه در این وادی اتفاق افتاده است، تحقیق کرد. آسیبهای وارده را شناسایی و شیوه های جدیدی را به کار گرفت.

پتروشیمی ها برمبنای محورهای ابلاغی مقام معظم رهبری در زمینه اقتصاد مقاومتی، کلید آینده توسعه صنعت نفت هستند، نباید اشتباهات گذشته، به آینده صنعت لطمه بزند.